ترزا مي پيش از ديدار با دونالد ترامپ در جمع جمهوريخواهان مطرح كرد
برجام، توافقي حياتي براي امنيت منطقه
گروه جهان
روابط استراتژيك ميان بريتانيا و ايالات متحده غيرقابلانكار است. اين دو كشور در طول تاريخ نشان دادهاند كه در مواقع حساس همواره در كنار يكديگر بودند و از يكديگر حمايت كردهاند. از طرفي منافع دو طرف به حدي به يكديگر گره خورده كه به آساني قابل جدا شدن نيستند. حالا ترزا مي، نخستوزير بريتانيا وارد ايالات متحده شده تا به عنوان نخستين مقام رسمي خارجي با دونالد ترامپ رييسجمهور جديد امريكا ديدار و گفتوگو كند و در زمانهايي كه بريتانيا در حال جدايي از اتحاديه اروپا است روابط خود را هرچه بيشتر با ايالات متحده به عنوان شريك استراتژيك و راهبردي تعميق ببخشد. در دورههاي متمادي ميان امريكا و بريتانيا روابطي تعيينكننده حكمفرما بوده است. در جنگ جهاني دوم اتحاد ميان چرچيل و روزولت سرنوشت جنگ را تغيير داد. در دهه 80 ميلادي اتحاد و نزديكي راهبردي ميان ريگان و تاچر دوره بينظيري را در روابط راهبردي دو كشور شكل داد. در دولت جورج بوش پسر، توني بلر تبديل به تنها شريك امريكا در جنگ عراق و افغانستان شد و در دولت باراك اوباما روابط دوستانه و نزديك و حتي شخصي ميان وي و ديويد كامرون، نخست وزير وقت بريتانيا به وجود آمد. حالا نيز كه پس از راي مردم بريتانيا به خروج از اتحاديه اروپا، ترزا مي دوره خروج را آغاز كرده، تنها راه او نزديكي هرچه بيشتر به ايالات متحده است. چه خوب و چه بد ترزا مي چارهاي جز كار كردن با دونالد ترامپ ندارد. برخي شرايط كنوني زمانه را بيش از هرزمان ديگري با دوره تاچر- ريگان مقايسه ميكنند. دورهاي كه دو طرف تحول عظيمي در اقتصاد دو سوي آتلانتيك ايجاد كردند و اكنون نيز برخي با اين ديدگاه به رابطه پيشروي بريتانيا و امريكا در دوره ترزا مي و دونالد ترامپ نگاه ميكنند. ترزا مي در حالي روز گذشته به كاخ سفيد رفت تا با دونالد ترامپ رييسجمهوري امريكا ديدار كند كه روز پنجشنبه ابتدا وارد شهر فيلادلفيا در ايالت پنسيلوانيا شد تا در ميان اعضاي بلندپايه كنوانسيون حزب جمهوريخواه سخنراني كند. سخنراني كه از راهبردها و آينده روابط ميان دو طرف پرده بر ميداشت. او در اين سخنراني تاكيد كرد كه ما بايد قوي در كنار هم قرارگيريم. او همچنين به نوعي جمهوريخواهان را در اين سخنراني براي پيروزي در انتخابات مورد ستايش قرار داد و گفت: آفتاب دوره جديد روابط ميان امريكا و بريتانيا طلوع كرده است. اما با اين وجود قصد داشت تا در اين سخنراني پيامهاي جدي را براي دونالد ترامپ پيش از ديدار با وي در كاخ سفيد ارسال كند. او در سخنراني خود از رييسجمهور جديد امريكا خواست تا توافق هستهاي با ايران را رها نكند، از كشورهاي همسايه روسيه در برابر اين كشور دفاع كند و به حمايت از نهادهاي بينالمللي مانند ناتو ادامه دهد.
با اين حال او در اين سخنراني به ستايش جمهوريخواهان نيز پرداخت و گفت با پيروزي بزرگي كه شما به دست آورديد امريكا ميتواند در سالهاي آينده قويتر و با اعتماد به نفس بيشتري رو به جلو قدم بردارد، جملهاي كه بهشدت مورد تشويق حاضران در اين نشست قرار گرفت. وي افزود: جسارت امريكا، اعتماد به نفس خوبي به جهان خواهد داد. او همچنين پيروزي خيرهكننده دونالد ترامپ را نيز مورد ستايش قرار داد و عنوان كرد كاري كه دونالد ترامپ انجام داد، كارشناسان و نظرسنجيها را رهاكرد و تنها به امريكاييها اميد بست.
او در ادامه به اتحاد تاريخي امريكا و بريتانيا اشاره كرد كه كمك كرده تا آنها در جنگها پيروز شوند و بر مشكلات نيز غلبه كنند كه اين موضوع ميتواند در جهان مدرن نيز رخ دهد. او اضافه كرد اين دو كشور وظيفه پيشگامي دارند. هنگامي كه ديگران به جلو آمدهاند و ما به عقب رفتهايم، اين هم براي امريكا، هم براي بريتانيا و هم براي جهان بد بوده است.
تقاضا براي اصلاح ناتو و سازمان ملل
ترزا مي در اين سخنراني در خصوص لزوم اصلاح سازمانهاي چند مليتي مانند، ناتو، سازمان ملل و صندوق بينالمللي پول سخن گفت. وي تاكيد كرد برخي از اين سازمانها نياز به اصلاحات و نوسازي دارند تا با شرايط جهان امروز همخواني داشته باشند. او همچنين با اشاره به شعار ترامپ مبني بر اينكه اولويت ترامپ، اول منافع امريكا است نيز بر اهميت دولت و ملت تاكيد كرد. او همچنين گفت: براي مقابله با تهديدات مدرن همچون داعش و ديگر بازيگران بد صحنه جهاني ايالات متحده و بريتانيا نياز به سازمانهاي بينالمللي و چند مليتي دارند كه مشوقي براي همكاري و مشاركتهاي بينالمللي هستند.
روسيه و ايران
ترزا مي با اين وجود در سخنان خود بسيار محتاطانه در خصوص تمايل دونالد ترامپ به بازسازي روابط ميان روسيه و ايالات متحده سخن گفت و تاكيد كرد كه امريكا بايد در اين زمينه با دقت قدم بردارد. او در سخنان خود عنوان كرد كه با رييسجمهور پوتين بايد كار كرد اما بايد مراقب و نگران بود. ما بايد از موضع قدرت و تعامل رابطه خود را با روسيه بازسازي كنيم چرا كه همكاري قطعا بهتر از جنگ است. با اين حال او روشن كرد كه بريتانيا الحاق كريمه به روسيه را غيرقانوني ميداند، در صورتي كه موضع دونالد ترامپ در اين خصوص تا حدودي دو پهلو است. با اين حال وي تاكيد كرد كه كشورهاي همسايه روسيه نياز به اطمينان از امنيت خود دارند كه زير سوال نباشد.
وي در ادامه در خصوص ايران مدعي شد كه تهران تلاش تهاجمي را براي نفوذ از طريق خاورميانه تا مرز اروپا را آغاز كرده است. او اذعان كرد كه توافق هستهاي با ايران هرچند بحث برانگيز بود اما اين توافق نياز به يك نظارت قوي دارد. وي با اين وجود توافق هستهاي را يك معامله حياتي براي امنيت منطقه خواند كه بايد روي آن كار كرد.
اما زماني كه ترزا مي در خصوص توافق هستهاي با ايران سخن ميگفت، جمهوريخواهان حاضر در محل با سكوت معنا داري ترزا مي را مشاهده ميكردند، چراكه آنها بهشدت مخالف توافق هستهاي با ايران بودند و آن را ميراثي از دولت اوباما ميدانند كه نميتوانند آن را تغيير دهند.
كوئينتن پيل از اعضاي چتم هاوس در خصوص سخنراني مي به سيانان گفت كه سخنراني وي بسيار قوي بود. من انتظار داشتم كه او كمي بيشتر ديپلماتيك سخن بگويد، اما او در خصوص سياست خارجي خود بسيار روشن سخن گفت در صورتي كه كماكان سياستهاي دونالد ترامپ روشن و مشخص نيست.
مذاكرات تجاري
مي در بخش پاياني سخنان خود ابراز اميدواري كرد كه بتواند با دولت دونالد ترامپ به يك توافقنامه تجاري بين ايالات متحده و بريتانيا دست پيدا كند كه به عنوان يك اولويت جدي اين سفر همواره عنوان ميشود. وي با اشاره به خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا تاكيد كرد: ما با ظهور جهاني پس از خروج بريتانيا از اتحاديه بايد خود را مجهز كنيم و با اطمينان بيشتري به سمت جلو قدمبرداريم و اميدواريم كه بحث توافق تجاري ميان امريكا و بريتانيا مورد استقبال قرار گيرد. گفتني است، انگلستان پنجمين واردكننده كالاهاي امريكايي است و امريكا نيز بزرگترين بازار براي سرمايهگذاري در خارج از بريتانيا به حساب ميآيد. مي در پايان تاكيد كرد كه اين به نفع هر دو كشور است تا به يك معامله خوب دست پيدا كنند، كه اين حرف با استقبال گرم حاضران مواجه شد و مي را بهشدت مورد تشويق قرار دارند.
طبق برنامه، دونالد ترامپ و ترزا مي بنا بود تا در روز جمعه در كاخ سفيد با يكديگر ديدار كنند تا درخصوص مسائل مهم جهاني و روابط دوجانبه با يكديگر گفتوگو كنند كه تا زمان تنظيم اين گزارش هنوز اين ديدار انجام نشده است.