فاز دوم و سوم بوشهر، پاسخ منتقدان برجام را داد

روز گذشته، كلنگ ساخت فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر با حضور معاون اول رييس‌جمهور، رييس سازمان انرژي اتمي و رييس شركت روس‌اتم زده شد و بر اين مبنا، ايران و روسيه براساس قراردادي كه در بحبوحه مذاكرات هسته‌اي ميان تهران و مسكو به امضا رسيده بود، فصل جديدي از همكاري‌هاي هسته‌اي‌شان را آغاز كردند. دراين راستا، زده شدن كلنگ فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر و همكاري‌هاي هسته‌اي ايران و روسيه از سه زاويه داراي اهميت بسياري است. از زاويه نخست، امروز در كنار زده شدن كلنگ فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر، فاز نخست اين نيروگاه اتمي نيز از سوي متخصصان روسي به صورت كامل به متخصصان ايراني تحويل داده شد و از اين جهت، مي‌توان گفت كه امروز گام مهمي در بومي‌تر شدن صنعت و فناوري هسته‌اي كشورمان برداشته شد. اين مساله جاي خوشحالي بسياري دارد كه هم‌اكنون مهندسان و متخصصان ايراني مي‌توانند نيروگاه بوشهر را براساس استانداردهاي بين‌المللي به‌تنهايي تحت مديريت خود اداره كنند. زاويه مهم ديگري كه با زده شدن كلنگ فاز دوم و سوم نيروگاه بوشهر خود را نشان داد، آن است كه نگراني‌هايي كه برخي منتقدان و مخالفان برجام داشتند و مدعي بودند كه توافق هسته‌اي موجب توقف صنعت هسته‌اي كشور و به عبارتي، مرگ فعاليت‌هاي مشروع اتمي كشورمان مي‌شود، بي‌مورد بوده است. زده شدن كلنگ فاز دوم و سوم بوشهر نشان داد، نه‌تنها فعاليت‌هاي اتمي ايران براساس برجام متوقف نشده بلكه برجام موانع پيشين را از سر راه فعاليت‌هاي هسته‌اي كشور برداشته است و موجب شده تا صنعت هسته‌اي كشور با هزينه‌هاي كمتري، برنامه‌هايش را پيش ببرد. از سويي، برجام موجب شده است تا فصل جديدي از همكاري‌هاي بين‌المللي ميان ايران و كشورهاي مختلف آغاز شود كه همكاري ايران و روسيه در فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر، تنها نمونه‌اي از اين همكاري‌ها است. البته پروژه بوشهر، تنها پروژه همكاري مشترك ميان تهران و مسكو نيست و دوطرف در پروژه توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار در سايت فردو نيز در حال همكاري با يكديگر هستند. انجام آن پروژه نيز از اهميت بسياري برخوردار است زيرا صنعت توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار تنها در انحصار روسيه و امريكا است و توليد اين محصول در كشور نه‌تنها مي‌تواند موجب افزايش غناي فعاليت‌هاي هسته‌اي ما شود بلكه در تجاري‌سازي آن نيز به ما كمك خواهد كرد. زاويه سومي كه در‌اين راستا قابل‌توجه و بيان است، كيفيت كار است. بايد توجه داشت كه براساس قرارداد ايران و روسيه براي ساخت فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر، اين فازها با استانداردهاي فوق‌ايمني و جديد اروپايي و براساس تجربيات جلوگيري از تكرار حوادث نيروگاه هسته‌اي فوكوشيما ساخته مي‌شود. به سخن ديگر، نيروگاه‌هاي مورد اشاره از نسل سوم نيروگاه‌هاي اتمي محسوب مي‌شوند و در برابر قدرت تخريبي 10 ريشتري قابليت پايداري دارند و مي‌توانند در برابر زلزله و ساير حوادث غير مترقبه ديگر نيز مقاومت كنند. همچنين ساخت اين نيروگاه از دستاوردهاي ديگري نيز برخوردار است. هم‌اينك جمهوري اسلامي ايران، توانايي توليد 75 هزار مگاوات سوخت در سال را دارد. فاز نخست نيروگاه اتمي بوشهر، رآكتوري هزار مگاواتي است و فاز دوم و سوم آن هم در مجموع حدود هزار و پنجاه و هفت مگاواتي را به صنعت توليد سوخت كشور اضافه مي‌كند. با آنكه 2100 مگاوات در برابر 75 هزار مگاوات سوخت، شايد سهم اندكي به نظر آيد ولي بايد توجه داشت كه اين ميزان از سوخت، سوختي پاك محسوب مي‌شود. براساس برآوردها و تحقيقات صورت گرفته، ساخت دو نيروگاه جديد بوشهر مي‌تواند موجب صرفه‌جويي در مصرف 22 ميليون بشكه نفت از سوي كشور شود. همچنين اين دو نيروگاه موجب مي‌شود تا سالانه از توليد 14 ميليون گاز گلخانه و آلاينده جلوگيري شود كه اين مساله، اقدام بسيار مهم و قابل توجهي است. همچنين احداث اين دو نيروگاه، زمينه اشتغالزايي بسياري از جوانان تحصيلكرده در اين علم يا ساير علوم مرتبط با آن را فراهم مي‌كند. به عبارت ديگر، احداث فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر، مي‌تواند پاسخ خوب ديگري به منتقدان برجام باشد كه مدعي بودند توافق هسته‌اي موجب كاهش اهميت صنعت هسته‌اي و بيكاري تحصيلكردگان و متخصصان آن شود. دستاورد ديگر قابل اشاره نيز اين است كه به واسطه ساخت اين نيروگاه‌ها و براساس توافق ايران و روسيه، روزانه ۲۰۰ هزار مترمكعب آب شيرين توليد شود كه اين مساله اثرات قابل‌توجهي براي استان بوشهر خواهد داشت. با اين حال، كلنگ‌زني فاز دوم و سوم نيروگاه اتمي بوشهر اقدام جدي در توسعه صنعت هسته‌اي كشور محسوب مي‌شود. بايد دانست كه امروزه قدرت‌هاي بين‌المللي ديگر، نه‌تنها نمي‌توانند با احداث اين نيروگاه مخالفت كنند بلكه در ساخت و توسعه آنها نيز جمهوري اسلامي ايران را همراهي مي‌كنند. در پرتو برجام، صلح‌آميز بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران اثبات شده است و ساخت نيروگاه‌هاي جديد نيز كاملا جنبه صلح‌آميز داشته و به همين خاطر، نه امريكا، نه رژيم صهيونيستي و نه هيچ بازيگر ديگري نمي‌تواند از فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران ابراز نگراني كرده و بهانه‌جويي كند. براساس گزارش‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز ايران به تعهدات خود براساس برجام پايبند بوده و كشورهايي مانند امريكا نيز به اين پايبندي ايران معترف هستند.