نخستين رويارويي نظامي امريكا با حوثيها كليد خورد
ورود رسمي به جنگ در يمن
گروه جهان
ورود علني امريكا به جنگ در يمن. حمله موشكي به يك فروند ناوشكن نيروي دريايي امريكا در آبهاي بينالمللي نزديك سواحل يمن و انگشت اتهامي كه به سمت حوثيها نشانه رفت. البته حوثيها چنين اقدامي را تكذيب كردند اما امريكا منتظر نتيجه تحقيقات بيشتر نماند و جبران كرد؛ جبراني نظامي. امريكاييها روز چهارشنبه اعلام كردند كه يك فروند ناوشكن نيروي دريايي اين كشور در آبهاي بينالمللي نزديك سواحل يمن از منطقه تحت كنترل حوثيها (جنبش انصارالله) در يمن هدف قرار گرفته است. درحالي كه واشنگتن در حال تلاش براي تشخيص علل اين اتفاق بود، دومين شليك ناكام موشك به سمت ناوشكن اين كشور در خليج عدن هم صورت گرفت كه البته باز هم عملياتي ناكام بود و به نتيجه نرسيد. پس از اين اتفاق، امريكا بخشهايي از مراكز راداري تحت كنترل حوثيها در ساحل جنوب يمن را موشكباران كرد. امريكاييها پس از حمله نخست اعلام كردند كه يمنيها نبايد توان نظامي واشنگتن را دستكم بگيرند و به نظر ميرسد كه براي قدرتنمايي در اين خصوص هم به مراكز راداري تحت نظارت حوثيها حمله كردند.
انتقامگيري امريكا از حوثيهاي يمن كه تاكيد دارند دستي در عمليات حمله به ناوشكن امريكايي نداشتهاند، نخستين مورد از دخالت مستقيم اين كشور در جنگ داخلي در يمن بود كه بلافاصله در صدر اخبار قرار گرفت. در كنار اشاره به نام حوثيها نام ايران نيز از سوي رسانههاي مدافع سياستهاي سعودي در منطقه و به تبع آن رسانههاي غربي تكرار شد. در شرايطي كه حوثيها ميگويند شليك موشك به سمت ناو امريكايي كار آنها نبوده است اما در چند هفته اخير چندين بار از مناطق تحت كنترل حوثيها به سوي كشتيهاي خارجي موشك شليك شده است و آخرين مورد آن هم دهم مهرماه بود كه يك كشتي اماراتي هدف قرار گرفت و البته موشكها دقيقا به اين كشتي برخورد كردند. سازمان ملل ميگويد كه حمله به ناوها و كشتيهايي كه در آبهاي بينالمللي هستند تهديدي عليه كشتيراني در تنگه استراتژيك بابالمندب است. برخي شبكههاي متعلق به تندروهاي امريكايي كه ايرانستيزي را در دستور كار خود قرار دادهاند مانند فاكسنيوز در گزارشهاي خود از تنش ميان حوثيها و امارات ميگويند كه موشك شليك شده به شناور اماراتي «ساخت ايران» بود. اين رسانه موشكهاي شليك شده از ساحل تحت كنترل حوثيها را نوعي از موشكهاي چيني ميداند كه ايران پيشتر از روي آنها، موشكي به نام «نور» توليد كرده بود.
در حالي كه امريكاييها ميگويند با هدف قرار دادن رادارهاي حوثيها انتقام گرفتهاند اما نشريه امريكايي نيويورك تايمز در اين خصوص مينويسد: براي امريكا يك انتقامگيري ساده بود اما براي حوثيها و بخش عمدهاي از مردم در يمن، نخستين حمله نظامي امريكا به اين كشور مدركي بود دال بر حقيقتي كه حوثيها از مدتها پيش به آن واقف بودند: امريكا پشت پرده حمله هوايي سعوديها به يمن قرار دارد. براي دولت اوباما اما حمله موشكي نشاندهنده ريسكي بود كه اين كشور با همراهي با سعوديها در جنگ يمن به اسم تلاش براي برقراري توازن قوا به جان خريد. از دو سال پيش كه وضعيت يمن بحرانيتر شده است امريكا از پيوستن رسمي به ائتلاف سعودي در حمله به يمن سرباز زده است اما بمب افكنهاي نيروهاي ائتلاف را مجهز كرده، خلبانهاي سعودي را تعليم داده و همچنين اطلاعات استراتژيكي را در خصوص مناطق محل بمباران در اختيار آنها قرار داده است. يك سال و نيم بمباران يمن و كشته شدن هزاران شهروند غيرنظامي در اين كشور در نتيجه حملات سعوديها نشان ميدهد كه تا چه اندازه درگيريها در يمن نه فقط عربستان بلكه شركاي اين كشور در واشنگتن را هم درگير خود كرده است. تنش اخيري كه در نتيجه هدف قرار گرفتن ناو امريكايي ميان امريكا و حوثيها رخ داد و به حركت انتقام جويانه واشنگتن هم منتهي شد نشان داد كه يك بازيگر حامي در حاشيه ايستاده تا چه اندازه سريع ميتواند به بازيگري فعال و مورد هدف قرار گرفته در اين بحران بدل شود.
برخي از تحليلگران امريكايي ميگويند كه نبايد از كنار حملههاي موشكي اخير كه گفته ميشود كار حوثيها است، ساده گذشت و بايد اين تنش را جدي گرفت. حوثيها مدت زيادي صبر كردند و البته يمنيها نيز پس از حادثه حمله سعوديها به مراسم تشييع جنازهاي در اين كشور صبوري خود را از دست دادهاند. شايد حوثيها اكنون به اين نتيجه رسيده باشند كه وقتي چيزي از جانب غربيها عايد امنيت يمن نميشود در شرايط موجود ما چيز بيشتري براي از دست دادن نداريم. بر اساس گزارشهاي موجود در يمن از زمان آغاز بمبارانهاي ائتلاف سعودي، چهار هزار شهروند كشته شدهاند. امريكاييها تظاهر ميكنند كه دستي در اين آتش ندارند اما يمنيها به خوبي بر توخالي بودن اين طبل واقف هستند. سناتور كريستوفر مورفي كه دموكراتي از كنتيكوت است و ماه گذشته تلاش كرد معامله تسليحاتي امريكا با عربستان را بلوكه كند، در اين خصوص به نيويورك تايمز ميگويد: در يمن به بمبارانها به چشم كمپيني از سوي امريكا نگاه ميشود. امريكا بايد به جاي اين حمايتها از نفوذ خود بر سعوديها استفاده كند و با تهديد قطع برخي كمكهاي خود عربستان را وادار به متوقف كردن بمبارانها كند. سعوديها بايد بدانند كه بدون كمك امريكا نميتوانند به اين كمپين نظامي در يمن ادامه دهند.
پس از حمله امريكاييها به مقر رادارهاي حوثيها، پنتاگون در گزارشي تلاش كرد از اهميت استراتژيك اين حملات بكاهد و اعلام كرد كه اين حملات براي انتقامگيري بوده و به معناي تعميق نقش امريكا در پرونده يمن نيست. سخنگوي پنتاگون در اين خصوص به خبرنگاران گفت: اين حملات نشاندهنده حضور وسيعتر امريكا در صحنه نظامي يمن نيست. امريكا همچنان از تمام احزاب و گروههاي سياسي در مناقشه يمن ميخواهد كه به تبادل خصومت پايان دهند و راهكاري سياسي براي اين بحران بيابند.
زندگي در منطقه جنگي
«پسرم بمبها را آتش بازي صدا ميكند. وقتي با صداي بمبهاي بلند از خواب ميپريم وي تمام اتاقها را با پاي برهنه ميدود و داخل يك كمد پنهان ميشود.» پسرم تنها سه ساله است اما سه سال است كه فقط جنگ را به چشم ديده است. «يك بار دختر پانزده سالهام در پستي در فيسبوك نوشت: با ترس ميخوابيم با ترس بيدار ميشويم و با ترس از خانه خارج ميشويم.» اين جملات را محمد الاسدي كه پدرچهار كودك است در متني ويرانگر براي نيويورك تايمز نوشته است؛ پدري كه از سختيهاي زندگي خانوادگي زير باران بمب نوشته است تا شايد وجدان خفته بازيگران منطقهاي و فرامنطقهاي در خصوص يمن را بيدار كند. محمد در بخشهايي از مطلب خود نوشته است: من و همسرم تقسيم وظايف كردهايم. او مسوول محافظت از پسرمان است و من هم از دختران كه در اتاق كناري ميخوابند مراقبت ميكنم. هربار كه بمباران ميشود به آنها ميگويم: شما خوب هستيد. ما خوبيم. انفجار بسيار دورتر از خانه ما بود. نگران نباشيد. برخي شبها همه كنار هم ميخوابيم. زماني كه جنگ آغاز شد براي دخترانم توضيح دادم كه چه كساني با چه كساني در حال جنگ هستند و ما هدف مستقيم هيچ كدام از اين تنشها نيستيم اما ممكن است كه بمبي در زمان نامناسب به مكان نامناسب برخورد كند. دختر
14 سالهام يك بار در صفحه فيسبوك خود نوشت: از مصيبت ميترسيم. دردناك است كه انسانها يكديگر را ميكشند. به نظر ميرسد كه وجدان آدمها سنگ شده است. انگار هركسي كه قدرت دارد هركاري ميتواند انجام دهد.
محمد در پايان اين متن مينويسد: هر صبح با غافلگيري ناخوشايندي آغاز ميشود. زندگي در منطقه جنگي يعني بيدار شدن در حالي كه يكي از اعضاي خانواده ات را از دست دادهاي. جنگها فقط شهرها را خراب نميكنند بلكه روح انسانها را ويران ميكنند.