شمخاني:
تمايلي به مذاكره با امريكا نداريم
گروه سياسي| پس از مذاكرات هسته‌اي كه پس از سه دهه وزراي خارجه ايران و امريكا مذاكراتي دو جانبه داشتند و در نهايت به نتايج مثبتي هم رسيد و توافق هسته‌اي حاصل شد، نگاه جهان به موضوع ايران و امريكا هم كمي تغيير كرد. همان موقع اخباري غيررسمي به گوش مي‌رسيد كه دولت اوباما پيشنهاد مذاكره بر سر سوريه را هم به ايران داده اما با پاسخ منفي مواجه شده است. با روي كار آمدن دولت ترامپ، با توجه به سياست‌هاي تندي كه او نسبت به ايران داشت معادلات كمي تغيير كرد، اما به نظر مي‌رسد سوژه مذاكره ميان ايران و امريكا بر سر خاورميانه و تروريسم هنوز براي رسانه‌هاي خارجي رنگ نباخته است. دبير شوراي عالي امنيت ملي در گفت‌وگو با روزنامه لوموند پاسخگوي سوالاتي در اين مورد بوده است. او به اين روزنامه فرانسوي گفته در زمينه مسائل خاورميانه نه قصدي براي مذاكره با امريكا داريم نه تمايل و ضرورتي مي‌بينيم.
ايالات متحده، نمي‌تواند همزمان شاكي، قاضي و مجري حكم باشد
به گزارش جماران، علي شمخاني در پاسخ به اين سوال كه پس از حمله امريكا به سوريه در روز هفتم آوريل، آيا ايران هراسي ندارد كه ارتش امريكا در منطقه خاورميانه فعال‌تر از قبل شود؟ اظهاركرد: از جمله دلايل پيروزي دونالد ترامپ رييس‌جمهوري امريكا در انتخابات اين كشور، انتقاد او از جنگ‌هايي بود كه ايالات متحده در گذشته در افغانستان و عراق به راه انداخت، جنگ‌هايي كه هزينه زيادي بر دوش اين كشور گذاشت. نماينده رهبر انقلاب در شوراي عالي امنيت ملي همچنين در پاسخ به اين سوال كه بمباران اخير در واكنش به حمله شيميايي در روستاي خان‌شيخون كه در دست شورشيان بود، رخ داد، ايالات متحده اين حمله را به گردن حكومت سوريه، متحدِ شما، انداخت، آيا موضوع استفاده از سلاح‌هاي شيميايي هنوز براي ايران خط قرمز محسوب مي‌شود؟ پاسخ داد: من خود شاهد بودم كه در جبهه جنگ ايران و عراق [1988-1980 ميلادي]، عليه رزمندگان و شهروندان ايراني، حمله شيميايي انجام شد. شمخاني ادامه داد: كشورهاي اروپايي چنين سلاح‌هايي را به عراق دادند و از طرفي هرگز مسووليت خود را در اين زمينه به رسميت نشناختند. ما معتقديم كه توليد چنين سلاح‌هايي، نگهداري و استفاده از آنها، گناهي نابخشودني است، فرقي ندارد كه كدام بازيگر [صحنه جنگ] آن را استفاده كرده باشد يا ميزان آن چقدر باشد. او افزود: با اين حال، ما معتقديم كه دولت دمشق چنين حمله‌اي را در خان شيخون انجام نداده است. ما خواستار هيات حقيقت‌ياب مستقل هستيم. در عين حال، ما حمله امريكا را كه به اين بهانه در گرفت محكوم مي‌كنيم، ايالات متحده، نمي‌تواند همزمان شاكي، قاضي و مجري حكم باشد. دبير شوراي عالي امنيت ملي در پاسخ به اين سوال كه مستنداتي در دست است كه ثابت مي‌كند از شروع درگيري‌ها، دمشق در چندين مورد از سلاح‌هاي شيميايي بهره گرفته است، به خصوص چندين مورد بمباران با استفاده از گاز كلر، آيا از اين موضوع با متحدِ خود سخني به ميان آورده‌ايد؟ آيا آنها به حرف شما گوش مي‌دهند؟ گفت: هر دو طرف درگير به استفاده از سلاح‌هاي شيميايي در اين جنگ، متهم شده‌اند. دولت سوريه انبار سلاح‌هاي شيميايي خود را در سال 2013 تحويل داد و تحقيقات «سازمان منع سلاح‌هاي شيميايي» نيز آن را تاييد كرد. او در پاسخ به سوال ديگر خبرنگار روزنامه لوموند كه پرسيد امروز روابط امريكا و روسيه به پايين‌ترين حد خود رسيده است. آيا اين در جهت منافع ايران است؟ يادآور شد: روابط ما با روسيه مستقل از وجود يا فقدان ارتباطات ميان آنها و ايالات متحده است. ما با روسيه در درياي خزر هم مرز و همسايه هستيم. ما حتي از پيش از انقلاب [سال 1979] با اين كشور روابط خوبي داشته‌ايم. نماينده رهبر انقلاب در شوراي عالي امنيت ملي ادامه داد: امروز هم با اين كشور در زمينه‌هاي اقتصادي، هسته‌اي و گردشگري همكاري داريم. همكاري‌هاي ما با اين كشور تا زمان حضور و فعاليت جنبش‌هاي تروريستي -كه از برخي كشورهاي منطقه الهام گرفته‌اند- بيشتر هم خواهد شد.
مداخلات خارجي تاثيري بر قدرت بشار اسد در سوريه ندارد
شمخاني در پاسخ به اين سوال كه به نظر مي‌رسد روسيه، بر خلاف ايران، چندان دلبستگي به حفظ بشار اسد در قدرت ندارد، آيا اين كشور را متحدي معتمد در درازمدت مي‌دانيد؟ نگران نيستيد كه مسكو راه‌حلي سياسي را بر سوريه تحميل كند كه خوشايند ايران نباشد؟ خاطرنشان كرد: مداخلات خارجي تاثيري بر قدرت بشار اسد در سوريه ندارد. وي افزود: اكثريت مردم سوريه از او حمايت مي‌كنند و سرنوشت مردم اين كشور در دست خود آنان است. چنين شايعاتي را كه شما از آن ياد كرديد غربي‌ها به راه انداختند. ما چنين نگراني نداريم، خود بشار اسد همچنين نگراني‌اي ندارد.
راه‌حل سوريه را نه نظامي كه سياسي مي‌دانيم
دبير شوراي عالي امنيت ملي در پاسخ به اين سوال كه ايران همراه با روسيه و تركيه پايه‌گذار مذاكرات آستانه در قزاقستان بود، اما به نظر مي‌رسد كه بيشتر دغدغه‌اش حضور نظامي بر روي زمين باشد تا ديپلماسي، علت چيست؟ اظهاركرد: ما در ژنو نيز دولت سوريه و مخالفان را تشويق به مذاكره تحت نظارت سازمان ملل مي‌كنيم. به اعتقاد ما، در آستانه مرحله‌اي مهم در حال انجام است تا آتش‌بسي محكم و پايدار را تضمين كند كه نخستين گام در جهت انجام راه‌حلي سياسي است. ما راه‌حل سوريه را نه نظامي كه سياسي مي‌دانيم. دبير شوراي عالي امنيت ملي اضافه كرد: درباره ايالات متحده و كشورهاي غربي نيز موضوع به همين ترتيب است: حدود دو سال پيش، نخستين شرط آنان در مذاكرات اين بود كه بشار اسد بايد از قدرت كنار بكشد. اين اشتباهي راهبردي بود و آنان نيز اين شرط را كنار گذاشتند. شمخاني در پاسخ به اين سوال كه ساكنان چهار شهر شيعه و سني كه به ترتيب در محاصره شورشيان و دولت بودند پس از مذاكرات ايران و قطر انتقال داده شدند، برخي نگرانند كه چنين توافقي كه مبتني بر دلايل مذهبي است در جاهاي ديگر كشور نيز رخ دهد. آيا چنين چيزي ممكن است؟ گفت: سال‌ها بود كه ما مي‌خواستيم مردمان تحت محاصره در اين شهرها را نجات دهيم. روز 15 آوريل، هنگام يكي از اين انتقال‌ها نيز اتفاق ناخوشايندي افتاد، يك حمله تروريستي رخ داد كه حدود 120 نفر را كشتند. وي افزود: اين انتقال البته تفكيك سرزميني و آمايش جمعيتي نيست، بلكه راه‌حلي موقتي است و فكر نمي‌كنم در مناطق ديگر قابل انجام باشد.
ترامپ درك درستي از روابط بين‌الملل ندارد
دبير شوراي عالي امنيت ملي در پاسخ به اين سوال كه بخش‌هايي از دولت ايران از انتخاب آقاي ترامپ به رياست‌جمهوري استقبال كردند. آنها بر اين باور بودند كه با شخصي كه بازرگان و اهل بده بستان است مي‌توان كار كرد. هنوز همچنين صداهايي در ايران وجود دارد؟ پاسخ داد: رييس‌جمهور كنوني امريكا همه امور را با منطق اقتصادي مي‌فهمد و درك صحيحي از روابط بين‌الملل ندارد. وي ادامه داد: در طي اين مدت، كارهاي او و حرف‌هايش نيز مدام متناقض بوده است. در زمينه مسائل خاورميانه نه ما قصدي براي مذاكره با امريكا داريم نه تمايل و ضرورتي مي‌بينيم. اما در پي تنش نيز نيستيم چون آن را به زيان ثبات در منطقه مي‌دانيم. شمخاني در پاسخ به اين سوال كه دولت ترامپ اعلام كرد كه به موضوع توافق هسته‌اي ايران باز نخواهد گشت، آيا نگران نيستيد كه او با وضع تحريم‌هاي تازه و مأيوس كردن سرمايه‌گذاران خارجي از تاثيرات اين توافق بكاهد؟ گفت: ايران با پيگيري دستور حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب، نوعي «اقتصاد مقاومتي» را طراحي كرده است كه مبتني بر داشته‌هاي داخلي است. وي اضافه كرد: ما آگاهيم كه ايالات متحده در حال پيش بردن جنگي اقتصادي عليه ايران است. اما امروز آنها در مقابل شرايط تازه‌اي قرار گرفته‌اند: اروپايي‌ها ديگر علاقه‌اي به همراهي با امريكايي‌ها ندارند. دبير شوراي عالي امنيت ملي تصريح كرد: ما آنها را تشويق مي‌كنيم كه از شركت‌هاي خودشان براي سرمايه‌گذاري در ايران حمايت كنند. به عنوان مثال منابع طبيعي و گازي ايران فرصتي براي همكاري با اروپاست تا به عرصه‌هاي [محدود] تامين انرژي خويش تنوع بخشند.