سه رييسجمهور در ايران
گروه ديپلماسي| دو سال پس از آغاز به كار دولت تدبير و اميد و در شرايطي كه منطقه خاورميانه روزهاي بحراني و تبداري را تجربه ميكند، ايران به قطبي براي رفتوآمدهاي ديپلماتيك بدل شده است. محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان و حسن روحاني، رييسجمهور در چند هفته گذشته از ورود ايران و 1+5 به فاز اجراي برنامه جامع اقدام مشترك يا مهمان كشوري بودهاند يا رسم ميزباني را به جا ميآورند. ژانويه 2016 از نيمه كه گذشت بليتهاي بسياري به مقصد ايران در سطح هياتهاي عاليرتبه ديپلماتيك ديگر كشورها گرفته شد. وزارت امور خارجه در يك ماه گذشته بهطور متوسط هر روز در حال برگزاري يك مراسم ميزباني بوده است. يا سفرهاي اعلام شدهاي صورت ميگيرد يا به ضرورت تحولات منطقهاي ناگهان خبر ميآيد كه وزير يا نماينده ويژهاي تا چند ساعت ديگر به پايتخت ايران ميرسد. در دو هفته گذشته حركتهاي ديپلماتيك به سمت ايران و همچنين رفتوآمدهاي ايرانيها به كشورهاي ديگر به شكل گستردهاي در جريان بوده و البته اين شيب در حال سرعتگيري بيشتر هم است. محمد جواد ظريف به بلژيك رفت و در قالب سفري دو روزه هم ديدارهاي دوجانبه را مديريت كرد و هم در رايزنيها با اتحاديه اروپا از ايران در روزهاي پسابرجام گفت. سخنرانيهاي متعدد ظريف به خصوص سخنراني در كميته روابط خارجي پارلمان اتحاديه اروپا همچنان هم در حوزههاي خبري منتشر و با انعكاسهاي بسيار مثبت روبهرو ميشود. حسين جابري انصاري در جلسه هفتگي روز گذشته خود با موفقيتآميز خواندن سفر ظريف به بلژيك در خصوص دستاوردهاي اين سفر دوجانبه گفت: آقاي ظريف در جريان اين سفر مجموعه ديدارها و ملاقاتهاي دو جانبهاي را با مقامات بلژيك و همچنين مقامات اتحاديه اروپا داشتند. در زمينه روابط دوجانبه، تسهيل توافقهاي برجام و همچنين تبعات و نتايج اقتصادي آن، گفتوگوهاي موفق و موثر و جدي با مقامات اتحاديه اروپا برگزار شد.
اوايل هفته نيز تهران، ميزبان يوسف بن علوي، وزير مشاور در امور خارجه عمان بود. سفري كه برخلاف انتظارهاي ناشي از تحولات منطقهاي در چند هفته اخير رنگ و بوي اقتصادي داشت و تمركز آن بر روابط دوجانبه بود. انصاري در خصوص ماهيت سفر بن علوي به تهران نيز گفت: يوسف بن علوي در راس هياتي كه تركيب اقتصادي بارز داشت با همراهي چند وزير اقتصادي و رييس بانك مركزي اين كشور به تهران آمد. هيات عماني در اين سفر رايزنيهاي گستردهاي را با مقامات مختلف ايراني در زمينه گسترش روابط دو جانبه در جنبههاي مختلف انجام داد. رابطه ايران و عمان تاريخي و همراه با ثبات بوده است. اين رابطه در عاليترين سطح همراه با اعتماد و منافع مشترك ادامه پيدا كرده و خواهد كرد.
رييسجمهور سوييس با هياتي اقتصادي در راه تهران
از امروز نيز تهران بهترتيب ميزبان سه رييسجمهور خواهد بود. سه رييسجمهوري كه از سه قاره متفاوت به ايران ميآيند و به نظر ميرسد كه سفرهاي آنها در درجه اول با شعار ارتقاي سطح رابطه سياسي و در درجه دوم به جريان انداختن رونق اقتصادي و امضاي سندهاي رنگارنگ همكاري است. رييسجمهور سوييس كه كشورش در دو سال گذشته يكي از دو كشور اصلي ميزبان مذاكرات هستهاي بوده است 8 اسفند (شنبه) براساس برنامهريزيهايي كه تاكنون اعلام شده به تهران خواهد آمد. گفته ميشود كه «يوهان اشنايدر آمان» رييسجمهوري كنفدراسيون سوييس در سفري دو روزه و همراه با 40 سرمايهگذار به تهران ميآيد. به گزارش ايرنا به نقل از راديو تلويزيون سوييس «ار تي اس»، هدف از اين سفر كه با همراهي حدود 40 تن از كارفرمايان و سرمايهگذار سوييسي صورت خواهد گرفت، گسترش مناسبات اقتصادي برن- تهران پس از لغو تحريمهاي اقتصادي اعلام شده است. صاحبان صنايع سوييس كه قصد داشتند در اين سفر اشنايدر را همراهي كنند بسيار بيشتر بودند اما تنها 35 تا 40 نفر از آنان موفق شدند در چارچوب هيات همراه رييسجمهوري كنفدراسيون سوييس در سفر به تهران قرار گيرند. «فيليپ ولتي» رييس اتاق بازرگاني سوييس- ايران و سفير سابق سوييس در تهران در مورد اين سفر گفت: آنچه حايز اهميت است، ارزش اين سفر است. مساله مهم تجديد ارتباط با ايران در سطح صنعتي و نيز در سطح مقامات است. اين سفر در زمان خوبي صورت گرفته است. ايرانيان به سوييس اعتماد دارند و روابط دوستانه گذشته را به ياد دارند.
خانم «ليويا لو» (Livia Leu) كه از سال 2009 تا 2013 ميلادي (1392-1388) مسووليت سفارت سوييس در تهران را برعهده داشت و اكنون مسوول روابط دوجانبه ايران- سوييس در دبيرخانه دولتي امور اقتصادي سوييس (سكو) است، پيشتر در سفر دي ماه خود به ايران گفته بود كشورش موقعيت خوبي در روابط با ايران دارد و ميتواند در اين زمينه با سايرين رقابت كند. وي ارديبهشت 94 پيش از نهايي شدن توافق هستهاي ايران نيز در راس هياتي اقتصادي و با هدف بررسي ظرفيتهاي سرمايهگذاري به ايران سفر كرده بود. سفير سابق سوييس در تهران با ابراز رضايت از آن سفر، اعلام كرده بود ارزش مبادلات دو كشور از 800 ميليون فرانك در سال 2007 (1386) به 400 ميليون فرانك (بدون احتساب طلا) در سال 2014 (1393) ميلادي رسيد.
شوراي فدرال سوييس پيشتر با اعلام لغو تحريمهاي هستهاي عليه ايران، عنوان كرده بود: سوييس هميشه از روند مذاكره و اجراي توافق حمايت كرده است. شوراي فدرال اطمينان دارد كه اجراي توافق هستهاي و برداشتن تحريمهاي بينالمللي، مراودات سياسي و اقتصادي با ايران را افزايش ميدهد.
سفر نفتي جاكوب زوما به تهران
جاكوب زوما، رييسجمهور آفريقاي جنوبي هم براساس گزارش رويترز روزهاي نهم و دهم اسفندماه را در پايتخت ايران خواهد گذراند. گفته ميشود كه توسعه رابطه دوجانبه ميان ايران و آفريقاي جنوبي اصليترين دليل اين سفر خواهد بود. سفر زوما در شرايطي صورت ميگيرد كه كشور آفريقاي جنوبي از بحرانهاي اقتصادي رنج ميبرد و به دنبال گسترش همكاريها با ايران به خصوص در حوزه انرژي است. معاون رييسجمهور افريقاي جنوبي در ماه نوامبر به ايران سفر كرد و در آن سفر، تحقيقاتي را در خصوص فرصتهاي همكاريهاي دو كشور در حوزههاي تجارت و سرمايهگذاري، انرژي، كشاورزي، توسعه آموزشي و مهارت انجام داد. آفريقاي جنوبي به دنبال ازسرگيري واردات نفت از ايران است كه از سال 2012 و به دليل تحريمهاي بينالمللي ايران با چالشهايي روبه رو شده و كاهش پيدا كرده بود. از سال 2012 تاكنون عربستان سعودي جاي ايران را در صادرات نفت به آفريقاي جنوبي گرفته بود. گفته ميشود كه زوما به دنبال ساخت پالايشگاه نفت است تا با انتقال نفت خام ايران بتواند تا حدودي نيازهاي محلي خود را رفع كرده و از اتكا به كمپانيهاي خارجي بكاهد.
سفر سه رييسجمهور در ميان رفتوآمدهاي مداوم وزراي امور خارجه كشورهاي متفاوت به ايران حتي فارغ از معناي سياسي آنها از نظر نمادين هم معناي خاص خود را دارد. دور جديدي از رفتوآمدهاي ديپلماتيك ميان ايران و ساير كشورها در جريان است و به گفته جابري انصاري ايران اميدوار است كه با اين سفرها زمينه تحقق هر چه بهتر و بيشتر منافع جمهوري اسلامي ايران و منافع كشورهاي ديگر در اين گفتوگوها و تبادل نظرها فراهم شود.