كاموديتيها
تعديلات مثبت پيش روي
ميترا فرخ پور لنگرودي
كارشناس ارشد مديريت و فعال بازار سرمايه
بورس ايران در حالي وارد هفته پاياني مهرماه ميشود كه نشانگر بازار سرمايه را در هفته گذشته، در رقم 183، 77 تحويل گرفته و با رشد 472 واحدي به ارتفاع 655، 77 رساند. بسياري از فعالان بازار با توجه به رشد قيمت جهاني كاموديتيها خصوصا روي و سنگ آهن به گزارشات ششماهه شركتهاي مربوطه خوشبين بوده و تعديل مثبت چندين درصدي سود سهام خود را انتظار ميكشند. معمولا شركتها يك ماه مانده به انتهاي سال مالي بايد پيشبيني اوليه سود هر سهم يا EPS سال آتي را به بازار ارايه كنند. همچنين شركتها بعد از عملكردهاي 3، 6 و 9 ماهه نيز به ارايه صورت مالي برمبناي اين عملكردها ميپردازند و سود هر سهم در هر مرحله، براين مبنا دچار تغييراتي ميشود كه اگر مشابه پيشبيني قبل باشد، بدون تعديل و هر چقدر بيشتر باشد، به همان مقدار تعديل مثبت يا اگر كمتر باشد نيز به همان اندازه تعديل منفي خواهد داشت. در پايان سال نيز نسبت به عملكرد واقعي و آخرين پيشبيني، اين اتفاق تكرار ميشود. شركتي كه تعديل مثبت بدهد انتظار ميرود قيمت سهام آن افزايش پيدا كند و شركتي كه تعديل منفي بدهد انتظار ميرود قيمت سهام آن افت كند. بنابراين، بسياري از فعالان بر مبناي انتظارات خود، قبل از ارايه واقعي گزارشات و اعلام تعديل شركتها، نسبت به خريد، نگهداري يا فروش سهام اقدام ميكنند و از آنجا كه بازار بورس، بازار انتظارات است و قيمت هرسهم انعكاسدهنده انتظارات مثبت و منفي از آن است، اين تعديلات قبل از اعلام واقعي، باعث افزايش يا كاهش قيمت سهام مربوطه ميشود.
بورس ايران در هفتهاي كه گذشت تحتتاثير اخبار خارجي و داخلي در حوزه كاموديتيها، خصوصا كالاهايي مثل «زغالسنگ»، «روي» و «سنگ آهن» قرار گرفت. وزارت صنايع استراليا در گزارش پيشبيني بازار زغالسنگ اعلام كرده است، تجارت جهاني زغالسنگ ككشو در سال 2016 به 285 ميليون تن ميرسد كه نشاندهنده رشد 3/3 درصدي نسبت به 2015 است و پيشبيني شده در سال 2017 اين رقم در سطح 285 ميليون تن ثابت بماند. همچنين قيمت گريدپرميوم در هفته گذشته 200دلار فوب استراليا تعيين شد و در روز چهارشنبه به 89/219 دلار در هر تن رسيد. اين موضوع ميتواند به معني رسيدن قيمت زغالسنگ به اوج خود بوده و نشاندهنده شيب اندك تعديل در آينده باشد. از آنجا كه بيش از 80 درصد فولاد ايران از روش احياي مستقيم (گاز طبيعي) توليد ميشود و بيش از دو سوم فولاد دنيا در كورههاي بلند و با استفاده از زغالسنگ ككشو توليد ميشود، رشد قيمت زغالسنگ باعث افزايش بهاي تمام شده فولادسازان ساير كشورها شده و براي فولادسازان ايراني مزيت رقابتي ايجاد ميكند. همچنين به دليل اينكه صادرات محصول زغالسنگ ايران بسيار محدود بوده و عمده مصارف، داخلي است، عوامل بينالمللي تاثير كمتري بر آن داشته و بيشتر روند توليد فولاد كشور در سالهاي آتي كه امكان توليد بيشتر فولاد كوره بلند را پيشبيني ميكند، بر افزايش تقاضاي زغالسنگ و رونق اين صنعت نويد ميدهد. بنابراين در بازار ايران سهام شركتهاي زغالسنگ نگين طبس با نماد «كطبس» و شركت صنعتي و معدني شمال شرق شاهرود با نماد «كشرق» متاثر از اين موارد، رشدهاي قابل توجهي داشتهاند و نماد «كشرق» با توجه به دريافت اطلاعات مبني بر تعديل با اهميت پيشبيني سود سال مالي 1395 متوقف شد. لذا پيشبيني ميشود، سهام شركتهاي زغالسنگي با تعديلات مثبتي در گزارشات دورهاي پيشرو مواجه شود.
در خصوص «روي» و قيمت آن در هفتههاي گذشته، قيمت از مرز2400 دلار گذشت و با تقويت شاخص دلار، حدود 76 دلار كاهش يافت. ولي از آنجا كه كمبود كنسانتره معدني روي همچنان مشهود است، كارشناسان انتظار رشد قيمت تا سقف 2500 دلار را داشته و سرمايهگذاران اين حوزه بسيار خوشبين هستند. تقويت قيمت روي در سال 2016 انگيزه شركتها براي رشد توليد و عرضه را افزايش داده است و بازار جهاني در انتظار آمار عملكرد شركتهاي بيشتري در حوزه «روي» است تا بتواند جهتگيري آتي قيمت را مشخص كند. همچنين كاموديتيها تحت فشار رشد شاخص دلار نيز هستند و انتشار صورتجلسه فدرال رزرو مبني بر نزديك شدن به توافق اعضا در رشد بهره، فشار بر كاموديتيها را افزايش ميدهد. اين روزها سهام شركتهاي روي محور در بورس ايران، با اقبال روبهرو بوده و در نمادهايي مثل «كروي» و «زنگان» انتظار تعديل مثبت وجود دارد.
درخصوص سنگآهن، بيش از يك هفته است كه بانك مركزي چين سياست تضعيف يوان را پيش گرفته و باعث سقوط ارزش پول چين نسبت به دلار امريكا شده تا جايي كه ارزش پول چين به پايينترين مقدار در 5 سال گذشته رسيده است. اين موضوع باعث تقويت قيمت كاموديتيها از جمله سنگآهن در بنادر چين شده و رشد 4 درصدي قيمت سنگآهن نيز از آن متاثر شده است. همچنين هفته گذشته گزارشي توسط گمرك چين منتشر شد كه نشان ميدهد چين طي ماه سپتامبر 3/7 درصد بيشتر سنگآهن وارد كرده است. دربازار ايران نيز گزارشات «مايننيوز» رشد 3 برابري ارزش صادرات فولاد را درنيمه ابتداي امسال نشان ميدهد و اين بيانگر افزايش نياز شركتهاي صادركننده فولاد به سنگآهن بوده است، بنابراين شركتهاي سنگ آهن مركزي چادرملو و گلگهر كه بزرگترين حوزههاي معدني در حال بهرهبرداري و تامينكننده عمده ماده اوليه شركتهاي فولادي كشور هستند در اين خصوص مورد توجه قرار ميگيرند. در هفته گذشته اعلام تعديل مثبت 24 درصدي شركت چادرملو با نماد «كچاد» موجب اقبال بيشتر گروه سنگ آهني و تشكيل صف خريد براي آن و همچنين قل ديگرش نماد «كگل» شد. بنابراين تعديل مثبت شركت گلگهر نيز قابل پيشبيني است.