از سرگيري صدور ويزاي آنكارا- واشنگتن
اختلافات كماكان پابرجاست
گروه جهان| پس از يك ماه تنش ميان دو عضو مهم ناتو بر سر صدور ويزا، روز پنجشنبه يكبار ديگر روند صدور ويزا به حالت عادي بازگشت و خدمات كامل صدور ويزا ميان تركيه و امريكا از سر گرفته شد. اين اتفاق در حالي رخ داد كه كماكان اختلافات در خصوص موضوعات مختلف ادامه دارد. امريكا كماكان از گروههاي كرد سوري كه تركيه آنها را تروريستي مينامد، حمايت ميكند و هنوز هيچ اقدامي در خصوص استرداد فتحالله گولن، روحاني سني ساكن امريكا انجام نداده است. تركيه گولن را متهم به برنامهريزي براي انجام كودتا در اين كشور كرده است.
وزارت خارجه ايالات متحده در اطلاعيه خود اعلام كرد كه خدمات ويزا به سرعت از سر گرفته خواهد شد و دولت تركيه به ما تضمينهاي سطح بالايي داده است كه هيچ يك از كاركنان محلي تحت بازجويي قرار نميگيرند و بازداشت يا دستگير نخواهند شد و اگر چنين كاري در چارچوب وظايف رسمي باشد بدون اطلاع قبلي به دولت ايالات متحده اين كار انجام نميشود. اما تركيه در بيانيه خود انكار كرد كه چنين تعهداتي داده است.
سفارت تركيه در واشنگتن گفت: تركيه يك قانون دارد و دولت ما هيچ تضميني در مورد پروندههاي قضايي ارايه نداده است. اين بيانيه ميافزايد: اين نادرست است كه ميان دولتهاي تركيه و امريكا چنين تضمينهايي مطرح شده است. گفتني است سرويسهاي ويزا براي اولينبار در 8 اكتبر توسط ايالات متحده به طور كامل به حالت تعليق درآمد. اين اتفاق زماني رخ داد كه پليس تركيه يكي از كارمندان سفارت امريكا در اين كشور را به جرم ارتباط با فتحالله گولن و جنبش سياسياش دستگير كرد. يك كارمند كنسولگري امريكا در شهر آدناي تركيه نيز در ماه مارس به جرم ارتباط با گروه شبهنظامي پكك توسط پليس دستگير شد كه هم تركيه و هم امريكا اين گروه را تروريستي ميداند.
به گفته وزارت خارجه امريكا، ابتدا دولت تركيه هرگونه دسترسي و مشاوره حقوقي به اين افراد را نپذيرفت و ايالات متحده نيز اطلاعات كمي درباره اتهاماتي كه عليه كارمندانش مطرح شده بود در اختيار داشت و دولت تركيه نيز اطلاعات چنداني در اختيار آنها قرار نداد.
بعد از هفتهها بحث مداوم ايالات متحده در 6 نوامبر خدمات مجازي اعطاي ويزا را از سرگرفت. تركيه نيز تقريبا بلافاصله اعلام كرد كه اين كار را انجام ميدهد. با اين وجود آن زمان نيز مثل روز پنجشنبه تركيه اعلام كرد كه هيچگونه تضميني به ايالات متحده نداده است. با اين وجود وزارت امور خارجه امريكا اعلام كرد كه ايالات متحده همچنان نگراني جدي در مورد پروندههاي دو كارمند خود دارد اما با تركيه براي حل و فصل رضايتبخش آن كار خواهد كرد.
گفتني است، تركيه از جمله اعضاي ناتو به حساب ميآيد كه روابط كليدي با امريكا دارد. ايالات متحده داراي يك پايگاه هوايي حياتي در خاك تركيه براي مبارزه با داعش است و در آنجا نيز 50 بمب اتمي را ذخيره كرده است.
با اين وجود تركيه همواره ناراحتي خود را در خصوص پشتيباني ايالات متحده از گروههاي كرد براي مبارزه با داعش در عراق و سوريه بيان كرده است. ايالات متحده امريكا، نيروهاي دموكراتيك سوريه كه اكثر آن را نيروهاي كرد تشكيل ميدهد پشتيباني تسليحاتي و نظامي ميكند و تاكنون نقش عمدهاي را در شكست داعش در خاك سوريه ايفا كردهاند. اما تركيه با استدلال اينكه كردهاي سوريه در ارتباط با كردهاي تركيه هستند آنها را تروريستي مينامد اما ايالات متحده كردهاي سوري را متمايز از كردهاي تركيه ميداند و همين موضوع تبديل به
يكي از اختلافات جدي ميان تركيه و امريكا شده است.
با اين وجود پس از شكست داعش در خاك سوريه به نظر ميرسد امريكا قصد دارد رويه جديدي را در قبال كردهاي سوريه اتخاذ كند. در تماس تلفني كه ميان اردوغان و ترامپ انجام شد در نهايت تصميم گرفته شد تا امريكا كمكهاي تسليحاتي خود را به كردهاي سوريه متوقف كند. مولود چاووشاوغلو، وزير امور خارجه تركيه نيز پس از اين تصميم عنوان كرد: آقاي ترامپ به وضوح اظهار داشت كه دستورالعمل مشخصي را ارايه كرده است و ديگر به كردهاي سوريه سلاح داده نخواهد شد و اين اقدام بايد مدتها پيش به پايان ميرسيد. با اين وجود هنوز پنتاگون اعلام رسمي درخصوص تغييرات در دستورالعمل حمايت امريكا از كردهاي سوريه ارايه نداده است.
اما به نظر ميرسد بازداشت و تعقيب شهروندان يكديگر باعث آسيب بيشتر به روابط
واشنگتن- آنكارا شده است.
در بيشتر مواقع تركيه خواهان استرداد فتحالله گولن است كه مدعي است اين فرد در كودتاي سال 2016 نقش داشته است. از آنجايي كه گولن به صورت كاملا قانوني به ايالات متحده مهاجرت كرده، دولت اوباما و در حال حاضر دولت ترامپ درخواست تركيه براي استرداد را رد كرده است. ايالات متحده معتقد است كه ابتدا تركيه بايد مدارك قانعكنندهاي را در مورد دخالت گولن در كودتا ارايه دهد تا نشان دهد گولن در كودتاي شكست خورده نقش مهمي را ايفا كرده است. با تمام اين مشكلات به نظر ميرسد كه تركيه و امريكا تصميم گرفتهاند حداقل همكاري خود در زمينه ويزا را مجدد از سر بگيرند تا روابط به عنوان دو متحد بااهميت ادامه پيدا كند.