يكصدا عليه حمله شيميايي

معادلات سياسي و ميداني در بحران سوريه يك‌بار ديگر پيچيده شده است. در حالي كه كنفرانس حمايت از سوريه در بروكسل طي روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه در جريان بود به ناگاه حمله شيميايي به استان ادلب سوريه در مقري كه معارضان و شورشيان سوري در آن حضور دارند شرايط را تغيير داد. هنوز به طور دقيق مشخص نيست كه عامل اين اقدام وحشتناك و هولناك چه كسي بوده است. اما آن‌گونه كه وزارت دفاع روسيه در روز چهارشنبه اعلام كرد، حمله هوايي سوريه به كارگاه‌هاي نظامي توليد سلاح‌هاي شيميايي شورشيان موجب آن شده كه حداقل 72 غير نظامي در شمال استان ادلب جان‌شان را از دست بدهند. آن گونه كه ژنرال ايگور كوناشنكوف به خبرگزاري ايتارتاس گفته است: حمله روز سه‌شنبه به يك مركز ساخت و ذخيره‌سازي مهمات تروريستي در حومه شهر تحت كنترل شورشيان به نام خان شيخون صورت گرفته است. كوشنكوف همچنين تاكيد كرد: كارگاهي كه در آن ذخيره‌سازي صورت گرفته پر از مواد شيميايي خطرناك بوده است. به گفته اين ژنرال سوري نظاميان از اين سايت براي انتقال سلاح شيميايي به عراق استفاده مي‌كردند. با اين وجود بوريس جانسون، وزير خارجه انگليس روز گذشته مدعي شد كه تمام شواهد نشان مي‌دهد، دولت سوريه يك حمله شيميايي انجام داده است. وي تاكيد كرد اين حمله با آگاهي كامل در استفاده از سلاح‌هاي غيرقانوني صورت گرفته است. با وجود ادعاهاي مقام‌هاي غربي، رسانه‌هاي دولتي سوريه استفاده از گازهاي سمي توسط جنگنده‌هاي ارتش را تكذيب و رسما اعلام كردند كه ارتش سلاح شيميايي در اختيار ندارد. خبرگزاري ساناي سوريه گزارش داد: اين نوع اتهامات، ساختگي، جعلي، عليه نيروهاي مسلح جمهوري عربي سوريه است. روز سه‌شنبه نيز فرانسه به عنوان عضو دايم شوراي امنيت سازمان ملل درخواست كرد تا روز چهارشنبه جلسه‌اي اضطراري براي بحث در خصوص حمله به ادلب برگزار كنند. به گزارش آسوشيتدپرس، يك گروه مخالف سوريه روز گذشته اعلام كرد كه روز چهارشنبه ارتش سوريه حملات هوايي تازه‌اي را در منطقه خان شيخون انجام داده است. پاپ فرانسيس، رهبر كاتوليك‌هاي جهان نيز حملات شيميايي به ادلب را محكوم كرد و آن را قتل عامي غيرقابل قبول خواند. وي افزود ما شاهد نمايش وحشت در آخرين حوادث سوريه بوديم. ديدبان حقوق بشر سوريه كه در بريتانيا مستقر هستند،  مي‌گويد: آخرين آمار تلفات حمله روز سه‌شنبه 72نفر كشته بوده كه در اين آمار 20 نفر كودك بودند. با اين وجود منابع داخلي شورشيان سوريه آمار تلفات را بيش از صد غير نظامي اعلام كرده و در اين بين بيش از 500نفر زخمي يا سوخته‌اند كه عمدتا كودكان بودند. گزارش‌ها حاكي از آن است كه عوامل استفاده شده در حمله روز سه‌شنبه خان شيخون گاز كلر و گاز سارين بوده كه به عنوان عامل اعصاب در ليست عوامل شيميايي شناخته مي‌شود. لازم به ذكر است كه اين بزرگ‌ترين استفاده از سلاح‌هاي شيميايي مشكوك بعد از سال 2013 بوده است. گزارش‌هاي حقوق بشري حاكي از اين است گازهاي پراكنده شده در اين منطقه بسيار كشنده و بدخيم هستند كه مي‌توانند منطقه بزرگ‌تري را تحت پوشش قرار دهند و ممكن است بسياري از قربانيان به دليل خروج از خانه تحت تاثير اين مواد شيميايي قرار گيرند. لازم به ذكر است پس از حملات شيميايي مشكوك در سال 2013 دولت سوريه با امضاي كنوانسيون منع و گسترش سلاح‌هاي شيميايي، سلاح‌هاي خود را نابود كرده است و طبق گفته سازمان منع و اشاعه سلاح‌هاي شيميايي سوريه تمامي سلاح‌هاي اظهار شده خود را منهدم كرده است. گفتني است در آگوست سال 2013 گاز سارين صدها نفر از شهروندان سوريه را در غوطه شرقي نزديكي دمشق را كشت. رويترز گزارش داد كه دولت ايالات متحده بر اين باور است كه درحمله روز سه‌شنبه نيز از گاز سارين استفاده شده است. نيكي هيلي، نماينده ايالات متحده در سازمان ملل نيز گفته است كه در حملات روز سه‌شنبه بيش از 60 نفر از جمله كودكان به دليل استفراغ يا تنفس هواي آلوده خفه شدند و جان خود را از دست دادند. هيلي مدعي شده است كه اين اقدام به احتمال زياد توسط دولت سوريه صورت گرفته است. شان اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد نيز كه بيانيه رييس‌جمهوري ايالات متحده را قرائت كرد در جمع خبرنگاران گفت: جهان متمدن نمي‌تواند حمله‌اي را كه در آن صدها نفر سوخته‌اند ناديده بگيرد. او همچنين در سخنان خود نيز سياست‌هاي دولت اوباما را در قبال سوريه مورد سرزنش قرار داد و اوباما را به ضعف و ترديد در برابر سوريه متهم كرد. وي افزود كه دولت در حال ارزيابي اقداماتي است كه بايد عملي كند.
زيگمار گابريل، وزير امور خارجه آلمان نيز در واكنش به اين اقدامات مدعي شد كه نبايد از جنايات دولت سوريه غفلت كرد. مولود چاووش اوغلو،  وزير خارجه تركيه نيز حمله به ادلب را يك جرم غيرانساني دانست.
پزشكان بدون مرز حاضر در محل نيز هشدار دادند كه احتمال دارد شاهد يك فاجعه انساني در خان شيخون باشيم، همچنين گفته مي‌شود حملات روز سه‌شنبه به برخي مراكز پزشكي و حتي مراكز شناخته شده درماني صورت گرفته است. پزشكان حاضر در محل عنوان مي‌كنند كه بيمارستان الرحمه در خان شيخون مورد هدف شش بمباران مختلف قرار دادند. با اين وجود يك منبع آگاه در ارتش سوريه به خبرگزاري اسپوتنيك اعلام كرده است كه ارتش هيچ‌گونه سلاح شيميايي ندارد و اين موضوع بخشي از فضاسازي رسانه‌اي عليه دمشق به شمار مي‌آيد. با اين حال برخي تحليلگران معتقدند در شرايطي كه دولت سوريه دست برتر را در صحنه ميداني و سياسي بحران سوريه در اختيار دارد، دليلي نداشته كه دولت و ارتش سوريه دست به چنين اقدام وحشتناك و هولناكي بزند. با اين وجود هنوز نمي‌توان به صورت قطعي در خصوص اين موضوع سخن گفت.
درخواست تيلرسون از ايران و روسيه
ركس تيلرسون، وزير خارجه امريكا از ايران و روسيه خواست كه براي جلوگيري از استفاده سلاح‌هاي شيميايي توسط دولت سوريه اقدام كنند. تيلرسون همچنين مدعي شد كساني كه از دولت سوريه دفاع و حمايت مي‌كنند، از جمله روسيه و ايران بايد هيچ ترديدي در خصوص اسد و اهدافش نداشته باشند. وي افزود: هركسي كه با استفاده از سلاح‌هاي شيميايي به مردم خود حمله كند، نشان مي‌دهد كه بي‌توجهي اساسي براي نجات انسان دارد و بايد پاسخگو باشند. اين ديپلمات رده بالاي ايالات متحده از ايران و روسيه خواست تا براي يك توافقنامه صلح در منطقه اقدام كنند و در راستاي جلوگيري از حملات شيميايي آينده قدم بردارند. تيلرسون گفت: اين نيز روشن است كه اين درگيري وحشتناك در حال حاضر در سال هفتم آن است و بايد يك آتش‌بس واقعي در منطقه رخ دهد. ما از ايران و روسيه مي‌خواهيم تا پاسخگو باشند و از اعمال نفوذ خود در قبال سوريه استفاده كنند تا اين نوع از حملات وحشتناك جلوگيري كنند.
جلسه‌اي براي حمايت از سوريه
كنفرانس حمايت از سوريه طي روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه زير سايه حمله شيميايي در سوريه برگزار شد. پيش از شروع روز دوم نشست كشورهاي حامي سوريه در بروكسل بلژيك، اعضاي حاضر در جلسه به احترام قربانيان حمله شيميايي خان شيخون از جاي خود بلند شدند و يك دقيقه سكوت كردند. پيش درآمد اين كنفرانس نيز سال گذشته در لندن بود كه طي آن بنا شد 11 ميليارد دلار براي نيازهاي بشردوستانه سوريه براي چهارسال آينده اختصاص داده شود و همچنين 40ميليارد دلار متعهد به پرداخت وام شدند. حالا اما مجموعه شرايط و وقايع در اين نشست زير سايه حمله شيميايي روز سه‌شنبه گم شده است. فدريكا موگريني، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا در آغاز اين نشست به تلفات انساني روز سه‌شنبه در ادلب اشاره كرد و  گفت: امروز روز دردناكي براي اتحاديه اروپا و جهان است. ما شاهد جان دادن انسان‌ها در پي حملات شيميايي در سوريه بوديم. آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل نيز در ابتداي اين نشست حمله شيميايي در ادلب را جنايت جنگي خواند و گفت كه بايد هرچه زودتر تحقيقات شفاف در اين زمينه انجام شود.