«اروئيكا»ي بتهوون برترين سمفوني تاريخ نام گرفت
بهار سرلك
رهبران اركستر جهان، سمفونياي را كه زماني به ناپلئون بناپارت تقديم شد، بهترين سمفوني تاريخ ناميدند. به گزارش گاردين؛ مجله موسيقي بيبيسي از 151 رهبر اركستر كه در سراسر جهان مشغول فعاليت هستند، خواست كه بيست سمفوني برتر را انتخاب كنند و «اروئيكا» يا سمفوني شماره 3 اثري از لودويگ فان بتهوون، موزيسين آلماني- اتريشي جايگاه نخست اين جدول و بلافاصله پس از آن سمفوني شماره 9 او در جايگاه دوم قرار دارند. آخرين سمفوني موتسارت، سمفوني شماره 41 يا «ژوپيتر» رتبه سوم را از آن خود كرده و گوستاو مالر، موزيسين اتريشي اواخر دوره رمانتيك، دو رتبه بعدي را به ترتيب با نهمين و دومين سمفونيهايش كسب كرده است. شايد جاي تعجب باشد كه پنجمين سمفوني بتهوون در ميان 10 سمفوني برتر جايگاهي ندارد و رتبه يازدهم فهرست به آن رسيده است. سردبير مجله موسيقي بيبيسي، اوليور كندي معتقد است حاكميت بتهوون بر اين فهرست دور از انتظار نيست. او ميگويد: «بيش از 200 سال از زماني كه بتهوون سمفوني شماره 3 را نوشته ميگذرد و در واقع آراي رهبران اركستر نشاندهنده اين است كه موسيقي در اين سالها پيشرفتي نداشته است. اين سمفوني استثنايي است و گواهي بر نبوغ اين موزيسين دارد. رهبران اركستر از رهبري اين سمفوني لذت ميبرند.»جاناتان نات، رهبر اركستر بريتانيايي و مدير موسيقي اركستر سمفوني توكيو معتقد است «اروئيكا» سمفوني پيشتازي است. او ميگويد: «اين سمفوني درباره عظمت خداوند نيست، درباره بشريت، تقلاها، چالشها و پيروزيهاي انسانهاست.»آهنگسازها مدتي بعد از فعاليت، درگير فشارها و تلخيهاي زندگي ميشوند اما هرگز چنين ذهنيتي در مورد بتهوون نداشتهام. وقتي سمفونيهاي او را گوش ميدهي، قدرت و لذت زندگي را تجربه ميكني. بتهوون سمفوني «اروئيكا» را سال 1803نوشت؛ ابتدا قرار بود نام آن «بناپارت»، تجليلي از ناپلئون و ايستادگيهاي او، باشد. زماني كه بتهوون باخبر شد ناپلئون خود را امپراتور ناميده، تصميمش عوض شد و ناپلئون را مستبد خواند و روي نام او را آنقدر خراش داد تا روي اين دستنوشته سوراخي ايجاد شد. هاننا چانگ، رهبر اركستر سمفوني تروندهايم، ميگويد: «سمفوني سوم پيشروي عصر جديدي در سمفوني شد. بتهوون صدايي كه ميخواست را به دست آورد. روشي پرجزييات كه او روي موتيفها، ملوديها و تمها پياده كرده و در همين حين تداوم سير پيام احساسي، از نظر من بينظير است.»تازهترين سمفوني اين فهرست، سمفوني شماره پنج اثر دميتري شاستوكوويچ، چهره برجسته قرن بيستم موسيقي است كه جايگاه هفدهم را به دست آورده است. شاستوكوويچ سال 1937؛ در واقع زماني كه او پس از شكايت دولت شوروي از اپراي «ليدي مكبث از متسنسك» تجربه بحران شخصي را از سر ميگذراند، اين سمفوني را آفريد.