نگاهي به كتاب عمارت آزادي
طنز و انديشه در عمارتي آزاد
بهناز بركت / كتاب عمارت آزادي شامل «شش» داستان برگزيده از نويسندگان مشهور انگليسي زبان است كه با ترجمه فريد قدمي توسط نشر روزنه به بازار عرضه شده است.
اگر چه برخي نويسندگان براي مخاطبان امروز ادبيات ما نام آشنا نيستند، اما اين نويسندگان با تسلط به روايتگري و تسلط در به تصوير كشيدن رخدادها و شفافيت در قصه‌گويي ما را وارد حيطه جديدي از داستان‌پردازي مي‌كنند. تمامي داستان‌ها از طنزي عميق برخوردارند كه با نشان دادن شخصيت‌ها در زمان و مكان خاص ايجاد موقعيتي طنز مي‌كنند.
براي مثال در داستان پنجره باز نويسنده با بهره‌گيري از يك موقعيت ساده و روايت‌پردازي يكي از شخصيت‌ها و شاخ و برگ دادن به اتفاقات زندگي، داستاني طنز‌آلود با پاياني غافلگير‌كننده مي‌سازد. اگرچه بسياري از داستان‌ها از نظر الگوي روايتي، داراي ساختي كلاسيك هستند. اما انديشه مركزي متن (دغدغه‌هاي رواني انسان امروز) انديشه‌يي مدرن بوده و حتي در برخي جهات نزديك به روزگار امروز ما نيز است. براي نمونه مي‌توان از داستان عمارت آزادي نام برد. همه ما در زندگي روزمره با اين موقعيت مواجه شده‌ايم كه در جايي به عنوان ميهمان حضور داريم و ازشركت در آنجا به‌شدت رنج مي‌بريم. حتي امكان دارد به روش‌هاي مختلفي براي گريز از اين موقعيت فكر هم كرده باشيم و روحيه شرقي ما و فرهنگ رودربايستي ما باعث شده هر طور كه صاحب خانه خواسته با ما برخورد كرده باشد. همين وضعيت در داستان عمارت آزادي بن‌مايه خوبي براي ساخت يك داستان شده. نويسنده با چيره‌دستي تمام موقعيت‌ها را در هم تنيده و در هر لحظه موقعيتي طنز ساخته است.
روايت‌ها در اين مجموعه چنان به هم پيچيده‌اند كه هر كدام از ساختاري نيرومند برخوردارند. اين مجموعه تركيبي از طنز و تفكر، طنز و تراژدي، طنز و رهايي، طنز وعصيان و... است.
براي مثال در داستان چرا من در پستخانه زندگي مي‌كنم؟ داستان مجموعه‌يي از تمامي طنزهايي را كه ياد شد در خود دارد. روايت دختري كه مي‌خواهد به پستخانه برود و در آنجا زندگي كند، در حالتي كه خانواده علاقه‌يي به او ندارد. ديالوگ‌هاي بيان شده در اين داستان خانواده‌يي را تصوير مي‌كند كه به سادگي به يكديگر دروغ مي‌گويند. منطقي نيستند و به كل تصويرگر خانواده‌يي ديوانه است. اين سطح از داستان و پيوند خوردن آن با روز استقلال امريكا به نوعي بيان‌كننده استقلال اين فرد در اين روز است. وجه ديگري كه در اين داستان وجود دارد تصوير خانواده به عنوان نمادي از كشور امريكا در متن است و هر كدام از شخصيت‌ها را مي‌توان نشانه‌يي از يك گروه دانست. در روايت‌هاي كلاسيك حضور راوي و دخالت‌هايش در متن باعث پرو بال دادن به رخدادها مي‌شد. اين پر و بال دادن به‌طوري بود كه تمام جهان داستان در اين عينيت بسط و گسترش پيدا مي‌كرد و همين امر گاهي باعث ايجاد ملال و دلزدگي در متن مي‌شد. اما در اين مجموعه طنز زير‌پوستي آثار باعث شده متن ايجاد دلزدگي نكند.
در پايان مي‌توان از ترجمه خوب و روان فريد قدمي ياد كرد كه باعث شده مجموعه، خوشخوان و قابل فهم باشد، بدون نياز به ترجمه مجدد از زبان فارسي.