روسيه و اوكراين باز در مرحله تنش رودررو قرار گرفتند
تهديد به قطع رابطه
ميثم سليماني
روابط ميان روسيه و اوكراين وارد فاز جديدي شده است. تا جايي كه زمزمه‌هايي از قطع روابط ميان دوطرف شنيده مي‌شود. ديميتري مدودف، نخست‌وزير روسيه در سخناني اعلام كرد كه ممكن است اگر راه ديگري براي حل مسالمت‌آميز مشكلات روابط ميان دو طرف وجود نداشته باشد روابط ديپلماتيك با كي‌يف قطع خواهد شد. در شرايط كنوني اگر روابط ميان دو طرف قطع شود مي‌توان منتظر عواقبي ناگوارتر از اشغال كريمه به دست روسيه بود. سخنان مدودف در حالي گفته شد كه هفته پيش نيروهاي امنيتي روسيه يك حمله تروريستي را در خاك كريمه خنثي كردند كه مقامات روسي اعلام كردند كه اين حمله از سوي وزارت دفاع اوكراين طرح‌ريزي شده است و اوكراين را به دليل چنين اقدامي به‌شدت سرزنش كردند. با اين حال مدودف در سخنان خود تاكيد كرد من نمي‌خواهم به اين نتيجه برسم كه با اوكراين قطع رابطه كنيم اما اگر راه ديگري براي تاثير‌گذاري در وضعيت حال حاضر روابط ميان دو طرف وجود نداشته باشد، رييس‌جمهور مي‌تواند در خصوص روابط با اوكراين تصميم‌گيري كند. گفتني است، اقدام روسيه براي قطع رابطه در يك دهه اخير مسبوق به سابقه است. در سال 2008 و در جريان حمله ارتش گرجستان به اوستياي جنوبي، مسكو روابط مستقيم خود با تفليس را رسما قطع كرد و ارتش روسيه نيز براي دردست گرفتن كنترل اوضاع وارد اوستياي جنوبي شد و ارتش گرجستان را به عقب راند. با اين وجود ديميتري مدودف تاكيد دارد كه اين موضوع تنها در اختيار رييس‌جمهور قرار دارد و تصميم نهايي نيز برعهده رييس‌جمهور است تا آن را در دستور كار سياست خارجي كشور قرار دهد. با اين وجود مدودف تاكيد كرد كه اوكراين با اين‌گونه اقدامات در تلاش است تا ذهن شهروندان خود را از مشكلات داخلي اوكراين منحرف كند. گفتني است، در روز دهم آگوست، سرويس امنيت فدرال روسيه رسما اعلام كرد كه از يكسري حملات تروريستي در كريمه كه توسط سازمان اطلاعات وزارت دفاع اوكراين برنامه‌ريزي شده بود، جلوگيري كرده است و يك افسر اطلاعاتي روسيه نيز جان خود را از دست داد. در همان روز ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه خطاب به اوكراين گفت كه اين يك بازي خطرناك است و اقدامات كي‌يف احمقانه و بزهكارانه است. پوتين همچنين تاكيد كرد كه من فكر مي‌كنم واضح است كه مقامات حال حاضر كي‌يف به جاي حل مشكلات از طريق مذاكره به تروريسم روي آورده‌اند. پترو پروشنكو، رييس‌جمهوري اوكراين نيز در واكنش به اين اتهام روسيه، تاكيد كرد: كي‌يف، همواره تروريسم را محكوم مي‌كند و به هيچ عنوان در برنامه‌ريزي اين حمله تروريستي ناموفق، نقشي نداشته است. با وجود تكذيب مقامات اوكرايني در برنامه‌ريزي حمله تروريستي به كريمه، تلويزيون دولتي روسيه اعترافات مردي به نام يوهن پانو را منتشر كرد كه در آن اعلام كرد كه او يكي از اعضاي نيروهاي وزارت دفاع اوكراين است كه براي اين عمليات به كريمه اعزام شده است. او همچنين عنوان كرد كه تمامي اعضاي گروه خرابكاري شامل افسران اطلاعات نظامي اوكراين بودند.
اس400 در كريمه
در حال حاضر خبرهايي از كريمه به گوش مي‌رسد كه موجب مي‌شود تنش‌ها در اين منطقه را بيشتر كند. رسانه‌هاي محلي گزارش داده‌اند كه روسيه سامانه دفاع موشكي اس400 را در اين منطقه مستقر كرده و نيروهاي نظامي نيز براي حفاظت از اين سامانه در اين منطقه مستقر شده‌اند. همچنين مسكو پس از خنثي‌سازي عمليات تروريستي در كريمه مانوري را ترتيب داده تا آمادگي در اين منطقه براي مقابله با سلاح‌هاي كشتارجمعي افزايش پيدا كند. اما با توجه به اتهاماتي كه عليه اوكراين مطرح شده است ، حضور نيروهاي نظامي روسيه در مرزهاي كريمه نيز افزايش پيدا كرده است، ارتش اوكراين نيز به حالت آماده‌باش در آمده و نيروهاي نظامي و تانك‌هاي خود را در مرز با كريمه مستقر كرده است. از طرفي ديگر گزارش‌ها حاكي از آن است كه هنگ‌هاي دفاع هوايي روسيه نيز در كريمه مستقر شده‌اند. بر اساس بيانيه ارتش روسيه موشك‌هاي ضد هوايي نيز در جنوب روسيه با موفقيت مورد آزمايش قرار گرفته است. خبرگزاري اينترفاكس روسيه نيز مي‌گويد: موشك‌هاي مورد آزمايش قرار گرفته شده بردي حدود 400كيلومتر دارد و سرعت آنها 8/4 كيلومتر در هر ثانيه مي‌رسد. گفتني است، موشك‌هاي استفاده شده در كريمه براي محافظت از پايگاه هوايي حميميم روسيه در سوريه نيز نصب شده است و در ماه نوامبر نيز پس از سرنگوني سوخو24 توسط تركيه روسيه سامانه دفاع موشكي اس400 را نيز در اين منطقه راه‌اندازي كرد. آن‌گونه كه وزارت دفاع روسيه اعلام كرده تمرينات شبيه‌سازي حملات سلاح‌هاي كشتار جمعي در منطقه ولگوگراد بين روزهاي 16تا19 آگوست برگزار خواهد شد. با اين وجود به نظر مي‌رسد اوكراين به‌شدت از حضور گسترده نظامي روسيه در كريمه نگران است. آن‌گونه كه نماينده اوكراين در سازمان ملل عنوان كرده، بيش از 40 هزار نيروي روسي در كريمه و در مرز با اوكراين تجمع كرده‌اند. صحبت‌هايي كه با واكنش و اعتراض تند نماينده روسيه در سازمان ملل مواجه شد. گفتني است از سال 2014 و پس از بحران داخلي اوكراين، كريمه در يك همه پرسي بلافاصله به روسيه پيوست و تحت حاكميت اين كشور قرار گرفت. موضوعي كه كماكان دولت اوكراين آن را به رسميت نشناخته است. اكنون با افزايش نفوذ روسيه در كريمه و حضور نظامي پر قدرت آن در اين منطقه اين نگراني را به وجود آورده كه جدايي‌طلبان دونتسك و لوهانسك در شرق نيز تمايل بيشتري براي موج جديدي از جدايي‌طلبي را آغاز كنند كه به ادعاي كي‌يف آنها به‌طور مستقيم از سوي روسيه مورد حمايت قرار مي‌گيرند. از طرف ديگر اوكراين معتقد است كه اوضاع در كريمه چندان آرام نيست. تاتارها و فعالان اوكرايني به‌طور سيستماتيك توسط دولت تحت سلطه روسيه در فشار قرار دارند. تارتارهاي مخالف روسيه كه گروهي قدرتمند در كريمه محسوب مي‌شوند در طول ماه‌هاي گذشته تلاش كرده است با خرابكاري و مسدودكردن مرزها حاكميت روسيه را زير سوال ببرد اما با اين وجود روسيه قصد دارد با تقويت حضور نظامي تسلط خود را به صورت كامل روي اين منطقه حفظ كند تا سايه خود را روي مناطق شرق اروپا حفظ كند.