پيش‌بيني ژنرال بلندپايه امريكايي از وقوع «جنگ بزرگ»
نبرد بزرگ با كشوري كه هنوز معلوم نيست
شهاب شهسواري
«جنگ بزرگي در راه است. » مشخص نيست اظهارات ژنرال امريكايي رابرت نلر پرده‌برداري از آمادگي براي يك جنگ قريب الوقوع باشد يا اينكه هدف او ترغيب سربازان به آمادگي بيشتر بود. زمان‌بندي اين اظهارات باعث گمانه‌زني‌هايي در مورد احتمال واقعي بودن تهديد «جنگ بزرگ» مطرح كرده است. اظهارنظر ژنرال امريكايي همزمان با تصويب شديدترين تحريم‌ها از سوي شوراي امنيت سازمان ملل متحد عليه كره شمالي كه وزارت خارجه كره شمالي آن را «اعلام جنگ عليه اين كشور» عنوان كرده است و در عين حال بعد از انتشار پر سر و صداي استراتژي امنيت ملي دولت ترامپ كه در آن چين و روسيه بزرگ‌ترين تهديدهاي امريكا معرفي شده‌بودند، عنوان مي‌شود. در سند استراتژي امنيت ملي جديد دولت ترامپ آمده بود: «چين و روسيه، قدرت، نفوذ و منافع امريكا را به چالش مي‌كشند و امنيت و شكوفايي امريكايي‌ها را به خطر انداخته‌اند.» و در عين حال از كره شمالي به عنوان «دشمن شماره دو» امريكا نام برده‌شد. ژنرال رابرت نلر، فرمانده ارشد تفنگداران دريايي امريكا و يكي از اعضاي ستاد مشترك ارتش امريكا، در تور بازديد خود از نيروهاي فرامرزي ايالات متحده امريكا، روز 20 دسامبر در نروژ در جمع يگان 300 نفره تفنگداران دريايي امريكا در نروژ سخنراني كرده‌بود. ژنرال نلر در بخشي از سخنان خود گفته‌بود: «اميدوارم اشتباه كرده‌باشم، اما يك جنگ بزرگ در راه است. شما اينجا براي نبرد مستقر شده‌ايد، نبرد اطلاعاتي و نبرد سياسي. » يگان 300 نفره تفنگداران دريايي امريكا از زمستان گذشته در منطقه تروندهيم نروژ در 450 كيلومتري اسلو پايتخت اين كشور مستقر شده‌اند. فرمانده امريكايي در سخنان خود با اشاره مشخص به تهديدهاي پيش روي امريكا، چهار كشور ايران، روسيه، چين و كره شمالي را در كنار تروريسم جهاني به عنوان تهديدهاي اصلي امريكا نام برده‌بود. به گفته رابرت نلر، اقيانوس آرام ميزبان سه تهديد اصلي از 5 تهديدي است كه پنتاگون به عنوان تهديد اصلي ايالات متحده امريكا معرفي كرده است. به نوشته ميليتاري‌دات‌كام، بر اساس چارچوب تهديدهاي 1+4 كه پنتاگون منتشر كرده است ايران، روسيه، چين و كره‌شمالي در كنار تروريسم جهاني، اصلي‌ترين تهديدهاي جاري براي ايالات متحده امريكا محسوب مي‌شوند. ژنرال نلر در سخنان خود تاكيد كرده است كه بايد تمركز امريكا از خاورميانه به سمت اقيانوس اطلس متمركز شود، جايي كه كره شمالي، چين و روسيه در آن حضور دارند. رونالد گرين ديگر ژنرال امريكا نيز در همين ديدار گفته است: «فراموش نكنيد براي چه كاري اينجا هستيد، آنها ما را رصد مي‌كنند، همان‌گونه كه شما آنها را رصد مي‌كنيد، درست است كه 300 تفنگدار دريايي اينجا داريم، اما در عرض يك شب مي‌توانيم تعداد آنها را به 3000 تفنگدار برسانيم.»
تفنگداران در مرز روسيه
اين جمله فرمانده ارشد امريكايي در بازديد هفته گذشته‌اش از پايگاه تفنگداران دريايي امريكا در نروژ، طي روزهاي اخير نگراني در مورد رويارويي نظامي امريكا با روسيه را افزايش داده است؛ چرا كه اين سخنان در جمع نظاميان امريكايي در نزديكي مرز روسيه و در يكي از پايگاه‌هاي نظامي فرامرزي امريكا عنوان شد، كه روسيه به‌شدت نسبت به ايجاد آن معترض است. محل استقرار اين نيروهاي امريكا در فاصله 1450 كيلومتري مرز روسيه واقع شده است. روسيه و نروژ نزديك به 200 كيلومتر مرز مشترك دارند و دولت روسيه به‌شدت به نروژ براي قبول كردن حضور نيروهاي امريكايي در خاك اين كشور انتقاد كرده است. به گزارش آسوشيتدپرس تابستان سال جاري زماني كه دولت نروژ اعلام كرد قصد دارد ماموريت نيروهاي امريكا در خاك اين كشور را تا يك سال ديگر، يعني تا پايان سال 2018 تمديد كند، سفارت روسيه در اسلو واكنش تندي به اين تصميم نشان داد و در بيانيه‌اي تاكيد كرد: «اين تصميم مي‌تواند به افزايش تنش‌ها دامن بزند و باعث بي‌ثباتي شرايط در منطقه شمال شود. اين اقدام كاملا بر خلاف سياست هميشگي نروژ براي نپذيرفتن نيروهاي نظامي خارجي است. » طي روزهاي گذشته، دولت دونالد ترامپ مجوز فروش سلاح‌هاي سنگين به اوكراين را صادر كرده‌بود. دولت روسيه به‌شدت نسبت به اين اقدام امريكا هشدار داده و تاكيد كرده است كه فروش سلاح به اوكراين مي‌تواند درگيري‌هاي چهارساله داخلي اوكراين ميان دولت مركزي و جدايي‌طلبان طرفدار روسيه در دونباس را به شكل خونباري شعله‌ور كند.
مانور آمادگي
با وجود تند بودن صحبت‌هاي ژنرال‌هاي امريكا، واشنگتن پست گزارش مي‌دهد كه يك سخنگوي ژنرال نلر در گفت‌وگو با اين روزنامه گفته است، هدف او از اين سخنراني «الهام‌بخشي و بهبود روحيه و تمركز تفنگداران دريايي براي تمرين بود.» اين سخنگو در عين حال تاكيد كرده است كه ژنرال نلر در سخنان خود تاكيد كرده است كه هيچ يك از 4 تهديد ذكر شده، يعني ايران، روسيه، چين و كره شمالي، مايل به آغاز جنگ با امريكا نيستند. اريك دنت، افسر سخنگوي ژنرال نلر در يك ايميل براي واشنگتن پست توضيح داده است: «ذهنيت جنگ وسيله‌اي براي انگيزش رزمندگان به تمرين سخت‌تر و افزايش آمادگي است. من نمي‌توانم تصور كنم هيچ فرمانده‌اي در سخنان خودش در جمع سربازان، ناوي‌ها، هوانوردان، تفنگداران دريايي يا مرزبانان دريايي، تاكيد كند كه نبايد به جنگ پيش رو فكر كنيد.»
كره‌شمالي: هزينه سنگيني خواهيد داد
وزارت خارجه كره شمالي، روز يك‌شنبه با صدور بيانيه‌اي به‌شدت نسبت به تحريم‌هاي جديدي كه از سوي شوراي امنيت سازمان ملل متحد عليه اين كشور تصويب شده است، اعتراض كرد و آن را «اعلام جنگ» عليه كره شمالي ناميد. بر اساس اين بيانيه پيونگ‌يانگ امريكا را تهديد كرده است كه «اگر مي‌خواهيد در صلح و امنيت زندگي كنيد، بايد از تهديد عليه كره شمالي دست برداريد.» وزارت خارجه كره شمالي تاكيد كرده است كه «امريكا كاملا از دستاوردها و پيشرفت‌هاي ما وحشت كرده است و با ديوانگي هرچه بيشتر و بيشتر براي اعمال شديدترين تحريم‌ها و فشارها عليه كشور ما تلاش مي‌كند.»
رد و بدل شدن تهديدها ميان امريكا و كره شمالي طي ماه‌هاي گذشته به يك عادت تازه بدل شده است، در شرايطي كه رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا شهريورماه جاري در سخنان خود در سازمان ملل متحد، كره شمالي را به «نابودي كامل» تهديد كرد، كره شمالي نيز بارها تهديد كرده است كه با سلاح‌هاي هسته‌اي خود امكان هدف قرار دادن تمامي خاك امريكا با استفاده از سلاح‌هاي هسته‌اي را دارد. با وجود اين تهديدها و اظهارات تحريك‌آميز، دو طرف طي ماه‌هاي گذشته هر از چندگاهي نشانه‌هايي مبني بر آمادگي گفت‌وگو مخابره مي‌كنند. روسيه طي يك ماه گذشته از سوي كره شمالي به عنوان تنها ميانجي مورد قبول از سوي كره شمالي، تاكيد كرده است كه پيونگ‌يانگ تحت شرايطي آماده گفت‌وگو با امريكاست و وزير خارجه امريكا هم در اظهاراتي دو هفته پيش گفته بود كه امريكايي‌ها براي گفت‌وگوي بدون پيش‌شرط با كره شمالي آمادگي دارند. با اين حال به نظر مي‌رسد در شرايط كنوني تمامي تهديدها و اعلام آمادگي‌هاي دو طرف، دورنمايي براي عملي شدن نداشته‌باشند، چرا كه نه پيونگ‌يانگ و نه واشنگتن، گام عملي براي گفت‌وگو برنداشته‌اند و هر دو طرف نيز از هزينه‌هاي انساني و مادي يك جنگ تمام وحشت دارند.