تفاهم سياسي الزام آور نيست

در روزهاي اخير بحث‌هايي در خصوص يك تفاهم سياسي و توافق سياسي مطرح شده است اما اين دو، تفاوت‌هايي دارند كه به نظر مي‌رسد بايد به بررسي آنها پرداخت. از نظر حقوقي، تفاهم بيان مطالب از ناحيه دو طرف نسبت به موضوعي است كه در يك بازه درصدد هستند تا مسائلي را كه در آن اختلاف دارند، حل كنند و به توافقي دست يابند. تفاهم الزام‌آور نيست، اما يك توافق جنبه پيماني و معاهده به خود دارد و از نظر حقوقي نيز تعهدآور است؛ كما اينكه در طرح اقدام مشترك در سال 2013، ايران و اعضاي 1+5 به يك تفاهم دست يافتند تا بر اساس آن، بر موارد اختلافي رايزني و گفت‌وگو شود تا در اين مذاكرات آنها حل شوند. همانطور كه بيان كردم توافق حالتي الزام‌آور دارد و براساس ماده 9 قوانين مدني كشورمان اگر توافقي ميان دولت و ساير دول امضا شود، بايد در مجلس به تاييد برسد و در اين صورت به حالت قانون درخواهد آمد. با اين وجود، توافق جامع نهايي، جنبه بين‌المللي دارد و مشروعيت جهاني به خود خواهد گرفت و طرفين بر اساس آن، ملزم هستند تا به اجراي آن متعهد باشند. از سوي ديگر، با وجود و حضور اعضاي شوراي امنيت در اين مذاكرات و اراده‌اي كه براي رسيدن به توافق وجود دارد، مي‌توان اين اميدواري را داشت كه با نيل و رسيدن به توافق جامع نهايي، تحريم‌هاي ظالمانه و غيرانساني كه بر ملت ايران سنگيني مي‌كند، برداشته و در مسير برداشته شدن آنها گام برداشت. نكته پاياني كه بايد به آن اشاره كنيم، سخني خطاب به كساني است كه خود را نسبت به مذاكرات هسته‌اي دلواپس معرفي مي‌كنند. به نظر مي‌رسد كه متاسفانه اين دلواپسي‌ها بيش از هر چيز ديگري، حالت دلواپسي به خود گرفته است تا دلسوزي. اعضاي تيم مذاكره‌كننده در واقع وكيل و نمايندگان ملت ايران هستند. در هنگامه‌اي كه مقام معظم رهبري بارها اين افراد را مورد حمايت قرار مي‌دهند و ملت نيز از آنها حمايت مي‌كنند، لازم است آنها هم از اقداماتي كه ممكن است مخرب محسوب شود، بردارند.
٭ كارشناس حقوق بين‌الملل