مجوز جنجالي در انتظار تصميم اوباما

كنگره امريكا روز جمعه لايحه‌اي را به تصويب رساند كه به خانواده‌هاي قربانيان حملات يازده سپتامبر اجازه مي‌دهد از عربستان به اتهام ارتباط با تروريسم شكايت كنند و اجرايي‌سازي اين طرح اكنون منوط به موافقت رييس‌جمهور است. مجلس نمايندگان نيز با تصويب اين قانون اعلام كرد كه يك ضرورت اخلاقي براي خانواده‌هاي قربانيان به وجود مي‌آورد كه عدالت را براي مرگ عزيزان خود همزمان با پانزدهمين سالگرد حملات يازده سپتامبر كه موجب سقوط برج‌هاي دوقلو و مركز تجارت جهاني و همچنين پنتاگون شد را به اجرا بگذارند. اما مخالفان اين لايحه معتقدند كه بايد كاخ سفيد از حق وتوي خود استفاده كند و اجازه اجراي آن را ندهد با اين استدلال كه ممكن است اين قانون به روابط ايالات متحده و عربستان سعودي آسيب برساند و از سوي ديگر وحدت رويه حقوقي را نيز به خطر مي‌اندازد. برخي نمايندگان نيز معتقدند كه اكنون با توجه به تقويم، كنگره به تعطيلات مي‌رود دولت از حق وتوي خود نيز استفاده كند. گفتني است خانواده‌هاي قربانيان مدت طولاني است كه به كنگره براي تصويب اين لايحه فشار وارد مي‌كنند و حتي برخي دولت را تهديد كرده‌اند كه اگر دولت از حق وتو استفاده كند حمايت كافي را براي ابطال راي رييس‌جمهور نيز در اختيار دارند. تري استرادا كه شوهر خود را در حملات يازده سپتامبر از دست داده معتقد است كه اجرايي كردن اين قانون از مبارزات انتخاباتي كه در حال حاضر برخي نمايندگان با آن درگير هستند مهم‌تر است. وي خطاب به نمايندگان گفت كه شما مي‌توانيد بعدا نيز به مبارزات انتخاباتي بپردازيد، اما تنها يك‌بار شانس براي تصويب اين لايحه وجود دارد و اولويت اصلي اين است. طبق قانون ايالات متحده هنگامي كه رييس‌جمهور لايحه را دريافت مي‌كند، 10 روز زمان دارد از حق وتوي خود استفاده كند در غير اين صورت اين لايحه خود به خود تبديل به قانون مي‌شود. اما تا زماني كه كنگره تعطيل است اين ده روز نگه داشته مي‌شود و مجدد دوره 10 روزه به اجرا در مي‌آيد. كاخ سفيد اكنون در يك نقطه دشوار قرار دارد. هرچند برخي مقامات دولتي با توجه به منافع ايالات متحده در رابطه با عربستان معتقدند اين لايحه بايد وتو شود، اما در طرف مقابل اين اقدام در ماه‌هاي پاياني دولت اوباما به منفور‌ترين اقدام دوره سياسي اوباما بدل شده كه مي‌تواند واكنش‌هاي عاطفي و بحث‌هاي ناراحت‌كننده‌اي را در روزهاي باقي مانده به انتخابات رياست‌جمهوري امريكا به وجود بياورد. از سوي ديگر اگر كاخ سفيد از حق وتوي خود نيز استفاده نكند مي‌تواند پيامدهاي سياسي را براي او در رابطه با بزرگ‌ترين متحد منطقه‌اي خود به همراه داشته باشد. سخنگوي كاخ سفيد نيز از اظهارنظر در اين خصوص چشم پوشي كرد و هنوز مشخص نيست كه باراك اوباما چه تصميمي را اتخاذ مي‌كند. طبق اين لايحه دادگاه مي‌تواند در صورت ادعا و شكايت از مصونيت‌هاي خارجي و ديپلماتيك در پرونده‌هاي مربوط به حملات تروريستي در خاك ايالات متحده چشم پوشي كند. عربستان سعودي در روزهاي اخير سخت در برابر اين پرونده لابي كرده است. حتي تهديد كرده كه دارايي‌هاي خود را از ايالات متحده خارج مي‌كند. در طرف مقابل اكنون دولت و ديپلمات‌هاي امريكايي در شرايط و موقعيت بدي قرار مي‌گيرند چرا كه اگر كشورها در اقدامي متقابل بخواهند اعطاي مصونيت به نمايندگان ديپلماتيك امريكايي را ناديده بگيرند شرايط بسيار سخت خواهد شد و اكنون نيز كاخ سفيد در منگنه سختي قرار گرفته است تا بين خانواده‌هاي داغدار حادثه 11 سپتامبر و منافع ديپلماتيك و سياسي ايالات متحده يكي را انتخاب كند. با اين وجود جاش ارنست سخنگوي كاخ سفيد در ماه مه ‌و زماني كه اين لايحه در سنا به تصويب رسيد گفته بود: همان‌گونه كه مي‌دانيد، دولت به‌شدت مخالف اين قانون است و مذاكرات‌مان را با مجلس نمايندگان آغاز خواهيم كرد. كه اكنون با توجه به تصويب نهايي اين لايحه نشان مي‌دهد مذاكرات كاخ سفيد چندان نتيجه‌بخش نبوده است.