انتخابات «اهر و هريس» هم باطل شد

 286 و تمام. اين تعداد نهايي صاحبان كرسي‌هاي پارلماني است كه تغيير را نه تنها در تركيب اصلي خود به چشم ديد، بلكه تصميمات نهاد نظارتي نيز در چند مكان آن را دستخوش تحول كرد. سه كرسي خالي از سه تصميم نظارتي، سرانجام مجلسي شد كه تا يك هفته از آغاز به كار خود، خبر از تعداد نهايي نمايندگان نداشت. هرچند حواشي همه حكايت از ابطال آرا و عدم تكميل صندلي‌هاي بهارستان داشتند اما تا رسيدن خبر تصميمات جلسه شوراي نگهبان، مدتي اين اطلاع‌رساني به تاخير افتاد. ديروز پرونده بررسي صحت دهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي در همه حوزه‌هاي انتخابيه بسته مي‌شود اما جاي بحث‌ها را همچنان باز مي‌گذارد؛ بحث‌هايي كه با ابطال دو حوزه انتخابيه و آراي يك منتخب، همچنان دنباله دارد اما ديگر راهي براي حل مشكل را جلوي منتخبان قرار نمي‌دهد تا دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي با «انتخابات مياندوره‌اي» كامل ‌شود. پس از ابطال آراي مينو خالقي در اصفهان و خالد زمزم‌نژاد در بندر لنگه، حالا نوبت به اهر و بيت‌الله عبداللهي مي‌رسد تا منتخبي ديگر از ليست اميد از راهيابي به بهارستان باز بماند اما نقطه مشترك منتخبان جاي مانده از پارلمان تنها در اميدي بودن آنان نيست. اين منتخبان هنوز از دليل ابطال آراي خود خبر ندارند و تنها عنواني كه براي اين تصميم شورا گذاشته مي‌شود تخلفات صورت گرفته در حوزه انتخابيه مربوطه است. ديروز سخنگوي هيات مركزي نظارت بر انتخابات از ابطال انتخابات اهر و هريس به علت تخلفات و دخالت‌هاي غيرقانوني در اين حوزه انتخابيه خبر مي‌دهد و مي‌گويد: با توجه به گزارش‌ها، تيم بازرسي به اين حوزه اعزام شد و مسائل مختلف را بررسي كردند كه گزارش تفصيلي آن در جلسه روز چهارشنبه شوراي نگهبان بررسي شد. بر اساس اين گزارش و به نقل از شوراي نگهبان، ره‌پيك تاكيد مي‌كند: بر اساس اين گزارش با توجه به تخلفات و دخالت‌هاي غيرقانوني و مجموعه بررسي‌هاي تيم بازرسي، اين تخلفات در روند انتخابات موثر بوده و آن را مخدوش كرده است و نظر شوراي نگهبان اين شد كه انتخابات در اين حوزه ابطال شود. بر اين اساس پرونده بررسي صحت دهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي در همه حوزه‌هاي انتخابيه بسته شد.
جابه‌جايي نفرات در تبريز
تبريز هم در تصميمات شورا از تغيير مصون نماند اما اين‌بار نه ابطال آراي منتخبان و نه باطل كردن انتخابات حوزه، تغيير‌دهنده سرنوشت اين شهر نبود، بلكه بازشماري آرا، نفرات چهارم و پنجم را جابه‌جا كرد. سيامك ره‌پيك از جابه‌جايي منتخب چهارم و پنجم حوزه انتخابيه تبريز، اسكو و آذرشهر طبق نتايج بازشماري آراي اين حوزه خبر داد و گفت: از مرحله دوم انتخابات مجلس دو حوزه باقي مانده بود كه نيازمند بازشماري آرا و بازرسي بود كه براي هر دو حوزه بازرسان اعزام شدند. وي افزود: در حوزه تبريز در مرحله دوم بايد چهار نفر انتخاب مي‌شدند و به مجلس راه مي‌يافتند اما با توجه به اينكه راي نفر چهارم و پنجم در اين مرحله بسيار نزديك بود و همچنين گزارش‌ها و شكاياتي هم مطرح شد شوراي نگهبان تصميم گرفت كه صندوق‌هاي اين حوزه بازشماري شود. ره‌پيك گفت: در پي اين تصميم، تيم مجربي به اين حوزه اعزام شد و با هماهنگي دستگاه‌هاي اجرايي و همكاري نمايندگان نامزدها، آراي همه صندوق‌ها در مدت حدود 6 روز با دقت كافي و رعايت همه مقررات بازشماري شد. عضو حقوقدان شوراي نگهبان افزود: نتيجه اين بازشماري كه در قالب گزارشي تفصيلي به شوراي‌نگهبان ارايه شد اين بود كه در وضع انتخاباتي سه منتخب نخست اين حوزه در مرحله دوم انتخابات تغييري ايجاد نشد و خانم زهرا ساعي و آقايان محمدحسين فرهنگي و شهاب‌الدين بي‌مقدار به همان ترتيب اول تا سوم ابقا شدند. وي گفت: با توجه به اينكه فاصله راي نفر چهارم و پنجم بسيار كم بود اين دو نفر در بازشماري آرا جابه‌جا شدند، به نحوي كه آقاي عليرضا منادي سپيدان كه پيش از بازشماري آرا در جايگاه چهارم قرار داشت پس از بازشماري آرا با آقاي محمد اسماعيل سعيدي كه نفر پنجم بود جابه‌جا شدند. ره‌پيك افزود: بر اين اساس صحت انتخابات حوزه تبريز، اسكو و آذرشهر بدون ابطال راي يا صندوقي تاييد شد.
خطاي انساني در شمارش اوليه آرا
«نجات‌الله ابراهيميان»، عضو حقوقدان شوراي نگهبان نيز در همين مورد با اشاره به مشخص شدن وضعيت انتخابات تبريز با اشاره به اينكه صحت انتخابات تبريز تاييد شد، از خطاي انساني به عنوان علت اصلي تغيير نتيجه انتخابات در اين شهر خبر داد و گفت: اما از نظر شمارش آراي ماخوذه بدون آنكه تخلف عمدي از ناحيه فردي احراز شده باشد، صرفا در نتيجه خطاهاي انساني معلوم شد كه در شمارش آرا اشتباهاتي به وجود آمده بود، در نتيجه بازشماري آرا ميان آقايان منادي سپيدان و سعيدي جابه‌جايي صورت گرفت و آقاي سعيدي به عنوان نماينده مردم تبريز به مجلس راه يافت. ابراهيميان افزود: انتخابات در حوزه اهر و هريس ابطال اعلام شد و انتخابات اين حوزه به انتخابات ميان دوره‌اي انتقال يافت. وي در پايان تصريح كرد: با اشتباهي كه در شمارش آرا به وجود آمده بود و دقتي كه از سوي ناظران صورت گرفت نتيجه انتخابات در حوزه انتخابيه تبريز تغيير كرد.
سابقه ابطال انتخابات در ادوار مجلس
ابطال انتخابات چيزي نيست كه بتوان مختص اين انتخابات يا آن انتخابات كرد. از نخستين دور شكل‌گيري مجلس شوراي اسلامي در سال 58 كه تاكنون 10 دوره آن را پشت سر گذاشته‌ايم، همواره شاهد تصميمات شوراي نگهبان مبني بر ابطال انتخابات بوده‌ايم. تصميماتي كه هرچند در مواردي قابل قبول براي بسياري از حاميان منتخبان نبوده اما همواره شورا را فصل‌الخطاب تمامي بحث‌ها قرار داده است. دوره نخست انتخابات مجلس شوراي اسلامي، نخستين كارزار نهاد اجرايي و نظارتي انتخابات بود. انتخاباتي كه براي نخستين بار پس از پيروزي انقلاب اسلامي برگزار مي‌شد، در دو مرحله برگزاري هم نتوانست كرسي‌هاي مجلس را كامل كند. در مرحله اول انتخابات، ۱۸ نامزد از تهران و ۷۹ نامزد از شهرستان‌ها به مجلس راه يافتند. در برخي حوزه‌ها مثل اقليد، كرمانشاه و دره گز  انتخابات باطل شد. با توجه به همين شرايط فقط ۲۴۳ نماينده به جاي ۲۷۰ نماينده وارد مجلس شدند. مرحله دوم انتخابات هم دستخوش اتفاقاتي شد؛ اتفاقاتي كه دلايل آن بطور مشخص از سوي شوراي نگهبان اعلام نشد، شيراز و اصفهان از مهم‌ترين حوزه‌هايي بود كه سرنوشت منتخبين آن به مياندوره‌اي كشيده شد. مرحله سوم انتخابات اما اوج ابطال انتخابات بود.  10 حوزه انتخابيه‌ در مرحله اول انتخابات از سوي شوراي نگهبان باطل شدند. در طول دوره سوم مجلس چندين مرحله انتخابات مياندوره‌اي برگزار شد كه تنها در يكي از آن دوره‌ها 15 حوزه انتخابيه از نظر شوراي نگهبان باطل اعلام شد. دوره‌هاي مجلس چهارم و پنجم را شايد بتوان آرام‌ترين دوره‌هاي مجلس ناميد؛ دوره‌هايي كه شايد بتوان گفت با تفسير اصل 99 قانون اساسي مبني بر نظارت استصوابي از سوي شوراي نگهبان، كمتر با پديده ابطال آرا و انتخابات روبه‌رو بوده‌اند. مجلس ششم اما به گونه‌اي ديگر با ابطال مواجه شد. شوراي نگهبان در اين مرحله از انتخابات 534 صندوق راي را از شعب مختلف تهران باطل كرد كه در نتيجه انتخابات تاثيرگذار بود. در نتيجه اين تصميم، نفر سي‌وسوم تهران به جاي نفر بيست‌وهشتم از دور اول اين انتخابات وارد مجلس شوراي اسلامي شد. انتخابات مرحله هفتم نيز با حضور كانديداهاي اصولگرا، بي‌صدا و بدون حاشيه‌ به پايان رسيد. در انتخابات هشتمين دوره مجلس شوراي اسلامي، سه حوزه انتخابيه شامل، دشتستان، قوچان و لردگان از سوي نهاد نظارتي انتخابات باطل شد. دور نهم مجلس نيز بي‌نصيب از تصميم بر ابطال نماند. انتخابات حوزه انتخابيه تنكابن، دماوند و تويسركان از سوي شوراي نگهبان باطل شده و در حوزه‌هاي سميرم آراي نفر اول و در حوزه زابل، آراي نفر دوم اين شهر از سوي شوراي نگهبان باطل اعلام شد.