نخست‌وزير سابق پرتغال دبيركل سازمان ملل شد
آقاي با تجربه در برابر چالش‌هاي بزرگ جهاني
حدود يك هفته پس از آنكه شوراي امنيت با 13راي موافق و دو راي ممتنع آنتونيو گوترس، نخست‌وزير سابق پرتغال را به عنوان دبيركل آينده سازمان ملل متحد به مجمع عمومي سازمان ملل براي راي‌گيري عمومي به اعضا معرفي كرد، روز پنجشنبه نيز 193 عضو مجمع عمومي سازمان ملل نظر شوراي امنيت را تاييد كردند تا گوترس پس از 10 سال جانشين بان كي‌مون شود. دوره دبيركلي بان كي مون كه دو دوره پنج ساله بر اين مسند قرار داشت در 31دسامبر سال جاري ميلادي به پايان مي‌رسد و گوترس از اول ژانويه 2017رسما دبيركل سازمان ملل خواهد شد. گوترس كه تا سال 2015 رييس آژانس پناهندگان سازمان ملل بود از جمله گزينه‌هاي شناخته شده براي تصدي اين سمت به شمار مي‌آمد كه طبق راي‌گيري‌هاي محرمانه درون شوراي امنيت از جمله گزينه‌هاي مورد علاقه شورا به شمار مي‌رفت و در نهايت توانست نظر اعضا را به خود جلب كند. گوترس بايد با طيف وسيعي از مسائل دست و پنجه نرم كند كه از جمله آن مي‌توان به كشورهاي جنگ‌زده سوريه و يمن اشاره كرد كه مي‌تواند مهم‌ترين چالش ناتمام دوره بان كي‌مون، دبيركل كنوني سازمان ملل دانست. علاوه بر آن آزمايش‌هاي اتمي كره شمالي و بحران پناهندگان در اروپا نيز از ديگر مسائل پيش روي گوترس به شمار مي‌آيد.
سامانتا پاور، سفير ايالات متحده در سازمان ملل متحد هفته گذشته گفته بود كه گوترس از جمله افرادي است كه بيشترين صلاحيت را براي تصدي پست دبيركلي بر اساس تجربه، چشم‌انداز و تطبيق‌پذيري با طيف وسيعي از مسائل برخوردار است. گفتني است گوترس از سوابق اجرايي زيادي برخوردار است. او بين سال‌هاي 1995تا2002 نخست‌وزير پرتغال بود و از سال 2005 تا سال 2015نيز به عنوان كميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور پناهندگان خدمت كرده است. او با كاهش هزينه‌ها در آژانس پناهندگان سازمان ملل در زمان تصدي خود توانست عملكرد مناسبي را در بحران‌هاي بينالمللي كه جهان با آن دست و پنجه نرم مي‌كرد برجا بگذارد و اعتبار خوبي را براي خود به دست آورد. گوترس يك كاتوليك است كه دوبار ازدواج كرده و ازدواج دوم او زماني صورت گرفت كه همسر اول او به دليل سرطان درگذشت، او اكنون دو فرزند دارد.
گوترس 67 ساله در بيانيه چشم‌انداز خود براي سازمان از چالش‌هاي پيش روي جهان مي‌گويد كه اصلي‌ترين آنها را افزايش نابرابري، تروريسم، جرايم سازمان‌يافته، تغييرات آب و هوايي و گسترش بازيگران مسلح بينالمللي مي‌داند. او با اين حال در چشم‌انداز خود تاكيد كرد كه سازمان ملل از موقعيت منحصر به فرد براي اتحاد و غلبه بر اين چالش‌ها برخوردار است اما اين موضوع نياز به اصلاحاتي در سازمان ملل دارد. وي مي‌افزايد مردم نياز به حمايت دارند و اين تنها كافي نيست. آسيب‌پذير‌ترين قشرها مانند زنان و كودكان بايد يك اولويت مطلق براي ما باشند كه زماني پرچم آبي سازمان ملل را مي‌بينند بگويند: ما مصون هستيم.
گوترس همچنين در مصاحبه خود با كريستين امانپور در سي ان‌ان در خصوص بحران سوريه به عنوان يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي او به عنوان دبيركل آينده سازمان ملل گفت: براي حل بحران سوريه به يك موج ديپلماسي نياز داريم. او تاكيد كرد اگرچه اين موضوع سخت و دشوار است اما مي‌توانيم با همكاري و اتحاد اين كار را انجام دهيم. او همچنين در ادامه صحبت‌هاي خود با امانپور تاكيد كرد كه براي كرامت انساني كار خواهد كرد. او همچنين تاكيد كرد كه بر مساله سوريه، بحران پناهجويان و تغييرات آب و هوايي تمركز خواهد كرد. او همچنين در مصاحبه خود وعده داد كه از زنان در دايره قدرت سازمان ملل متحد استفاده خواهد كرد. گوترس همچنين در مصاحبه‌اي ديگر با بي‌بي‌سي در خصوص چالش بحران سوريه گفت: من باور دارم كه اولويت اول جامعه بينالمللي سوريه است و جامعه جهاني با جهشي كه ايجاد مي‌كند قادر خواهد بود اين چالش را برطرف كند. وي افزود: جهان زمان ما با خطرات بسياري روبه‌رو است كه مردم در سراسر جهان بايد با يكديگر براي رسيدن به آينده‌اي امن‌تر همكاري كنند.
تبريك ظريف
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان، انتخاب آنتونيو گوترس به عنوان دبيركل آتي سازمان ملل متحد را به وي تبريك گفت. ظريف در اين پيام كه توسط خوشرو، سفير كشورمان در نيويورك به دفتر وي ارسال شد، با اشاره به تجارب و سوابق گوترس در سطح ملي و بينالمللي، وي را در بهترين جايگاه براي قرار گرفتن در راس سازمان ملل متحد دانسته است. گوترس از سال 1995 تا سال 2002 نخست‌وزير پرتغال و پس از آن به مدت 10 سال مسوول كميسيون آوارگان سازمان ملل متحد بوده است. وزير خارجه كشورمان همچنين در پيام تبريك خود خواهان مبارزه سازمان ملل متحد با افراطي‌گري خشن و ايفاي نقش موثر و كارآمد اين سازمان در يافتن راه‌حل‌هاي مسالمت‌آميز و برآمده از خواست مردم در يمن و سوريه شده است. ظريف به ثمررسيدن برجام را مايه افزايش اميد در منطقه برشمرده و از گوترس خواسته است تا به اجراي كامل برجام و ايفاي كامل كليه طرف‌ها به تعهدات خود طبق اين توافق كمك و آن را پيگيري كند.