رزمايش مشترك در شبه‌جزيره كليد خورد
فشار براي تشديد بحران
علي اسدي خمامي| ژاپن، كره جنوبي و ايالات متحده امريكا رزمايشي تازه را در آب‌هاي شبه‌جزيره كره آغاز كرده‌اند. اين رزمايش پاسخي به آزمايش موشكي اخير كره شمالي تلقي مي‌شود؛ آزمايشي كه در آن موشكي قاره‌پيما با قابليت حمل كلاهك هسته‌اي با موفقيت به پرواز درآمد. هرچند طرفين بحران در شبه‌جزيره كره، هدف اقدامات خود را غلبه بر بحران عنوان مي‌كنند، اما به نظر مي‌رسد اين اقدامات نتيجه‌اي جز استمرار و تشديد بحران نخواهد داشت. شبه‌جزيره كره در آستانه جنگ قرار دارد. اين البته خبر جديدي نيست، اما اتفاقات جديد احتمال اين جنگ را بيشتر و بيشتر مي‌كنند. به گزارش «اعتماد» به نقل از راشاتودي، روز گذشته واشنگتن، توكيو و سئول رزمايش مشتركي را در آب‌هاي شبه‌جزيره كره آغاز كردند. سخنگوي نيروهاي نظامي كره جنوبي با اعلام اين خبر، هدف اين مانور مشترك را رديابي موشك‌هاي بالستيك عنوان كرد. اين مانور تنها چند روز بعد از بزرگ‌ترين مانور مشترك نيروهاي هوايي ايالات متحد امريكا و جمهوري كره آغاز مي‌شود، و البته پاسخي‌است به جديدترين آزمايش موشكي كره شمالي. كره شمالي بارها عنوان كرده كه اين دست مانورهاي نظامي را تهديدي عليه امنيت ملي خود قلمداد مي‌كند و از آنها با عنوان علت اصلي تنش در شبه‌جزيره كره ياد كرده است. جمهوري دموكراتيك خلق كره و ايالات متحده امريكا پس از جنگ كره توافقنامه آتش‌بس و نه صلح امضا كرده‌اند. همين امر باعث مي‌شود كه اين دو كشور عملا در جنگ با يكديگر باشند. در طول اين آتش‌بس 63ساله، امريكا به تقويت قواي نظامي خود در شبه‌جزيره كره و برگزاري مانورهاي نظامي منظم در اين منطقه پرداخته است، اقداماتي كه از سوي كره شمالي تحريك‌آميز قلمداد مي‌شود.
مذاكره، دور از دسترس
عملكرد طرفين در بحران شبه‌جزيره كره، بيش از آنكه در جهت رفع تنش باشد، ادامه يا تشديد بحران را هدف قرار داده است. در حالي كه متحدين سنتي كره‌شمالي، يعني چين و روسيه تلاش مي‌كنند طرفين را پاي ميز مذاكره بكشانند، اقدامات ايالات متحده امريكا، ژاپن، كره‌جنوبي و كره‌شمالي عملا امكان مذاكره را كمتر و كمتر مي‌كند. كره‌شمالي توقف رزمايش‌هاي نظامي در شبه‌جزيره كره و طرف مقابل توقف آزمايش‌هاي موشكي را پيش‌شرط مذاكره اعلام كرده‌اند. اين در حالي است كه هم مانورهاي نظامي و هم آزمايشات موشكي رو به افزايش هستند. البته از رفتار بين‌المللي ايالات متحده امريكا نيز مي‌توان به عنوان مانعي بر سر مذاكره نام برد. بدعهدي‌هاي اين كشور در اجراي برجام كه يك نمونه موفق از مذاكرات بين‌المللي به شمار مي‌رود و تمايل اين كشور براي خروج از توافق هسته‌اي، باعث شده اعتماد بين‌المللي به امريكا به عنوان طرف مذاكره از بين برود. اين بي‌اعتمادي به كره‌شمالي نيز سرايت كرده، به طوري كه اين كشور خواهان تضامين امنيتي براي مذاكره با ايالات متحد امريكا شده است. به گزارش «اعتماد» به نقل از پايگاه خبري وزارت امور خارجه فدراسيون روسيه، سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه اين كشور هفته گذشته پس از ديدار با همتاي امريكايي‌اش گفت: «در ماه سپتامبر امريكايي‌ها به ما اطمينان دادند كه برنامه‌اي براي تمرين نظامي در شبه‌جزيره كره ندارند. ما اين موضوع را نشانه‌اي از ابراز تمايل براي گفت‌وگو دانستيم و آن را به پيونگ‌يانگ منتقل كرديم. پيونگ‌يانگ تلويحا گفت‌وگو را پذيرفت، اما چند روز بعد اعلام شد كه يك رزمايش اضطراري براي ماه اكتبر در آب‌هاي كره برنامه‌ريزي شده است.» او ادامه داد: «حتي بعد از اين رزمايش كره‌شمالي دست به اقدام تحريك‌آميزي نزد، تا اينكه اعلام شد رزمايشي ديگر در ماه دسامبر برگزار خواهد شد. بعد از اعلام اين موضوع بود كه كره‌شمالي آزمايش‌هاي موشكي‌اش را از سر گرفت.»وزير امور خارجه روسيه ضمن محكوم كردن آزمايش موشكي اخير كره شمالي گفت: «اقدامات تحريك‌آميز طرف مقابل نيز در ادامه بحران موثر است. كره شمالي هنوز هم مايل است تا بر سر ميز گفت‌وگو بنشيند، اما از طرف امريكايي تضمين‌هاي امنيتي مي‌خواهد. به خصوص بعد از آنكه ايالات متحده امريكا اعلام كرد قصد دارد از برجام خارج شود.»در حالي كه كره شمالي تمايل ضمني خود براي شروع مذاكرات را اعلام كرده است، ساير طرفين به اقدامات قهرآميز خود ادامه مي‌دهند. در تازه‌ترين اظهارنظر مقامات امريكايي در اين مورد، نيكي هيلي، نماينده دايم ايالات متحده امريكا، يكشنبه شب به فاكس‌نيوز گفت: «اگر چين به كره‌شمالي براي تغيير رفتار فشار نياورد، ما امور را در دستان خود خواهيم گرفت.» هيلي ادامه داد: «دفعه پيش هنگامي كه چيني‌ها جريان نفت به كره شمالي را قطع كردند، كره‌اي‌ها سر ميز مذاكره آمدند. اكنون چين و باقي كشورها به تحريم‌هاي سازمان ملل عليه كره‌شمالي پايبندند، اما مقامات چيني مايل نيستند اقدامات بيشتري انجام دهند.» اظهارات هيلي در ادامه گفته‌هاي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحد امريكا بيان مي‌شود. ترامپ به دنبال تشديد درگيري لفظي‌اش با رهبر كره شمالي از كشورهاي جهان خواسته بود ارتباط ديپلماتيك خود را با اين كشور قطع كنند. امريكا در حالي بر تشديد تحريم‌ها عليه كره شمالي اصرار مي‌كند كه شواهد نشان مي‌دهد تحريم‌هاي پيشين عليه كره شمالي چندان موثر نبوده‌اند. به گزارش «اعتماد» به نقل از سي‌ان‌ان، اخيرا مشخص شده كه 49 كشور جهان تحريم‌ها عليه كره شمالي را مكررا نقض مي‌كنند. چين، آلمان، فرانسه، هند، ايران، كوبا، تانزانيا، موزامبيك، آنگولا و سريلانكا از جمله اين كشورها هستند. با توجه به اين موضوع، به نظر مي‌رسد اصرار امريكا براي ادامه تحريم‌ها عليه كره شمالي، صرفا براي ادامه ادبيات قهرآميز باشد. از سوي ديگر ساير همسايه‌هاي شبه‌جزيره كره نيز به اقدامات تنش‌زاي خود ادامه مي‌دهند. به گزارش «اعتماد» به نقل از سي‌ان‌ان، ژاپن به تازگي اعلام كرده براي نخستين بار در طول تاريخ، موشك‌هاي بلندبرد خريداري خواهد كرد. به نظر مي‌رسد اراده‌اي براي پايان دادن به بحران در شبه‌جزيره كره، دست كم از سوي برخي از طرف‌هاي درگير وجود ندارد. اين بحران را مي‌توان بهانه‌اي براي افزايش فشار بر چين تلقي كرد. كشوري كه با افزايش قدرت نظامي، گسترش نفوذ ديپلماتيك و رشد بلندمدت اقتصادي مي‌رود كه به قدرتمندترين كشور جهان بدل شود.