رييس‌جمهور در كانون بحران
روحاني در خوزستان وعده داد كه دولت در برابر مشکلات زیست‌محیطی و ریزگردها
خسته و مایوس نمی‌شود
گروه اجتماعي | «به مردم خوزستان قول مي‌دهيم در جهت رفع مشكلات آب و فاضلاب تا پايان كوشا باشيم، دولت در كنار شماست و هيچگاه نيست كه رنج و مشقت مردم، مورد توجه دولت و مسوولان نباشد.» بعد از گذشت چند از مشكلات فراواني كه براي مردم اين استان ايجاد شد، رييس‌جمهور به خوزستان سفر كرد و به مردم وعده حل مشكلات‌شان را داد. ريزگردهاي ازلي و باراني كه به جاي خشنود كردن مردم، غصه بي‌برقي و بي‌آبي براي‌شان به بار آورد، همه اينها در دو هفته گذشته آوار شد بر سر مردم جنوب‌غربي‌ترين استان كشور، جايي كه سال‌هاست آسمانش آبي نيست و مردم خاك تنفس مي‌كنند. حسن روحاني، پنجشنبه گذشته همراه با هياتي از وزرا راهي خوزستان شد تا هم همدرد مردم شود و هم اراده جدي دولت را براي حل فوري مشكلات خوزستان و رفع اوليه‌ترين نيازهاي مردم اين استان نشان دهد. هجوم ريزگردها به خوزستان و باران بعد از آن، باعث قطعي مداوم برق در 10 روز گذشته شده است، تا آنجا كه خيلي از روزهاي هفته در خوزستان مدارس و ادارات تعطيل و نيمه تعطيل شدند. آنهايي هم كه تعطيل نبودند با قطع ناگهاني برق، قادر به انجام دادن كاري نبودند. روحاني در اين سفر يك روزه همراه با وزير نيرو، اطلاعات، كشور، نفت، جهاد كشاورزي، تعاون، كار، معاون اجرايي و رييس سازمان حفاظت محيط‌زيست، سخنگوي دولت، از يك كانون ريزگرد در شهرستان كارونِ اهواز و از روند شست‌وشوي مقره‌ها در پست 230 كيلو ولت كوي مهديس اهواز ديدن كرد. براساس برنامه‌ريزي وزارت نيرو 120 گروه از سراسر كشور به استان خوزستان عزيمت كردند تا به صورت ضربتي شست و شوي مقره‌ها را انجام دهند. مقرر شد در مرحله اول نقاط حساس به تعداد 80 تا 100 هزار مقره را تا ارديبهشت ماه آينده شست و شو دهند. همچنين قرار است در يك بازه زماني ميان مدت (هشت ماه تا يك سال) تمامي مقره‌هاي موجود شبكه برق استان خوزستان تعويض شوند. همچنين مقرر شده هر 2 ماه يك بار مقره‌ها شست و شو شده و تعداد آنها هم از 3 به 20 افزايش يابند. رييس‌جمهوري در اين بازديد بر ضرورت آمادگي و تامين شرايط و تجهيزات لازم براي استفاده در شرايط اضطرار و غير مترقبه براي عدم ايجاد مشكل براي مردم استان، تاكيد كرد. رييس‌جمهوري در بدو ورود به فرودگاه اهواز ضمن ابراز خوشحالي از اينكه «امروز ميهمان مردم عزيز، مقاوم، دلاور و صبور استان خوزستان» است، گفت: از آغازين روزهايي كه استان و اهواز با مشكل ريزگردها كه با مشكلات متعدد ديگر همراه و منجر به قطعي آب، برق و ارتباطات شد، دولت براي رفع اين مشكلات و جلوگيري از تكرار آن، برنامه‌ريزي كرده و اقدامات لازم را انجام داده است. روحاني با بيان اينكه «در اهواز جلسه ويژه‌اي در راستاي حل مساله ريزگردها تشكيل و نتايج آن به اطلاع مردم خواهد رسيد»، گفت: اعتراف مي‌كنيم كه امكانات ما محدود است ولي نه مي‌ترسيم و نه اينكه نااميد مي‌شويم. امروز به مردم اهواز اعلام مي‌كنيم بر اساس گزارش وزير نيرو و شرايطي كه پيش‌بيني شده، ديگر شاهد قطعي آب نخواهند بود و تلاش‌هاي زيادي هم براي رفع مشكل قطعي برق در حال انجام است. در زمينه حل و فصل مشكل ريزگردها هم اقدام و عمل در راستاي اجراي طرح‌ها در داخل و رايزني‌هاي بين‌المللي، در حال انجام است. به مردم عزيز اهواز و خوزستان اعلام مي‌كنم كه دولت در كنار شماست و هيچگاه نيست كه رنج و مشقت مردم، مورد توجه دولت و مسوولان نباشد. خدا شاهد است كه مثل احياي درياچه اروميه به دنبال هامون، جازمون، شادگان و هورالعظيم هم بوده‌ايم. روحاني همچنين در خصوص انتقال آب گفت: خشكسالي و به تعبير برخي هم در اختيار نذاشتن حقابه علت به وجود آمدن چشمه‌هاي خاك در داخل خوزستان است. با ملت ايران تعارف نداريم و حرف دوپهلو نمي‌زنيم. در سفر اول خود به خوزستان گفتم در حد آب آشاميدني فقط منتقل مي‌شود كه تا آخر پاي اين حرف مي‌ايستيم. وقتي براي خوزستان مشكلي پيش مي‌آيد؛ جاي مچ‌گيري نيست بلكه بايد دستگيري كنيم و همه بايد براي حل مشكلات به صحنه وارد شويم. اميدوارم اين مشكلي كه براي مردم خوزستان پيش آمده براي آينده بهتر با تصميمات بهتر نقطه عطفي شود.
تنش آبي در خوزستان
انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون از نگراني‌هاي اصلي ما است... دولت هيچ طرح انتقال آبي را انجام نداده است... هيچ طرح انتقال آبي خارج از بحث آب شرب از كارون انجام نخواهد شد... سازمان حفاظت محيط زيست با تخلفات وزارتخانه‌هاي نفت و نيرو مقابله كند... اين سخنان بعضا ضد و نقيض، سخنان مهمانان و ميزبانان است درباره اوضاع بغرنج خوزستان. نماينده اهواز مي‌گويد نگراني اصلي ما انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون است، سخنگوي دولت مي‌گويد هيچ انتقال آبي در دولت يازدهم از كارون انجام نشده، وزير نيرو مي‌گويد دولت هيچ انتقال آبي در كشور انجام نداده، نماينده ديگر اين استان مي‌گويد سازمان محيط زيست با تخلفات وزارتخانه‌هاي نيرو و نفت مقابله كند. مردم مي‌گويند آب كارون را منتقل نكنيد، كشاورزان‌مان آب ندارند، ديگر نمي‌توانيم چيزي بكاريم، دولت مي‌گويد آب منتقل‌شده فقط براي شرب است. استاندار خوزستان مي‌گويد معضل آب و فاضلاب يكي از مشكلات اصلي خوزستان است، دولت توجه بيشتري داشته‌باشد. رييس‌جمهور مي‌گويد ما نگران مشكلات نيستيم، زيرا در هر نقطه‌اي مشكل پيش مي‌آيد، ما بايد با برنامه‌ريزي و اقدامات خود درصدد رفع اين مشكلات به صورت جدي باشيم. مردم اما تا رفع مشكلات مختل‌كننده زندگي‌شان چون بي‌برقي و آب لوله‌كشي و فاضلاب، از نگراني درنمي‌آيند. آنها ديگر مشكل آلودگي هوا را انگار از ياد برده‌اند تا وقتي آب لوله‌كشي‌شان سراسر گِل است و آلودگي. وقتي برقي وجود ندارد كه زندگي را بگذرانند، سال‌ها ريزگرد نفس كشيدن را از ياد مي‌برند. بر اساس تخصيص دولت در هفته گذشته، 300 ميليارد ريال براي مهار ريزگردها در كوتاه‌مدت در دولت تصويب شده و به وزارت جهاد كشاورزي براي اجرا ابلاغ شده است. رسيدگي به 30 هزار هكتار كانون فوق بحراني در شرق اهواز و تالاب هورالعظيم از ميان 300 هزار هكتار نقطه بحراني استان در دستور كار قرار گرفته است كه مي‌شود يك دهم نقاط بحراني. البته با احتساب كانون‌هاي فرسايش بادي و بيابان‌ها به بيش از 800 هزار هكتار مي‌رسد، اما وزير نيرو اعلام كرده علت وقوع پديده ريزگردها انتقال آب نيست، بلكه خشكسالي است. محمدرضا چيت‌چيان به صراحت بيان كرده در دولت يازدهم هيچ‌گونه طرح انتقال آبي صورت نگرفته است. او در اين خصوص گفت: وزارت نيرو براي طرح مقابله با ريزگردها چند برنامه دارد؛ رهاسازي آب در تالاب‌ها به ويژه تالاب‌هاي هورالعظيم و شادگان يكي از اين برنامه‌هاست. سالانه 900 ميليون متر مكعب آب براي تالاب هورالعظيم مشخص شده. در سال آبي94- 93 نزديك به يك ميليارد و 8 ميليون متر مكعب آب در تالاب ياد شده رهاسازي شد و از خشكي كامل درآمد. در سال آبي95- 94 نيز حدود يك ميليارد و 800 ميليون متر مكعب آب از طريق كرخه و در سال جاري تا به امروز نيز يك ميليارد و 350 ميليون متر مكعب آب در تالاب هورالعظيم رهاسازي شد. براساس نقشه‌هاي هوايي، در حال حاضر بيش از 71 درصد از كل سطح هوالعظيم از آب پوشيده شده است. او همچنين به تالاب شادگان اشاره كرد و گفت: سطح آب تالاب شادگان حدود 60 درصد است اما قبول دارم كه اين ميزان از طريق آب كارون و زه‌آب نيشكر بوده است اما بالاخره آب وارد شده و بيش از 50 درصد از منشا گرد و خاك مراتع و زمين‌هاي كشاورزي بودند. از سوي ديگر، متعهد شديم آب مورد نياز براي كاشت نهال و درختكاري را تامين كنيم كه اين امر در حال انجام است. دو سد سلولي هم قرار است در آبادان و خرمشهر احداث شود كه اعتبارات مورد نياز تامين شده. در اين طرح قرار است از ورود آب دز به بهمنشير جلوگيري و به يك مخزن و مجراي آب شيرين تبديل شود. در اين طرح، تمام نخلستان‌هاي آبادان و خرمشهر احيا مي‌شوند.
انتقال آب كارون به يك ميليارد متر مكعب نمي‌رسد
انتقال آب كارون به استان‌هاي ديگر، بحثي است كه خوزستاني‌ها چند سال است با آن درگيرند. وزير نيرو كه صراحتا اعلام كرد هيچ انتقال آبي جز آب شرب از كارون صورت نمي‌گيرد، ادامه داد: از 20 سال گذشته تاكنون تنها انتقال آبي كه انجام شد تامين آب شرب براي استان قم و چند شهر استان مركزي بود كه آن‌هم در مجموع 180 ميليون متر مكعب است و هر آنچه تاكنون در طول دو دهه اخير انجام شده به يك ميليارد متر مكعب نمي‌رسد.
رييس‌جمهور بر نمي‌تابد جز آب شرب منتقل شود
سخنگوي دولت، از ديگر حاضران تيم دولت در خوزستان بود. نوبخت هم با تاكيد بر عدم اجراي انتقال آب جز براي شرب در خوزستان گفت: رييس‌جمهور در سفر نخست خود به خوزستان در مورد بحث آب اعلام كرد كه به هيچ‌وجه جز آب شرب هيچ آبي از سرشاخه‌ها منتقل نخواهد شد. طرح 550 هزار هكتاري هيچ مشكل اعتباري ندارد. رييس‌جمهور در خوزستان تعهداتي به ميزان 1600 ميليارد تومان به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي ابلاغ كرد كه اكنون 100 درصد اين اعتبارات براي برطرف شدن مشكلات خوزستان پرداخت شده است. رييس سازمان برنامه و بودجه با بيان اينكه براي 18 طرح 194 ميليارد تومان و براي طرح‌هاي آب و برق خوزستان 174 ميليارد اختصاص يافت، گفت: تصميم رييس‌جمهور در خصوص عدم انتقال آب به جز در موارد شرب در هيات وزيران ابلاغ و به عنوان يك مصوبه تلقي شد.
كانون‌هاي بحراني مرتع و تالاب بودند
استاندار خوزستان به كانون‌هاي بحراني ريزگردها كه زماني مرتع و تالاب بودند اشاره كرد. غلامرضا شريعتي در اين خصوص گفت: اغلب كانون‌هاي ريزگرد در خوزستان پيش از اين مرتع، تالاب و زمين كشاورزي بود. بر اساس گزارش‌هاي دريافت شده از سوي مراجع معتبر، ١٣٠ هزار هكتار اطراف شهر اهواز و ٥٠ هزار هكتار نيز در منطقه هور العظيم جزو كانون‌هاي فعال ريزگردها محسوب مي‌شوند. تغييرات اقليمي، خشكسالي و عوامل انساني همچون طرح‌هاي عمراني، سدها و بندهاي كارشناسي نشده، عمده‌ترين عوامل تشديد معضل گرد و غبار در خوزستان هستند. شايد در روز بازديد رييس‌جمهور از اهواز و شهرهايش، ريزگردي وجود نداشت، اما حضور رييس‌جمهور در اهواز هم باعث تاثير باران بر قطعي برق نشد. بارش باران در بعدازظهر پنجشنبه موجب قطع برق مناطقي از كلانشهر اهواز شد.