صالحي‌اميري از سه برنامه مهم فرهنگي دولت گفت
واگذاري تمام امور هنري
به اصحاب فرهنگ
الهام نداف
سيد رضا صالحي‌اميري در حاشيه جلسه هيات دولت از سه برنامه اصلي حسن روحاني براي چهار سال دوم مديريت در حوزه فرهنگ خبر داد: «برنامه‌ريزي استراتژيك براي اداره دستگاه، واگذاري امور به نهادهاي صنفي و بالا بردن سرانه مصرف فرهنگي.»
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در حالي از تداوم برنامه‌هاي فرهنگي يازدهم سخن گفت كه تا امروز بارها در صحبت‌هاي خود جزييات اين برنامه‌ها را بازتعريف كرده است. اما نخستين برنامه دولت روحاني در حوزه فرهنگ، متوجه وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامي است. صالحي‌اميري در صحبت‌هاي خود به مشخص بودن مسير توسعه اين نهاد دولتي و جهت‌گيري‌هاي كيفي و كمي آن اشاره كرد. به گفته او پيش‌نويس اين برنامه تدوين شده و در حال حاضر در مرحله نهايي است؛ برنامه‌اي كه در صورت تداوم دولت تدبير و اميد، ادامه پيدا مي‌كند و در نبود اين دولت، تداوم آن به دولت بعدي توصيه مي‌شود.
اما مهم‌ترين برنامه فرهنگي دولت يازدهم تا اينجا، توجه جدي به امر متولي‌گري و كاهش تصدي‌گري بود. بر اين اساس، دولت يازدهم سياستگذاري، حمايت و نظارت را بازتعريف كرد و عمده فعاليت‌هاي هنري را به اهلش سپرد. اين برنامه تا امروز بيش از هر طرحي مورد استقبال هنرمندان قرار گرفت و بيش از ديگر برنامه‌ها، اجراي آن عملي شد. اين مساله در حد وعده و وعيد باقي نماند و در حوزه‌هاي مختلف هنري، اين واگذاري‌ها بدون ترس و واهمه انجام شد. از همين رو بخش قابل‌توجهي از سي‌امين نمايشگاه كتاب تهران، به ناشران واگذار شد و به گفته وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي سال آينده تمام اين نمايشگاه به ناشران واگذار مي‌شود. در چنين موقعيتي دولت نقش حمايتي و نظارتي را بر عهده مي‌گيرد.
علاوه بر اين، صالحي‌اميري يادآور شد تا امروز بخش‌هايي از موسيقي به خانه موسيقي، بخش‌هايي از سينما به خانه سينما و بخشي از تئاتر به خانه تئاتر واگذار شده است. تقويت اصناف در حوزه‌هاي مختلف فرهنگي و هنري يكي از آرزوهاي محقق نشده هنرمندان بود كه زمان استقرار دولت نهم و دهم و افزايش قدرت دولت در اين امور، به ورطه فراموشي سپرده شد. هنوز بخش قابل‌توجهي از سينماگران از ياد نبرده‌اند اواخر حضور دولت دهم، خانه سينما به عنوان مهم‌ترين نهاد صنفي سينمايي، بسته شد و از طرفي نظارت دستگاه‌هاي دولتي بر نمايش‌هاي صحنه‌اي به اوج خود رسيد. در اين مقطع راه مميزي‌هاي نانوشته و سانسورهاي سليقه‌اي بيش از پيش باز شد و قوانين ديگر برش چنداني نداشت.
به همين خاطر بيشترين ضربه فرهنگي در چهار سال اخير، بيرون از بدنه دولت به حوزه فرهنگ وارد شد. ضربه‌هايي كه در پاره‌اي موارد دولت در مهار آنها، قدرتي نداشت و نقش انفعالي به خود گرفت. موسيقي يكي از آسيب‌پذيرترين حوزه‌هاي هنري بود كه با وجود تاكيد مكرر علي جنتي، وزير ارشاد سابق و صالحي‌اميري، وزير فعلي اين وزارتخانه مبني بر ادامه حيات آن، مشمول فشارهاي مخالفان شد.
وزير فرهنگ و ارشاد از واگذاري تمام امور هنري به اصحاب فرهنگ و هنر خبر داده است.
در چنين شرايطي مديريت فرهنگي بر اساس شايسته‌سالاري و تجربه و سابقه هنري افراد شكل مي‌گيرد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي سه مسووليت بيشتر ندارد سياستگذاري، حمايت و نظارت: «بقيه امور اجرايي حوزه فرهنگ و هنر و كتاب و رسانه بايد واگذار شود. اين يك سياست قطعي است. خوشبختانه دو نظامنامه تدوين شد كه يكي از آنها در دستور دولت است؛ يعني تشكيل سازمان نظام رسانه‌اي مثل نظام پزشكي و مهندسي. ديگري تشكيل سازمان نظام هنر است؛ يعني اصحاب هنر خودشان با هم در مسير امور فرهنگي تعامل، تبادل و حتي پيگيري تخلفات و مجوزها و اين مسائل را داشته باشند. چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كارش سياستگذاري است.» صالحي‌اميري پيش از اين اواخر فروردين ماه سال جديد، در جلسه‌اي تاكيد كرده بود دولت يازدهم تلاش دارد طرح تشكيل سازمان رسانه را قبل از پايان دولت يازدهم به مجلس شوراي اسلامي بفرستد: «تلاش مي‌كنيم ماجراي مربوط به سازمان نظام هنري نيز تا پايان دولت يازدهم در كميسيون فرهنگي دولت به تصويب برسد.»
اما سومين برنامه فرهنگي دولت روحاني، بالا بردن سرانه مصرف فرهنگي در ايران است. وزير ارشاد در بيشتر سخنراني‌هاي خود حتي آن زمان كه رياست كتابخانه ملي را برعهده داشت، يكي از چالش‌هاي اصلي جامعه ايران را كاهش سرانه مصرف فرهنگي عنوان مي‌كرد. او در تازه‌ترين اظهارات خود تاكيد كرد افزايش آسيب‌هاي اجتماعي ارتباط مستقيمي با كاهش سرانه مصرف فرهنگي در اين كشور دارد. اينكه چطور مي‌توانيم سبد فرهنگي مردم جامعه را پربارتر كنيم، مساله‌اي است كه وزير ارشاد براي آن برنامه‌هاي اجرايي و عملياتي دارد و وعده داده كه در صورت تداوم دولت روحاني، اين برنامه را تبيين مي‌كند.
او در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود به نحوه صدور مجوز آثار سينمايي و فروش آنها اشاره و تاكيد كرد هيچ مداخله تبعيض‌آميزي در مسير گرفتن پروانه نمايش آثار سينمايي و نحوه اكران آنها وجود ندارد. به گفته او ساختار و مكانيزم مشخصي براي رسيدن يك فيلم سينمايي روي پرده وجود دارد: «فيلمنامه مي‌آيد، پروانه‌اي براي نمايش صادر مي‌شود و در نهايت سيكلي در شوراي صنفي براي اينكه فيلم اكران شود، وجود دارد. در يك چارچوب ضابطه اين مسير تعريف شده و براساس آن اقدام مي‌شود.»
حالا به نظر مي‌رسد تبيين برنامه‌هاي ياد شده، از مهم‌ترين وظايف مديران فرهنگي براي همسو كردن هنرمندان با دولت يازدهم است. از طرفي هنرمندان آنچه بر سر فرهنگ و هنر كشور در هشت سال پيش از استقرار دولت روحاني آمده و تضعيف اين بخش مهم و كليدي جامعه را هنوز از ياد نبرده‌اند.