نقش عوارض سوخت در كاهش آلودگي هوا
حسن رسولي
تعيين قيمت حامل‌هاي انرژي بر اساس پيشنهاد دولت و تصويب مجلس تعيين مي‌شود. پيشنهاد آنچه آقاي دكتر نجفي مطرح كرده‌اند و ما هم در مجموعه مديريت شهري به آن باور داريم اين است كه بخش قابل توجهي از ترافيك و آلودگي هواي شهر تهران و مشكلات ناشي از آن متاثر از سيستم حمل و نقل درون شهري است. به خصوص اينكه در شرايط فعلي خودروهاي شخصي در جابه‌جايي مسافر نقش زيادي را بر عهده دارند.
پيشنهاد ما به آقاي رييس‌جمهور و معاون ايشان بوده است كه بعد از مشخص شدن قيمت بنزين در بودجه سنواتي كشور، مبلغي در حدود 150 تا 200 تومان در هر ليتر، علاوه بر قيمت مصوب بنزين به عنوان عوارض ويژه شهر تهران تعيين شود. در صورت موافقت دولت و مجلس اين مبلغ به حساب مشخصي در خزانه واريز شود و صرف توسعه حمل و نقل عمومي شود. اين كار در بسياري از كلانشهرهاي دنيا و كشورهاي پيشرفته مرسوم است. در شهري مثل لندن فرض كنيم اگر هر ليتر بنزين 50 سنت هزينه داشته باشد، عدد بالاتري از شهروندان گرفته مي‌شود و اين عوارض مشخص صرف توسعه حمل و نقل عمومي مي‌شود. همين سياست‌هاي حساب شده موجب شده آنها از وضعيت ترافيكي بهتر و آلودگي هواي كمتري برخوردار باشند.
بنابراين ما معتقديم درآمد حاصل از عوارض سوخت در صورتي كه بدون هر گونه دخل و تصرفي براي توسعه شبكه حمل و نقل عمومي اعم از مترو و اتوبوسراني و ساير زيرساخت‌هاي حمل و نقل عمومي هزينه شود؛ وضعيت اقتصادي و زيست‌محيطي شهر بهبود مي‌يابد.
البته اين طرح فعلا در حد پيشنهاد اوليه است و در صورت تصويب بايد تمهيداتي انديشيده شود طبقات كم درآمد سهم كمتري از اين عوارض بپردازند و طبقات داراي درآمد مالي بيشتر سهم بيشتري از عوارض تامين مالي اداره امور شهر را بر عهده بگيرد.
نايب‌رييس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران