عدم تمكين به كاهش توليد حق ايران است
محمدعلي خطيبي / نشست چهارجانبه در قطر به توافقي بين چهار توليدكننده مطرح نفتي انجاميد، كه به هيچ عنوان توافق منصفانه‌اي براي كشور ايران محسوب نمي‌شود و دولت ايران در صورتي كه در مقابل آن تعهد بايستد و به آن تمكين نكند كاملا حق دارد. اينكه از ايران خواسته شود از دستاوردهاي ديپلماتيك خود كه منجر به توافق هسته‌اي شد، چشم بپوشد و وضعيت توليدات نفت خود را به ميزان دوران تحريم نگه دارد، حرفي از اساس غيرمنطقي، غيراصولي و نامنصفانه است. يكي، دو روز پيش در قطر جلسه‌اي با حضور مسوولان روسيه، عربستان، قطر و ونزوئلا برگزار شد. بر اساس اخبار منتشره، در اين نشست طرفين به توافق رسيدند كه كشورهاي توليدكننده نفت، توليدات خود را در سطح ماه ژانويه سال جاري نگه دارند و هيچ كشوري اقدام به افزايش توليد نكند. اين امر در حالي رخ مي‌دهد كه توليدات نفت اوپك در ماه ژانويه، در حالي 32 ميليون بشكه در روز بود كه تقاضا براي اين نفت، تنها 30 ميليون و 500 هزار بشكه اعلام شده است. علاوه بر اين توليدات ايران، با توجه به تحريم‌ها به مراتب كمتر از ميزاني است كه اجازه توليد دارد. بالطبع اگر قرار است توافقي به تصويب برسد و حمايت همه توليدكنندگان عمده نفت را داشته باشد، بايد اين توافق بتواند منافع كشورها را تا حدودي مد نظر داشته باشد. ايران در چهار سال اخير، با تحريم‌هاي متعدد غرب رو به‌رو شد و همين امر سبب شد كه توليدات نفت ايران به‌شدت كاهش پيدا كند. در همين دوران كشورهايي مانند عربستان، عراق و قطر توليدات خود را به شكل چشمگيري افزايش دادند و بخش مهمي از مشتريان ايران را جذب كردند. پس از آن و متعاقب تغيير دولت در كشور ما، ايران به مذاكره با كشورهاي مختلف رو آورد و درنهايت موفق شد كه با يك ديپلماسي فعال، به تفاهم با جهان دست يابد و درنهايت تحريم‌ها لغو شوند. برخي از كشورهاي نفت‌خيز، در تمام دوران مذاكرات ايران با كشورهاي 1+5 دست به كارشكني‌هاي وسيعي زدند. دليل اين كارشكني‌ها علاوه بر اختلافات سياسي، منافع اقتصادي حاصل از فروش نفت هم بود. آنها نشان دادند كه به هيچ عنوان قصد هيچ‌گونه همكاري با ايران ندارند و به همين خاطر در تحليل جلسه روز سه‌شنبه نيز بايد اين مساله را مدنظر داشت. اينكه عربستان، روسيه، قطر و امارات، خواهان تثبيت وضع موجود، كاملا با منافع آنها جور در مي‌آيد ولي به هيچ عنوان منافع اقتصادي ايران را در نظر نمي‌گيرند. منصفانه اين بود كه مجموع توليدات كشورهاي عضو اوپك به 30 ميليون و 500 هزار بشكه برسد و از اضافه توليد جلوگيري به عمل آيد. علاوه بر اين تمام كشورها به سطح توليدات سال 2010 بازگردند و ايران نيز به همان اندازه پيش از تحريم خود اجازه توليد و فروش نفت داشته باشد. ايران حق دارد به اين تعهدات تن ندهد. فراموش نكنيم در دو سال گذشته دولت ما چقدر تلاش كرد كه كشورهاي نفتي را از اضافه توليد باز دارد و در آن زمان هيچ‌كس به حرف دولت ما گوش نداد. همين امر موجبات شكست 70 درصدي قيمت نفت در بازارهاي جهاني شد و امروز كشورهايي كه چنين امري را تسهيل كردند مي‌خواهند ايران توليداتش را بالا نبرد. به هر دليلي يك گسست بين توليدات سه سال اخير ايران رخ داد كه بر طرف شد، حال اين گسست برطرف شده و همه بايد آن را بپذيرند. به هيچ عنوان عقلاني نيست كه ايران از دستاوردهاي تيم ديپلماتيك خود در حالي بگذرد كه ديگران به هيچ عنوان حاضر نيستند كه سر سوزني از مواضع خود كوتاه بيايند. ايران حق دارد توليدات خود را به سطح قبلي بازگرداند و اين حق را هيچ‌كس نمي‌تواند سلب كند.