به فراتدبير نياز داريم
علي شكوهي
با شروع همه‌پرسي درباره استقلال كردستان عراق، واقعه‌اي بس مهم در همسايگي ما رقم خورد. شخصا فكر مي‌كنم اگر براي رخدادهاي ديگر ما نيازمند تدبيريم اما در اين ماجرا به چيزي بيش از آن و به يك فراتدبير بايد توسل جست تا پيامدهاي منفي آن براي همه طرف‌هاي ماجرا كم شده و يك كانون بحران جديد براي منطقه ايجاد نشود.
يك طرف ماجرا مردم كردستان عراق هستند كه بايد به آرمان‌‌هايي مانند توسعه و پيشرفت و حق تعيين سرنوشت منطقه خود برسند. طبعا آرمان تاريخي تشكيل كشوري كردنشين در ذهن اين مردم هست اما آنان بايد سود و زيان اين امر را در اين موقعيت بين‌المللي و منطقه‌اي در نظر بگيرند. ما فكر مي‌كنيم تشكيل دولت فدراتيو در درون مرز ملي عراق آنان را به مقصود خودشان مي‌رساند ولي طرح استقلال سياسي حتما به زيان اين مردم و اين منطقه تمام خواهد شد ولو آنكه در فضاي ايجاد شده، اين سخن مقبول مردم كرد عراق نباشد.
طرف ديگر ماجرا دولت عراق است كه اين رفراندوم را به رسميت نمي‌شناسد و بر حفظ كل سرزمين عراق در ذيل يك دولت ملي تاكيد دارد. هر گونه اعلام استقلال از سوي كردها يعني وقوع يك جنگ در منطقه و از دست رفتن منابع مردم عراق و بيش از همه مردم كرد.
كشورهاي همسايه كردستان عراق طرف ديگر ماجرا هستند و جملگي و تقريبا به دلايل مشابه، راضي به تشكيل كردستان مستقل نيستند و بعيد است رابطه ميان آنان با دولت مدعي استقلال در كردستان عراق، به روال عادي پيش برود. حداقل اين است كه روابط سردي ايجاد خواهد شد ولي احتمال رويارويي نظامي هم كم نيست.
طرف ديگر هم دولت‌هاي دنيا هستند كه در وضعيت كنوني خود را مخالف اعلام استقلال كردستان معرفي مي‌كنند و بعيد است شرايط به گونه‌اي باشد كه به زودي نظر آنان عوض شود و دولت كرد را به رسميت بشناسند.
براي ما ايرانيان يك طرف ديگري هم در اين ماجرا مهم است و آن مردم كرد خودمان هستند. تصميم‌گيري درباره كردستان عراق با وجود هموطنان كرد ما اهميت مضاعف پيدا مي‌كند و به همين دليل نياز به فراتدبير دارد. در اين باره باز هم خواهم نوشت.