محمود عباس در ديدار با نماينده ويژه رييس‌جمهور امريكا:
ترامپ مي‌تواند
صلح تاريخي را رقم بزند
گروه جهان
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده درست مانند باراك اوباما، رييس‌جمهور پيشين اين كشور نخستين تلاش‌هاي خود را براي پيشبرد پرونده صلح خاورميانه آغاز كرده است و البته اين تلاش‌ها با تقلاهاي باراك اوباما در نخستين ماه‌هاي سال 2009 يك تفاوت دارد و آن هم اين است كه در حال حاضر فلسطيني‌ها و اسراييلي‌ها در يكي از طولاني‌ترين بن بست‌هاي مذاكراتي خود گرفتار شده‌اند و هر گامي كه برداشته مي‌شود به تنش‌آفريني بيشتر ختم مي‌شود. در چنين شرايطي «جيسون گرينبلات»، نماينده رييس‌جمهور امريكا در امور خاورميانه راهي منطقه شده است و ديدارهاي جداگانه‌اي را با محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين در شهر رام‌الله واقع در كرانه باختري و همچنين بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم صهيونيستي پيش برده است. گفت‌وگوهاي گرينبلات با محمود عباس (ابومازن) با شنيده شدن جملات جديد از سوي دو طرف همراه بوده است و نكته‌اي كه در ديدار بي‌بي با نماينده دونالد ترامپ وجود داشته نيز تطويل زماني آن بوده است؛ ديداري كه پنج ساعت به طول انجاميده است. درحالي كه دولت باراك اوباما با راي بي‌سابقه و ممتنع ايالات متحده به قطعنامه‌اي در محكوميت شهرك‌سازي‌هاي اسراييل در كرانه باختري و شرق بيت المقدس همراه بود اما به نظر مي‌رسد كه محمود عباس نيز براي حل و فصل مساله صلح فلسطين حساب ويژه‌اي روي دونالد ترامپ باز كرده است. روزي كه قطعنامه محكوميت شهرك‌سازي‌هاي اسراييل به تصويب رسيد بنيامين نتانياهو كه هنوز رسما قدرت را در دست نگرفته بود، اعلام كرد كه به زودي اين وضعيت تغيير خواهد كرد و وعده روزهاي بهتر را داد. سخنان نتانياهو در حمايت از اسراييل به توييت منتهي نشد و وي از جابه‌جايي محل سفارتخانه امريكا از تل آويو به بيت‌المقدس سخن گفت و با اتكا به موضع‌گيري‌هاي وي بود كه بنيامين نتانياهو دستور توسعه شهرك‌سازي‌ها را صادر كرد. در اين فاصله زماني خانه تكاني سياسي در ساختار حماس نيز رخ داد و يحيي سينوار جانشين اسماعيل هنيه شد. سينوار كه از ارشدترين اعضاي گردان‌هاي عزالدين قسام- شاخه نظامي حماس- است در سال گذشته در ليست سياه تروريسم امريكا قرار گرفته بود و بسياري انتخاب وي را به نشانه‌اي براي تند و تيزتر شدن فعاليت نظامي فلسطيني‌ها در قالب انتفاضه‌اي ديگر تعبير كردند. در چنين شرايطي محمود عباس در ديدار با نماينده رييس‌جمهور امريكا مي‌گويد كه ترامپ مي‌تواند به توافق تاريخي دست پيدا كند كه به مناقشه اسراييل و فلسطين پايان دهد. عباس در اين باره به گرينبلات گفت كه وي متعهد به فراهم كردن بستر شرايطي است كه در سايه آن دو طرف بتوانند به صلح دست پيدا كنند. عباس در ادامه گفت: در سايه هدايت دونالد ترامپ توافق صلح تاريخي ممكن است و اين توافق مي‌تواند منتهي به تقويت صلح در منطقه شود. عباس در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود تاكيد كرده است كه به زودي در كاخ سفيد با ترامپ ديدار خواهد كرد و در خصوص مساله صلح منطقه با وي گفت‌وگو مي‌كند. گرينبلات كه نماينده ويژه ترامپ در مساله مذاكرات بين‌المللي صلح است با محمود عباس در خصوص راه‌هاي آغاز گفت‌وگوها ميان اسراييل – فلسطين، تقويت امنيت فلسطيني‌ها و متوقف كردن روند حملات پراكنده از سوي فلسطين به اسراييل گفت‌وگو كرده است. گفت‌وگوهايي كه گرينبلات مي‌گويد سازنده و رو به جلو بوده‌اند به رايزني با بنيامين نتانياهو در بيت‌المقدس منتهي شد. دولت باراك اوباما در سال 2014 با شكست تمامي طرح‌هاي ارايه شده براي برقراري صلح ميان اسراييل – فلسطين عملا اميد خود براي موفقيت در اين پرونده را از دست داد. در حال حاضر نيز نماينده ترامپ در سايه دولت جديد تلاش مي‌كند حداقل روند مذاكرات را از حالت بن بست خارج كند و در مسير رو به جلو اندك پيشرفتي ايجاد كند. اين تلاش‌ها در حالي صورت مي‌گيرد كه اسراييل عملا با توسعه شهرك‌سازي‌ها در حال بستن دست‌هاي فلسطيني‌ها بر سر ميز مذاكرات است و دولت جديد امريكا نيز چراغ سبزي به نتانياهو نشان داده است. گرينبلات پيش از اين ديدارها در بيانيه‌اي اعلام كرد كه رييس‌جمهور امريكا به تلاش‌ها براي كمك به اسراييلي‌ها و فلسطيني‌ها در راستاي رسيدن به صلحي پايدار از طريق مذاكره مستقيم متعهد است. نماينده ترامپ در پرونده صلح خاورميانه همچنين در كرانه باختري با صاحبان تكنولوژي و صنعتكاران فلسطيني نيز ديداري داشت. نماينده ترامپ در امور خاورميانه مي‌گويد كه به نتانياهو در خصوص مساله شهرك‌سازي‌ها و اينكه اين روند بايد با محدوديت‌هايي همراه باشد نيز تذكر داده و اعلام كرده كه اين روند بايد به‌گونه‌اي پيش برود كه با هدف توسعه صلح و امنيت منطقه‌اي همخواني داشته باشد. طرح اين مساله به اين شكل در حالي صورت گرفته است كه فلسطيني‌ها تاكيد دارند توقف ساخت و سازها براي آغاز مذاكرات ضروري است.
دونالد ترامپ در تماس تلفني كه با محمود عباس در هفته گذشته داشت وي را به كاخ سفيد دعوت كرد. اين تماس تلفني نخستين تماس مستقيم رييس تشكيلات خودگردان فلسطين با محمود عباس از زمان جابه‌جايي قدرت در امريكا در ماه ژانويه بود. اين تماس تلفني يك ماه پس از آن صورت گرفت كه رييس‌جمهور جديد امريكا در كاخ سفيد استقبال گرمي از بنيامين نتانياهو به عمل آورد. بلومبرگ در بخشي از گزارش خود از اين سفر مي‌نويسد: نماينده ترامپ با ليست بلندبالايي از كارهايي كه بايد انجام بدهد به منطقه سفر كرده است تا با نگاه‌هاي رهبران فلسطيني و اسراييلي آشنا شود. مارك تونر، سخنگوي وزارت امور خارجه در اين خصوص مي‌گويد: اين نخستين ديدار از زنجيره ديدارهايي است كه احتمالا بسيار متنوع و متعدد هم خواهد بود.
نماينده ترامپ در امور خاورميانه كه سابقه 20 سال كار با موسسات متعلق به ترامپ را در پرونده كاري خود دارد، اين روزهاي خود را در رفت و آمد ميان كرانه باختري و بيت‌المقدس مي‌گذراند. وي در تل‌آويو با اسحاق هرزوگ كه رهبري جريان اپوزيسيون در اسراييل را بر عهده دارد نيز ديدار مي‌كند. نتانياهو و گرينبلات 5 ساعت با هم ديدار داشتند و بي‌بي اين ديدار را صادقانه و منحصر به فرد خواند. ترامپ ماه گذشته در كنفرانس خبري كه با نتانياهو در كاخ سفيد داشت، اعلام كرد كه تشكيل كشور فلسطين الزاما نبايد و نمي‌تواند نتيجه گفت‌وگوهاي صلح باشد. ترامپ در اين خصوص گفته بود: من هم به راهكار تشكيل دو كشور و هم تشكيل يك كشور فكر مي‌كنم و همان راهكاري را مي‌پسندم كه هر دو طرف بخواهند. وي همچنين با انتخاب ادبياتي بسيار نرم از نتانياهو خواست كه سرعت شهرك‌سازي‌ها را در حالي كه وي به پروسه ارتقاي صلح فكر مي‌كند تا حدودي كاهش دهد. وي به صراحت در اين خصوص گفت: من فكر مي‌كنم ما در حال رسيدن به توافق هستيم.
نماينده ويژه ترامپ و سفير رژيم اسراييل در امريكا دو نفري هستند كه از سوي دولت‌هاي‌شان مامور شده‌اند تا بتوانند دو طرف را به درك مشتركي در خصوص شهرك‌سازي‌ها برسانند. پيش از آنكه ترامپ از نتانياهو بخواهد سرعت شهرك‌سازي‌ها را كم كند، نخست وزير رژيم صهيونيستي اعلام كرده بود كه اسراييل دور تازه‌اي از شهرك‌سازي‌ها را آغاز خواهد كرد و در اين دور 6 هزار واحد آپارتمان ساخته خواهد شد. مناطقي كه اسراييل براي شهرك‌سازي‌ها روي آن دست گذاشته است، دقيقا همان محدوده‌اي را شامل مي‌شود كه سرزمين فلسطيني‌ها در آينده بايد در آن قرار بگيرد. درحالي كه ترامپ وعده‌هاي بسياري به اسراييل تا پيش از حضور در كاخ سفيد داده بود اما به نظر مي‌رسد كه وي پس از به دست گرفتن قدرت عملا تغيير موضع داده و خود را با حقيقت‌هاي ميداني تطبيق داده است. وي عملا از ايده جابه‌جايي سفارتخانه امريكا از تل‌آويو به بيت‌المقدس صرفنظر كرده است و بر اساس اخبار رسيده اين انصراف وي پس از آن رخ داده كه سرويس‌هاي اطلاعاتي و امنيتي به او هشدار داده‌اند كه اين حركت وي مي‌تواند به تنش بيشتر ميان اسراييل و فلسطين منتهي شود.