نشست هجدهمين جشن خانه سينما برگزار شد
عبور از حاشيه و تكيه به وجدان بيدار سينماگران
الهام نداف
كمال تبريزي دبير هجدهمين جشن خانه سينما دوشنبه 18 مرداد ماه روبه‌روي خبرنگاران سينمايي نشست تا از دلايل پذيرفتن اين مسووليت و نحوه داوري آثار سينمايي بگويد.
در اين نشست كه بيژن ميرباقري، دبير اجرايي جشن هجدهم خانه سينما نيز حضور داشت، تبريزي پاشنه آشيل اين جشن را نحوه قضاوت و داوري آثار دانست. او به خاطر اين مساله ابتدا با قبول اين مسووليت مخالفت كرده و بعد از آن با تغيير آيين‌نامه جشن قرار شد داوري‌ها به صورت آكادمي برگزار شود.
به گفته دبير جشن خانه سينما، در اين دوره داوري‌ها با 300 نفر شروع مي‌شود و در ادامه به قضاوت 470 نفري مي‌رسد. در هجدهمين جشن خانه سينما 12 رشته مورد ارزيابي داوران قرار مي‌گيرد. هررشته ۲۵ داور در دور اول دارد كه داورها در هر رشته ۵ كانديد را انتخاب مي‌كنند و اين آثار در دور بعد با ۴۷۰ داور مورد بررسي قرار مي‌گيرد.
تبريزي در ميان توضيحات خود به اين نكته اشاره كرد كه داوري آثار كاملا ايراني و بومي انجام مي‌شود: «هرچند گاهي درباره داوري‌ها به اسكار و بفتا اشاره مي‌شود اما ما به خاطر نوع سينمايي كه داريم نبايد مانند ديگر مراسم‌هاي خارجي جشن را برگزار كنيم و نبايد مراسم ما را با ديگر مراسم‌ها مقايسه كرد.»
همچنين در اين نشست دبير جشنواره عنوان كرد خانه سينما در تلاش است اين داوري‌ها با حضور نخبگان سينما چه در داخل و چه در خارج از خانه سينما انجام شود و به سمت يك نظرسنجي كلي پيش برود. همه فيلم‌هاي حاضر در اين جشن از 21 مرداد ماه در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان به نمايش درمي‌آيند تا تهيه‌كننده‌اي به پخش نشدن فيلمش معترض نباشد. با اين همه هيچ يك از داوران مجبور به ديدن مجدد آثار نيستند و در جلسات نمايش فيلم‌ها حضور و غياب انجام نمي‌شود. البته دبير جشنواره حضور در جلسات نمايش فيلم‌ها را به وجدان داوران محول و به آنها توصيه كرد از هر پنج راي خود براي انتخاب فيلم‌ها استفاده كنند. داوران اين دوره از جشن خانه سينما برخلاف دوره‌هاي گذشته مي‌توانند فيلم‌هاي خودشان را به جشن ارايه كنند، چرا كه با افزايش تعداد داوران اگر داوري فيلم خود را شايسته انتخاب دانست، در راي نهايي تاثيري ندارد.
تبريزي در بخشي از صحبت‌هاي خود در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه اين شيوه داوري نيز مي‌تواند امكان لابي كردن را با داوران فراهم كند، توضيح داد: «پيشنهاد اوليه ما براي داوري در هر بخش ۵۰ نفر بود اما به دليل مشكلاتي كه در بخش نمايش فيلم داشتيم اين تعداد به ۲۵ نفر براي هر رشته رسيد اما اميدوارم در سال آينده تعداد داورها براي هر رشته افزايش پيدا كند.»
معرفي داوران جشن خانه سينما نيز برعهده صنوف مختلف است. به طوري كه هر صنف مي‌تواند تصميم بگيرد داوران خود را از بين اعضاي صنف انتخاب كند يا تعدادي از داوران خود را خارج از صنف مورد نظر انتخاب كند. تبريزي تاكيد كرد مساله مهم اينجاست كه نوابغ برتر براي داوري‌ها در بخش‌هاي مختلف حضور داشته باشند تا در اين نظرسنجي شركت كنند.
در بخش ديگري از اين نشست، مساله تشكيل دبيرخانه دايمي براي برگزاري جشن خانه سينما مطرح شد. به گفته تبريزي سال آينده براي نخستين بار دبيرخانه دايمي اين جشن برپا مي‌شود كه براساس آن هيات‌رييسه اين دبيرخانه متشكل از نمايندگان صنوف است. علاوه بر اين كميته تخصصي برگرفته از نخبگان سينمايي و ديگر رشته‌هاي جامعه نيز به اين دبيرخانه كمك مي‌كنند.
دبير جشن خانه سينما در بخشي از صحبت‌هاي خود در پاسخ به سوالي درباره حواشي اتفاق افتاده در جشن دنياي تصوير و تدبير جشن خانه سينما براي مصون ماندن از اين حواشي، اتفاقات اينچنيني را تجربه‌اي دانست كه بايد از آن عبور كرد. او ابراز اميدواري كرد اين اتفاقات براي جشن خانه سينما رخ ندهد و در ادامه گفت كه نبايد چندان به اين مساله دامن زد و جشن خانه سينما و جشن حافظ را با هم مقايسه كرد. به هر حال اينها مسائل جدي سينما نيستند و بايد از كنار آن عبور كرد.
به گفته ميرباقري، دبير اجرايي جشن خانه سينما هنوز اسپانسري براي حمايت اين جشن حضور خود را قطعي نكرده است. اين در حالي است كه به گفته تبريزي بخشي از مشكلات مالي خانه سينما در زمان مديريت رضا ميركريمي برطرف شده و خانه سينما درصدد است به سمت‌وسويي برود كه هزينه برگزاري جشن را به حداقل برساند.
اما از مهم‌ترين مسائل مطرح شده در نشست خبري جشن خانه سينما، محل برگزاري و تعداد مهمانان دعوت شده بود. سال گذشته حضور مردم عادي به اندازه‌اي بود كه بسياري از سينماگران ايستاده جشن را دنبال كردند. بيژن ميرباقري عنوان كرد: جشن خانه سينما در اين دوره به دنبال فضايي مناسب براي ۲ هزار نفر است كه بي‌شك اين فضا در يك مكان عمومي ايجاد خواهد شد. اما فعلا مكان مناسبي براي برگزاري جشن انتخاب نكرده‌ايم. او همچنين قول مساعد داد تا از پخش شدن كارت دعوت ميان مردم خودداري شود. اين در حالي است كه سامانه پيام كوتاه 3070 كه به تازگي براي حمايت از خانه سينما و اعضاي آن به راه افتاده، يكي از جوايز خود را به حضور بيش از 1000 نفر از مردم در جشن خانه سينما اختصاص داده است!
مساله صيانت از آرا نيز از نكات مهم داوري آثار در هر جشنواره است. سال گذشته جشن خانه سينما نتوانست از عهده اين مهم به خوبي برآيد به همين خاطر نزديك به برگزاري جشن، برگزيده‌ها توسط يك سايت معرفي شدند. كمال تبريزي اما امسال پيشنهاد كم شدن تعداد اعضاي صيانت از آرا را داده است: «براي مخفي ماندن نتيجه داوري نيازمند آن هستيم تا تعدادي اعضاي شوراي صيانت از آرا كم شود به همين دليل در آيين‌نامه اين دوره از جشن اعضاي شوراي صيانت به مديرعامل، دبيرجشن و منتخب نمايندگان داوران محدود شده است. تنها اين سه نفر از نتيجه آرا باخبر هستند و مسلما با تعداد كم، اسامي منتخب‌ها به بيرون درز نمي‌كند. شرايطي را فراهم مي‌كنيم كه شمارش آرا توسط شوراي صيانت صورت گيرد و اميدواريم با چنين شرايطي آرا لو نرود و اسامي در شب جشن سينماي ايران براي همه تازگي داشته باشد.»او در ميان صحبت‌هاي خود به شوخي گفت: اگر لازم باشد مي‌توانيم اعضاي شوراي صيانت از آرا را در يك اتاق حبس كنيم!
منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه‌سينما نيز كه در اين نشست حضور داشت، درباره پخش آنلاين جشن هجدهم عنوان كرد: برخي سايت‌ها درخواست پخش داده‌اند كه در اين ميان با فيلم نت گفت‌وگو شده و قرار است مراسم را با فاصله كمي از شبكه vod پخش كند. تبريزي نيز به شوخي گفت خدا كند شبكه جم مراسم را پخش نكند!
از ديگر مسائل مطرح شده در نشست خبري هجدهمين جشن خانه سينما تفكيك جايزه صدابرداري و طراحي صدا بود. تبريزي در توضيحات خود اين نكته را مطرح كرد كه اين جايزه در تمام دنيا تفكيك نمي‌شود اما سينماي ايران نسبت به ديگر سينماها بسيار متفاوت است و صدابرداري و صداگذاري آن نيز كاملا متفاوت است.
دبيرخانه هيجدهمين جشن سينماي ايران طبق روال گذشته ۵ جشن برگزار مي‌كند كه شامل جشن بزرگ، آيين بزرگداشت‌ها، جشن انيميشن، جشن فيلم كوتاه و جشن فيلم مستند است اما با توجه به اينكه در يك سال گذشته توليدات انيميشن در كشور بسيار اندك بود ممكن است در زمينه برگزار شدن يا نشدن اين جشن تصميم جديدي گرفته شود.