نخستين كنسرت اينترنتي در ايران برگزار شد

نخستين سامانه كنسرت آنلاين كشور روز گذشته با اجراي زنده عليرضا قرباني به طور رسمي كار خود را شروع كرد، آن هم درست در روزهايي كه خبر لغو كنسرت‌هاي موسيقي به حاشيه داغ اخبار اين حوزه تبديل شده است. همين مساله موجب شد تا همزمان با انتشار راه‌اندازي اين سامانه گمانه‌زني‌هاي متفاوتي نسبت به راه‌اندازي اين سامانه و امكان ادامه فعاليت آن صورت بگيرد. به هر حال در اين ميان قرعه نخستين اجراي آنلاين در اين سامانه به نام عليرضا قرباني خورد. قرباني كه قرار است در روزهاي پيش‌رو كنسرت «دخت پري‌وار» را در شيراز و تهران روي صحنه ببرد با اعلام اين خبر از از مزاياي راه‌اندازي اين سامانه و شيوه پوشش كنسرتش هم صحبت كرده بود: «در اين برنامه اجرا به شكل حرفه‌اي تصويربرداري مي‌شود و مردم مي‌توانند با پرداخت وجهي كنسرت را به صورت آنلاين ببينند. من وقتي داشتم با دوستان برگزاركننده صحبت مي‌كردم، گفتم اين طرح حتما به ثمر خواهد نشست و اتفاق مهمي در راه است. درست مثل درگير شدن همه آدم‌ها با اينترنت و تلفن‌هاي هوشمند، پديده كنسرت‌آنلاين هم، همه‌گير خواهد شد.»در اين سامانه كاربران با يك آي‌پي مشخص روي دستگاه‌هاي مختلف از جمله گوشي، تبلت، لپتاپ، پي‌سي و تلويزيون‌هاي هوشمند و... مي‌توانند كنسرت را به صورت آنلاين مشاهده كنند. كاربران با مراجعه به اين سامانه با مبلغي بسيار كمتر از بليت يك كنسرت مي‌توانند با حساب كاربري كه در اختيارشان قرار مي‌گيرد كنسرت را به صورت زنده تماشا كنند. اين پروژه كه «حام» نام‌گذاري شده، حاصل همكاري دو شركت مهم مخابراتي و چند مجموعه هنري فعال در عرصه موسيقي است. حامد عنقا، مدير اين پروژه پيش‌تر هدف اصلي راه‌اندازي اين سامانه را ايجاد عدالت در جامعه براي استفاده از خدمات و محصولات فرهنگي عنوان كرده و با اشاره به اينكه يكي از اهداف راه‌اندازي اين پروژه كه تمركززدايي از پايتخت است، گفته بود: «امروزه كنسرت يكي از گران‌ترين اقلام در سبد كالاهاي فرهنگي است. با كنسرت آنلاين كساني كه توانايي خريداري بليت كنسرت‌ها را ندارند، مي‌توانند كنسرت را نيز در سبد كالاهاي فرهنگي‌شان قرار دهند. »حامد عنقا در گفت‌وگو با «اعتماد» در مورد راه‌اندازي اين سامانه و پيش‌بيني‌هاي در نظر گرفته شده براي ادامه كار آن توضيحات بيشتري ارايه داد. به گفته او همه مجوزهاي لازم براي استفاده از اين سامانه گرفته شده است. او با اشاره به اينكه در مراسم رونمايي از اين سامانه مديران مخابراتي و اپراتور تلفن همراه در كنار مسوولان فرهنگ و هنري حضور داشتند از آن به عنوان بهترين دليل براي طي مراحل لازم براي كار اين سامانه ياد كرد. عنقا همچنين در مورد سرمايه و همچنين زمان صرف شده براي راه‌اندازي اين سامانه هم توضيح داد: «به هر حال هيچ‌وقت سرمايه اوليه چنين پروژه‌هايي اعلام نمي‌شود، اما بخش اعظم سرمايه اين كار توسط بخش خصوصي گذاشته شده و بقيه مجموعه‌هاي مخابراتي كشور هم به عنوان سرويس‌دهنده از آن حمايت كردند. در اين بين يكي، دو شركت ديگر هم هستند كه در حوزه زيرساخت با ما همكاري دارند. » به گفته او تحقيقات مربوط به اين پروژه از سال گذشته آغاز شده و اجراي آن از بهمن‌ماه سال گذشته شروع شده است و در طول چهار ماه گذشته به مرحله بهره‌برداري رسيده است. اين اتفاق در طول اين سال‌ها در ايران به شكل ديگري افتاده است، اينترنت براي فعالان در عرصه موسيقي امكاني فراهم كرده تا بدون توجه به طي مراحل كسب مجوز براي انتشار آثارشان آنها را در فضاي مجازي منتشر كنند. پديده‌اي كه در طول اين سال‌ها با انتشار تك‌آثار بعضا مناسبتي ادامه يافته و همچنان از طرف تعدادي از خوانندگان موسيقي در ايران دنبال مي‌شود. يكي از ايرادات مطرح‌شده در مورد اين طرح اشاره به نكته‌اي است كه در مورد محدوديت‌هاي موجود زيرساخت‌هاي اينترنت كشور براي سايت‌هاي پرمخاطب ايجاد مي‌شود. عنقا در مورد اين سايت‌ها كه به اصطلاح به آنها «چهل هزار كاربر» گفته مي‌شود و تفاوت اين سامانه با آنها گفت: «اين سامانه از پلتفرم سي‌بي‌ان و پلتفرم‌هايي استفاده مي‌كند كه اين مشكل را به همراه ندارند. از نظر سرعت سامانه اين قابليت را داراست تا خود را با سرعت اينترنت استفاده‌كننده تطبيق داده و بهترين كيفيت ممكن را با توجه به اين سرعت ارايه كند، مگر اينكه مناطقي در كشور باشند كه هنوز شبكه اينترنت در آنجا قابليت سرويس‌دهي نداشته باشد.»همزمان با انتشار خبر راه‌اندازي اين سامانه در اوايل هفته صحبت‌هايي مبني بر حمايت تعدادي از ارگان‌هاي نظامي و امنيتي با اين پروژه مطرح شد؛ مباحثي كه در آنها يكي از اصلي‌ترين دلايل آغاز به كار اين سامانه اين پشتيباني عنوان شد. عنقا در پاسخ به سوال در مورد درستي يا نادرستي اين موضوع توضيح داد: «من نمي‌دانم اين صحبت‌ها و حرف‌ها از كجا شروع مي‌شوند و چه هدفي دارند اما واقعيت اين است كه سرمايه‌گذاري روي اين پروژه آنقدر بزرگ نيست كه احتياج به حمايت مجموعه‌هايي اين‌چنيني داشته باشد. سامانه يك حامي مشخص به نام بانك سامان دارد و كاملا توسط بخش خصوصي اداره مي‌شود. كما اينكه مجموعه‌هايي كه از آنها نام برديد هم اگر به هر دليلي اين كار را انجام دهند جزو وظايف فرهنگي آنها محسوب مي‌شود. اما من به عنوان مدير اين پروژه اعلام مي‌كنم كه چنين حمايتي هيچ‌وقت وجود نداشته است.»سامانه كنسرت‌آنلاين اگر چه در داخل ايران پديده نوظهوري است اما نمونه‌هاي مشابهي از آن بارها در جهان تجربه شده است؛ تجربه‌هايي كه اغلب آنها ادامه نيافته‌اند و همين مورد يكي از نگراني‌هايي است كه در مورد ادامه كار اين سامانه وجود دارد. وبسايت آي‌تونز پيش از اين در سال 2014 كنسرتي را برگزار كرد كه در آن علاقه‌مندان از سراسر جهان مي‌توانستند اين برنامه را به صورت زنده تماشا كنند. اما اين طرح با شكست مواجه شد و آي‌تونز به طرح برگزاري مجدد اين نوع كنسرت ادامه نداد. قبل‌تر سالن تئاتر شكسپيرز گلوب نيز سال 2014 خدمات درخواست ويديويي را ارايه كرد كه به مخاطب اجازه مي‌داد بيش از 50 اثر نمايشي شكسپير را روي اينترنت تماشا كند. اين برنامه با عنوان «گلوب پلير» در ابتدا اصلي‌ترين توليدات نمايشي شكسپير از سال 2009 تا 2012 را روي اينترنت قرار داد. علاقه‌مندان مي‌توانستند هر كدام از اين نمايش‌ها را با كيفيت عالي به قيمت 7 پوند و 99 پني بخرند. همچنين در ماه مه ‌2013 كانالي در يوتيوپ راه‌اندازي شد كه علاقه‌مندان مي‌توانند با پرداخت مبلغي نمايش‌هاي شكسپير را تماشا كنند. عنقا در توضيح اين تشابه در پايان توضيح داد: «بله، خارج از ايران اين مساله به ندرت وجود داشته مانند رويدادهايي كه براي آي‌تونز و كمپاني اپل بوده و يك يا دو مورد ديگر كه از آن براي اجراي برنامه‌هاي زنده استفاده كردند. فراموش‌ نكنيم خارج از ايران از اين نوع سامانه‌ها بيشتر براي سمينارهاي تخصصي استفاده مي‌شود تا براي حوزه فرهنگ و موسيقي. شايد يك دليلش هم اين باشد كه در خارج از كشور مسيرها و رسانه‌هايي كه اين فعاليت‌ها را بتوانند انجام دهند تنوع بيشتري دارند تا در ايران.» عليرضا قرباني پيش از آغاز اجرايش در صحبت‌هاي كوتاهي با ابراز خوشحالي از راه‌اندازي سامانه آنلاين كنسرت گفت: «اميدوارم چنين امكاني نه تنها در موسيقي بلكه در بقيه ايونت‌هاي هنري هم فراهم شود و ما بتوانيم به اين وسيله هنر را با هزينه اندك در اختيار خانواده‌هاي ايراني قرار دهيم». قرباني با اشاره به اينكه در فاصله كوتاهي كه به برگزاري كنسرتش در تهران مانده امكان اجراي اين برنامه فراهم شده، با معرفي اعضاي گروه، اجرايش را با قطعه دخت ‌پري‌وار شروع كرد. ده هزار كاربر اين كنسرت را به صورت آنلاين تماشا كردند.