انتشار فيلمنامه «دليجان» جان فورد
فيلمنامه «دليجان» نوشته مشترك «دادلي نيكولز» و «بن هكت» با ترجمه ونداد الونديپور توسط نشر ني منتشر شد. اين فيلمنامه قصه مسافران دليجاني است كه هر يك نماينده بخشي از جامعهاند، آنها سفري را آغاز ميكنند و سرانجام هر يك به نوعي پالوده ميشوند. جانوين، اندي ديواين، جان كاراداين، توماس ميچل و لوئيس پلت از بازگيران اين فيلمند. دليجان محصول 1939 امريكاست. فورد در اين فيلم با قدرت كارگرداني و زيركي همراه با اعتماد به نفس خود از تمام خلقيات انساني و حتي تغييرات جوي و ويژگيهاي طبيعي منطقه به مثابه نقشآفريناني مهم بهرهبرداري كرده تا اين سفر مسافران دليجان سفري اوديسهوار جلوه كند. فيلم دليجان اسكار بهترين موسيقي متن را براي گروه آهنگسازان اين فيلم و اسكار بهترين بازيگر نقش مكمل را براي توماس ميچل به ارمغان آورد. انجمن منتقدان فيلم نيويورك نيز جانفورد را به عنوان بهترين كارگردان انتخاب كرد. در سال 1995، كتابخانه كنگره امريكا اعلام كرد كه فيلم دليجان از نظر فرهنگي، تاريخي و زيباييشناسي اثري بسيار مهم تلقي ميشود و آن را براي حفظ و نگهداري به بايگاني فيلم ملي سپرد. در سال 2008 نيز انستيتوي فيلم امريكا با نظرسنجي از 1500 نفر از چهرههاي فرهنگي و هنري، 10 فيلم برتر تاريخ امريكا را انتخاب كرد كه دليجان مقام نهم ژانر وسترن را به خود اختصاص داد. فيلمنامه «دليجان» پس از «محبوبم كلمنتاين» و «جويندگان» سومين فيلمنامه از فيلمهاي جان فورد است كه در مجموعه صدسال سينما صد فيلمنامه از سوي نشر ني منتشر ميشود. فيلمنامه حاضر از روي متن فيلمنامه اصلي «دادلي نيكلز» ترجمه شده است. نكته مهم و قابل توجه درباره اين فيلمنامه اين است كه براي چاپ آن شرح صحنهها به شيوه معمول فيلمنامههاي ديگر نيست و تلاش شده شيوه نگارش نويسندگان آن حفظ شود؛ ولي اطلاعات مربوط به دكوپاژ اثر از متن ترجمه حذف شده است تا در خواندن فيلمنامه خللي ايجاد نشود. در مقدمه اين كتاب جان فورد يكي از نمونههاي تاريخي تاثير ادبيات بر سينما خوانده شده است. با اين تفاوت كه در اغلب موارد آثار بسيار شاخص ادبي دستمايه ساخت فيلمهايي ميشوند كه شايد خود آثار شاخصي نباشند؛ ولي در دليجان داستان كوتاه دليجاني به مقصد لردزبرگ نوشته ارنست هيكاكس كه خود به ظاهر از اثر گي دوموپاسان و شايد راندهشدگان پوكرفلت نوشته برت هارت تاثير پذيرفته بود دستمايه فيلمي شده كه يكي از مطرحترين آثار كلاسيك تاريخ سينما و ژانر وسترن است. در توضيح پشت جلد اين فيلمنامه در مورد آن ميخوانيم: «دليجان از بينقصترين و اثرگذارترين آثار سينمايي است كه تاكنون ساخته شده و دقت در گزينش و واقعگرايي آن چنان است كه ارسن ولز آن را فيلمي براي يادگيري فيلمسازي ميدانست و ميگفت براي ساختن همشهري كين 40 بار تماشايش كرده است. فيلم دليجان در احيا و تحول ژانر وسترن نقشي اساسي ايفا كرد، خود الگويي ابدي براي وسترن كلاسيك شد؛ شخصيتهايش كهن الگوهاي وسترن شدند؛ رويدادهايش تضادهاي دراماتيك ژانر وسترن را شكل دادند و لوكيشنهايش هنوز هم لوكيشنهاي رويايي فيلمهاي وسترناند.»علاوه بر فيلمنامه «دليجان» در اين اثر مقالات «دليجاني به مقصد لردزبرگ» نوشته ارنست هيكاكس، «رستاخيز غرب وحشي» نوشته اندرو سينكلر، «نگاهي به ساختار روايت در دليجان» نوشته ديويد بوردول و كريستين تامپسن، «اثر گذارترين وسترن تاريخ» نوشتهگري جانسن، «بزرگترين كارگردان دوران ناطق» نوشته جوزف مك برايد، زندگينامه جان فورد و دادلي نيكولز را ميخوانيد. فيلمنامه «دليجان» توسط ونداد الونديپور با تيراژ 1650 نسخه و با قيمت 3600 تومان از سوي نشر ني روانه بازار كتابفروشيها شده است.