عدن نيز از بحران يمن دور نيست
ديفتري، بلاي جديد كودكان
ميثم سليماني
در شرايطي كه صنعا پايتخت يمن و مناطق تحت كنترل انصارالله كماكان زير بمباران جنگندههاي ائتلاف سعودي قرار دارد و شرايط انساني هر روز بدتر از روزهاي قبل ميشود، گزارشها از مناطق تحت كنترل دولت مستعفي نيز گوياي شرايط بهتري نيست. گزارشي كه روز گذشته رويترز از منطقه عدن - كه تا حدودي در اختيار نيروهاي نزديك به دولت مستعفي يمن قرار دارد- منتشر كرد، نشان داد وضعيت انساني در اين منطقه چندان بهتر از صنعا يا ديگر مناطق يمن نيست. نهال عريشي، پزشك متخصص اطفال در بيمارستان الصداقه بندر عدن يمن به رويترز گفت: در طول 20 سال از دوره طبابتم اين حجم از ديفتري در اين منطقه را نديدهام. در اواخر ماه گذشته ميلادي يك دختر 3 ساله با تب بالا به بيمارستان مراجعه كرد. گردن او متورم شده بود و يك توده راه گلوي او را بسته بود و پس از هشت روز درگذشت. به فاصله چند روز يك پسر 10 ماهه با علايم مشابه به بيمارستان آمد و به فاصله 24 ساعت جان خود را از دست داد. دو پسر عموي پنج ساله نيز به بيمارستان منتقل شدند و از اين دو يك نفر جان سالم به در برد. يك پسر 45 روزه نيز با گردن متورم و كبود شده تنها چند ساعت دوام آورد و جان خود را از دست داد و آخرين تنفس او از طريق ماسك اكسيژن بود. در ادامه گزارش رويترز و به نقل از دكتر عريشي آمده است كه يك روز صبح در اوايل ماه دسامبر، ساميه 16 ماهه به بيمارستان منتقل شد در حالي كه عمهاش او را همراهي ميكرد. دكتر بلافاصله بعد از اينكه تشخيص ديفتري داد به عمه ساميه دستور داد كه از ماسك استفاده كند تا او نيز مبتلا نشود.
واقعيت در حال حاضر اين است كه يك ملت اين روزها با وضعيت اضطراري در يمن روبه رو هستند. پس از حدود سه سال جنگ در يمن، وبا و گرسنگي تبديل به يك نبرد جديد براي مردم شده است. در چهارماه گذشته پزشكان در سراسر كشور حداقل 380 مورد ديفتري را ثبت كردهاند. بيماري باكتريايي كه آخرين بار در سال 1992 در يمن شيوع پيدا كرد. دكتر عريشي و تيم او تلاش ميكنند تا با اين بيماري مقابله كنند. هر ماه او و تيمش شاهد آن هستند كه دهها هزار كودك بيپناه كه از سوءتغذيه رنج ميبرند، ميميرند. كودكان بيش از نيم ميليون نفر از جمعيت يمن را تشكيل ميدهند و از حدود يك ميليون نفري كه در يمن آلوده به وبا هستند صدها نفر از آنها را كودكان تشكيل ميدهند. در بهار گذشته عريشي و همكارانش يك بخش از بيمارستان الصداقه را با سيم مرغي سيم خاردار كشيدند و آن را به يك منطقه قرنطينه مانند براي درمان وبا تبديل كردند. در حال حاضر نيز بخشي از اين مركز را به بخش درمان ديفتري اختصاص دادهاند. به نظر ميرسد با توجه به كمبود كپسولهاي اكسيژن در اين بيمارستان شرايط در ماههاي آينده براي كنترل اين اپيدمي سختتر خواهد شد. عريشي در اين باره ميگويد: ما بيشتر بيماران را پذيرش ميكنيم، اما نميتوانيم به همه آنها رسيدگي كنيم. ما منابع زيادي از جمله پول نداريم و اين جنگ بايد پايان بيابد. در طول سه سال گذشته يمن صحنه يك جنگ بيهوده بوده كه نميتوان پاياني براي آن متصور بود. عربستان مناطق مختلف يمن را براي حمايت از دولت مستعفي اين كشور بمباران ميكند تا اينكه نيروهاي مردمي انصارالله و ارتش اين كشور را به زانو در بياورد اما تاكنون هيچ توفيقي جز قرباني كردن هزاران غيرنظامي بيگناه به دست نياورده است. اكنون نيز مردم با چند بيماري جدي در حال نبرد هستند. سوءتغذيه، وبا و حالا ديفتري از جمله آخرين بلايي بوده كه بر سر مردم اين كشور آوار شده است. عربستان سعودي نيز در حال محاصره يمن است و اجازه عبور هيچ كشتي به سمت اين كشور را نميدهد و اكنون با وضعيتي كه در عدن نيز شاهد آن هستيم عملا مناطقي كه تحت اختيار دولت مستعفي قرار دارد از نظر انساني چندان بهتر از ديگر مناطق يمن نيست. يمن اكنون فقيرترين كشور خاورميانه به شمار ميآيد. غذا، دارو، سوخت، تجهيزات پزشكي، باتري، پنلهاي خورشيدي براي تامين انرژي و... نيازهاي اصلي مردم يمن به حساب ميآيند. نيروهاي تحت رهبري عربستان سعودي كه وظيفه دارند اجازه ورود كمكهاي بشردوستانه به يمن را بدهند تا جايي كه ميتوانند در ارسال آنها كارشكني ميكنند تا اين كار با تاخير بسيار انجام شود. در چنين موقعيتي، مردم يمن كه در منطقه عدن حضور دارند از شرايط بهتري نسبت به ساكنان مناطق شمالي برخوردار هستند. جنگ و محاصره برنامه واكسنزني در يمن را مختل كرده است. طبق گزارش رويترز تا هفت سال پيش 80 درصد از كودكان يمني با سه درصد مختلف واكسن ديفتري دريافت ميكردند اما حالا اين رقم 60درصد كاهش پيدا كرده است. در اواخر ماه نوامبر، سازمان بهداشت جهاني اعلام كرد كه براي درمان افرادي كه در حال حاضر آلوده به ديفتري شدهاند واكسن ارسال كرده اما واكسنها با يك هفته تاخير به دليل محاصره وارد يمن شدند. در ماه ژوييه گروه بينالمللي هماهنگي واكسن مستقر در ژنو اعلام كرد كه يك ميليون واكسن وبا را براي يمن اختصاص داده است. در مرحله نخست اجراي اين طرح، بار اوليه آن با دوز 500 هزار به كشور جيبوتي منتقل و سپس آماده فرستادن به صنعا بود. اما به دلايلي كاملا نا معلوم اين برنامه كنار گذاشته شد.