پايان مذاكرات آستانه در نبود معارضه
گروه جهان
هيات‌هاي ايران، تركيه و روسيه در آستانه پايتخت قزاقستان تمام تلاش خود را به كار گرفتند تا در روند تثبيت آتش‌بس و فراهم كردن مقدمات ترك مخاصمه گامي رو به جلو بردارند. نشست عمومي و پاياني اجلاس آستانه سه، پس از چند دور نشست‌هاي تخصصي دو و چندجانبه بين هيات‌هاي ايران، تركيه و روسيه، عصر روز گذشته در پايتخت قزاقستان برگزار شد. در اين نشست كه با حضور هيات‌هاي نمايندگي سه كشور ايران (به سرپرستي حسين جابري‌انصاري، معاون عربي و آفريقاي وزارت امور خارجه)، روسيه (به سرپرستي لاورنتيف، نماينده ويژه پوتين در امور سوريه) و تركيه (به سرپرستي اونال معاون خاورميانه و آفريقاي وزارت خارجه) برگزار شد، معاون وزير خارجه قزاقستان به عنوان ميزبان اجلاس، گزارشي درباره دستاوردهاي روند آستانه تا امروز ارايه كرد. سه كشور ضامن آتش‌بس در سوريه، در طول اين نشست ضمن توافق در خصوص تحكيم رژيم ترك مخاصمات، گفت‌وگوهايي درباره اجراي نظام نظارت سه‌جانبه بر آتش‌بس و تنظيم ترتيبات كاري روند آستانه انجام دادند. مطابق توافق به عمل آمده در اين نشست، اجلاس آتي كارشناسي روند آستانه در تاريخ 29 و 30 فروردين 96 در تهران و دور چهارم كنفرانس آستانه در تاريخ 13 و 14 ارديبهشت 96 در آستانه برگزار خواهد شد.
تركيه به دنبال به شكست كشاندن مذاكرات است؟
اين نشست در حالي برگزار شد كه نيروهاي معارضه در آن حضور نداشتند و رييس هيات دولت سوريه نيز تركيه را به تلاش براي به شكست كشاندن روند مذاكرات متهم كرد. بشار الجعفري، رييس هيات اعزامي دولت سوريه به مذاكرات در كنفرانسي مطبوعاتي اعلام كرد: ما در نشست آستانه ۳ گفت‌وگوهاي سازنده‌اي درخصوص موضوعات مختلف با هدف تقويت آتش‌بس داشتيم. اين مذاكرات بدون حضور هيات‌هاي مخالف مسلح برگزار شد چراكه تركيه كه ضامن گروه‌هاي مسلح سوري است، مي‌خواهد نشست آستانه را به شكست بكشاند. هيات دولت سوريه در مذاكرات آستانه آمادگي‌اش براي بررسي هرآنچه به توقف خشونت‌ها در سوريه منجر شود، را اعلام كرده و ما در اين نشست مساله مين‌زدايي و خنثي كردن مواد منفجره در شهر باستاني پالميرا (تدمر) را مورد بررسي قرار داديم.
رييس هيات اعزامي دولت سوريه مذاكرات آستانه را «سازنده» خواند و اعلام كرد كه اين مذاكرات بر توقف خشونت‌ها، مبارزه با تروريسم و تفكيك گروه‌هاي تروريستي از مخالفان سوري متمركز بود. وي گفت: ما و دوستان روس و ايراني‌مان تلاش‌هاي زيادي براي موفقيت نشست‌هاي آستانه و رسيدن به نتايج رضايت‌بخش انجام داديم اما دولت تركيه مي‌خواهد روند مذاكرات را به چالش بكشاند كه اين به فضل تلاش‌هاي روسيه و ايران و جديت هيات دمشق اجرايي نشد. هيچ برگه يا سند رسمي در اين مذاكرات ارايه نشد بلكه تنها برخي ديدگاه‌ها درباره مسائل مختلف رد و بدل شد و ما با روسيه يك سند مشترك درباره خنثي‌سازي مين و بمب‌ها در شهر تدمر را بررسي كرديم.
از سوي ديگر معاون وزير امور خارجه قزاقستان با بيان اينكه حاضران در مذاكرات آستانه به نتايج مهمي در اين نشست‌ها دست يافتند غيبت هيات مخالفان مسلح در اين مذاكرات را به ضرر آنها دانست. وي گفت: نمايندگان روسيه، تركيه و ايران بيانيه‌اي مشترك درباره جديدترين جزييات مذاكرات سوريه در آستانه منتشر و ماه مه آتي را زمان دور جديد مذاكرات آستانه تعيين كردند.
استعفاي ناگهاني سخنگو
درحالي كه به نظر مي‌رسد اجماع نظري در ميان مخالفان بشار اسد براي چگونگي پيشبرد مذاكره با دولت مركزي وجود ندارد، اسامه ابوزيد، سخنگوي هيات مخالفان سوريه اعلام كرد، ديگر در اين پست به كار خود ادامه نخواهد داد. اسامه ابوزيد، مشاور حقوقي ارتش آزاد سوريه و سخنگوي گروه‌هاي مخالفان سوريه به رهبران سياسي و رييس هيات نظامي مخالفان ابلاغ كرده كه ديگر نمي‌تواند در هيات گروه‌هاي نظامي به كار خود ادامه دهد. اسامه ابو زيد گفت: استعفاي من به دلايل خصوصي بوده و هيچ ارتباطي با تحولات مربوط به مخالفان سوريه ندارد. توضيح زيادي به خبرنگاران نمي‌توانم بدهم. اين در حالي است كه يك منبع مخالف به الميادين گفت: تركيه اسامه ابو زيد را از اين سمت بركنار كرده و احتمالا رائد عصام الريس جانشين ابوزيد مي‌شود. تركيه ابو زيد را به داخل سوريه تبعيد كرد و اجازه ندارد وارد خاك تركيه شود.