بي‌عملي سازمان همكاري اسلامي در پرونده قدس
صباح زنگنه
در جلسه امروز سازمان همكاري اسلامي در واكنش به تصميم دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا، براي معرفي قدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي، همين كه كشورهاي اسلامي گرد هم مي‌آيند و محور بحث‌شان موضوع قدس است، حائز اهميت است. اين جلسه يك پيام روشن براي امريكا و رژيم صهيونيستي خواهدبود كه جهان اسلام موضوع فلسطين و قدس را فراموش نكرده‌اند و فراموش نخواهند كرد. اما اينكه چنين نشست امكان يك اقدام عملي واضح داشته‌باشد، موضوعي قابل ترديد است و بستگي دارد تعريف از اقدام عملي چه باشد. انتظار مي‌رود در جلسه امروز سازمان همكاري اسلامي، اقدامات در حد صدور بيانيه‌اي باشد كه رفتار آقاي ترامپ را محكوم كند، امريكا را غيرقابل اعتماد معرفي كند و بي‌طرفي اين كشور در موضوع پرونده فلسطين را زير سوال ببرد. در عين حال ممكن است كه گروه پيگيري يا گروه تماس معرفي بكنند كه با كشورهاي بزرگ از جمله خود امريكا اين موضوع را پيگيري كنند و مذاكراتي در مورد آن انجام دهند.
اما اينكه آيا هيچ‌يك از كشورهاي عضو سازمان كه با رژيم صهيونيستي رابطه رسمي سياسي و ديپلماتيك دارند، يعني مصر، اردن و خود تركيه به عنوان ميزبان نشست، آمادگي داشته‌باشند رابطه خود را با اين رژيم قطع بكنند، بعيد به نظر مي‌رسد. آيا آمادگي در بين كشورهاي عضو سازمان وجود دارد كه به عنوان اعتراض به ايالات متحده امريكا، ولو به صورت نمايشي سفارت امريكا در پايتخت‌هاي‌شان را حتي براي چند روز تعطيل بكنند يا سفير خودشان را از واشنگتن‌دي‌سي فرابخوانند، باز هم كاملا قابل ترديد است.
آنچه سران به دنبال آن خواهند بود اين است كه ملت‌هاي خودشان را كه سرشار از خشم، ناراحتي و نارضايتي هستند آرام بكنند و به آنها بگويند كه ما اقدام كرديم، جمع شديم، اعتراض كرديم و فرياد زديم. در واقع به نظر مي‌رسد نهايت موضع‌گيري سازمان همكاري اسلامي مشابه همين جمله‌هايي باشد كه رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه بيان كرد، اينكه «ما قدس را امانت مي‌دانيم و آن را به قاتلان كودكان نخواهيم سپرد». نمونه جملات و بيانيه‌هايي كه هزينه ندارند و در عين حال تاثيري در روند امور نخواهند گذاشت.
به گمان من در اين اجلاس ديدارها تازه خواهد شد و يك فشار تبليغاتي به امريكا و رژيم اسراييل وارد مي‌شود و بعيد است كه بيشتر از اين اتفاقي بيفتد. حتي من بعيد مي‌دانم كمكي به شهروندان فلسطيني شهر قدس شريف بشود تا خانه‌هاي‌شان تخريب نشود يا مجوز ساخت و ساز در زمين‌هاي‌شان پيدا كنند. شهرونداني كه ماندن‌شان در شهر قدس از يهودي‌سازي و تغيير هويت كامل اجتماعي، جغرافيايي، فرهنگي و جمعيتي، جلوگيري مي‌كند. بعيد است دولت‌هاي اسلامي حتي در اين حد هم بتوانند كمكي ارايه كنند و اقدامي يا حمايتي از ساكنان قدس شريف انجام بدهند. وقتي دبيرخانه اين سازمان در كشور عربستان قرار داشته‌باشد و عربستان سعودي در حال له له زدن براي برقراري رابطه با رژيم صهيونيستي است، اميدي به اين سازمان نمي‌توان داشت.