اتحاد و انشقاق در گروي كانديداتوري رييسي

اصولگرايان، هر روز آشفته‌تر مي‌شوند. هر كدام ساز خود را كوك كرده و هر روز پرچم كانديدايي تازه را علم مي‌كند. ترديدها بين‌شان فراوان است و در عين حال مي‌خواهند هر طور كه شده در صحنه بمانند و پيروز ميدان هم باشند. هركدام به ‌تنهايي! حالا هر طيفي از اين جريان سياسي دوست دارد خردادماه 1400 كانديداي محبوب خود را روي سكوي پيروزي انتخابات رياست‌جمهوري ببيند. تا همين چندي پيش باتوجه به مخالفت‌ها و شواهد، اين‌طور برداشت مي‌شد كه سيدابراهيم رييسي، رييس قوه قضاييه قصد ندارد كرسي رياست يكي از قوا را كه نقدا در اختيار دارد، رها كند و وارد رقابت براي كرسي نسيه رياست قوه‌اي ديگر شود. هم برخي از اصولگرايان با او مخالفت مي‌كردند و هم سخنانش اين‌گونه نشان مي‌داد. اما حالا چند صباحي است گويا ورق برگشته و حرف و حديث درباره حضور احتمالي رييسي در انتخابات 1400 بالا گرفته است. ديروز سيدمهدي هاشمي، كنشگر اصولگرا در مصاحبه با پايگاه خبري- تحليلي نامه‌نيوز دوباره مدعي شده كه ستادهاي انتخاباتي حاميان آقاي سيدابراهيم رييسي به‌طور خودجوش فعال شده و توضيحاتي داده است: «بسياري از تشكل‌ها، احزاب و گروه‌هاي شناسنامه‌دار و شخصيت‌هاي مطرح درخواست دارند كه آقاي رييسي براي انتخابات رياست‌جمهوري ۱۴۰۰ نامزد شود اما ايشان تا به امروز پاسخ مثبتي نداده‌اند، در گذشته نيز پاسخ‌هاي منفي متعددي ازسوي ايشان شنيده شده است. حالا اينكه اين فشارها كارساز باشد يا نباشد، بحث ديگري است. احزاب، تشكل‌ها، گروه‌ها و شخصيت‌ها اعلام آمادگي كردند براي اينكه ستادهاي انتخاباتي آقاي رييسي را طبق برنامه‌ريزي با پشتيباني مردمي راه‌اندازي كنند. در واقع اين يك حركت خودجوش است اما آقاي رييسي تا به الان اين موضوع را نپذيرفته‌اند و هيچ اقدام عملياتي و اجرايي در اين راستا صورت نگرفته است.» اين اظهارات هاشمي اما در حالي مطرح شده كه تا چندي پيش برخي چهره‌هاي مطرح اصولگرا صراحتا اعلام مي‌كردند كه با حضور رييسي در انتخابات رياست‌جمهوري مخالف هستند چراكه او سكان اداره قوه قضاييه را به دست دارد و بهتر است كار خود را در اين قوه به اتمام برساند و بعد سراغ امور ديگر برود. سخنان رييسي هم همين را نشان مي‌داد. او چندي پيش در ديدار با نمايندگان تشكل‌هاي دانشجويي به‌صورت تلويحي گفته بود كه در انتخابات رياست‌جمهوري۱۴۰۰ نامزد نمي‌شود. رييسي با اشاره به سند تحول قضايي كه آن زمان تقديم رهبري شده و حالا چند روزي است با ابلاغيه، زمينه اجرايش نيز فراهم شده، توضيح داده بود كه «همه هم‌وغم من اجرايي‌شدن اين سند تا پايان دوره پنج‌ساله مسووليتم در دستگاه قضايي است تا ان‌شاالله تحول مدنظر رهبر انقلاب در بستر گام دوم در قوه قضاييه محقق شود.»
اشاره رييسي به پايان دوره 5 ساله نشان مي‌داد كه او قصد ندارد زودتر از موعد از كرسي قاضي‌القضاتي برخيزد. ضمن اينكه او حكم خود را از رهبري گرفته و به اين سمت منصوب شده و چنانچه بخواهد زودتر از موعد اين سمت را ترك كند، بنابه عرف حاكم بر جمهوري اسلامي، بايد از شخص رهبري رخصت بگيرد.  با اين حال گويا تقاضاها زياد شده و همزمان و توامان اختلافات در جريان اصولگرا نيز بالا گرفته است. جرياني سياسي كه پيش از اين هم به‌سادگي نمي‌توانست براي اجماع بر كانديداي واحد به اجماع برسد و حالا اگر احيانا باتوجه به اظهارات اخير مهدي هاشمي، رييسي بار ديگر كانديداي انتخابات شود، قاعدتا دشوارتر هم خواهد بود. مهدي هاشمي كه در انتخابات گذشته رياست‌جمهوري رياست ستاد استان تهران رييسي را برعهده داشت اما ديروز گفته است: «اگر آقاي رييسي وارد صحنه انتخابات شوند، حتما و قطعا مشابه قبل، اجماعي روي نام ايشان صورت خواهد گرفت و اساسا يكي از دلايلي كه اين تقاضا شكل گرفته براي آن است كه احزاب، تشكل‌ها، گروه‌ها و شخصيت‌ها معتقدند روي فرد ديگري وحدت و اجماع شكل نخواهد گرفت.» پيش از اين برخي ديگر از چهره‌هاي سياسي اصولگرايان از تاثير رييسي بر وحدت در جريان اصولگرايي سخن گفته بودند. ازجمله سيدحسين نقوي حسيني، رييس ستاد سعيد جليلي در انتخابات 92 و ازجمله چهره‌هاي نزديك به جبهه پايداري كه گفته بود: «اصولگرايان تنها درصورتي به اجماع مي‌رسند كه آقاي رييسي نامزد انتخابات شود.» با اين حال رييسي يك بار در انتخابات از حسن روحاني شكست خورده و بيم اين براي اصولگرايان وجود دارد كه بار ديگر برابر كانديداي موردحمايت اصلاح‌طلبان قافيه را ببازد. حسن غفوري‌فرد اما تصور متفاوت درباره پايگاه راي رييسي دارد. او به خبرآنلاين گفته است: «سيد ابراهيم رييسي به‌خصوص باتوجه به اقدامات بسيار شجاعانه ايشان در قوه قضاييه، ظرفيت ايجاد سونامي راي به قول شما را دارد.» اما حضور رييسي در انتخابات رياست‌جمهوري 1400 بسيار ساده و بي‌دردسر هم نيست. دوره پيشين انتخابات محمدباقر قاليباف پس از سال‌ها تلاش و تبليغات مستمر با اراده‌اي جدي وارد عرصه شده بود اما دقيقه 90 و البته با منت بسيار، به نفع رييسي كنار كشيد. هرچند او حالا به‌هرحال به رياست قوه‌اي ديگر رسيده اما گويا چيزي از علاقه‌اش به كرسي رياست‌جمهوري و رياست قوه مجريه كم نشده و چنان كه منابع خبري طي ماه‌هاي گذشته گزارش داده‌اند او طي اين مدت اخير به‌جد در تدارك شركت در انتخابات رياست‌جمهوري سال بعد است و بسياري از ناظران حتي سفرهاي استاني و اقدامات او به عنوان رييس مجلس را صرفا تبليغاتي و در راستاي برنامه‌هايش براي رسيدن به «پاستور» تفسير مي‌كنند. اما اينكه دوباره قاليباف و رييسي هر دو در صحنه حاضر شوند و تا روزهاي پاياني كنار هم بمانند اتفاقي به نظر دور از ذهن است. شايد تا پيش از موعد نام‌نويسي انتخابات به نتيجه قطعي برسند و با هم كنار بيايند. ضمن اينكه خود اصولگرايان هم تاكيد دارند كه اين اتفاق رخ نخواهد داد و هم قاليباف و هم رييسي باهم در صحنه انتخابات ظاهر نخواهند شد. چنان‌كه حميدرضا ترقي عضو حزب موتلفه با قاطعيت گفته كه كانديداتوري همزمان رييسي و قاليباف در انتخابات ۱۴۰۰ صورت نمي‌گيرد. آنچه اما در مجموع از اردوگاه اصولگرايان دستگيرمان مي‌شود اين است كه اوضاع و احوال متشتت است و تحليل‌ها و تفسيرها، متفاوت و ضد و نقيض؛ ناصر ايماني، روزنامه‌نگار اصولگرا در اين رابطه به «اعتماد» مي‌گويد: «در اين ايام انتخابات، درخواست احزاب و گروه‌ها از همه چهره‌هاي مطرح جريان‌هاي سياسي اصولگرا و اصلاح‌طلب زياد مي‌شود. بالطبع از آقاي رييسي هم درخواست مي‌شود كه وارد انتخابات شوند. اما من تصور نمي‌كنم كه اين اتفاق رخ دهد و ايشان رياست قوه قضاييه را رها كند. اما به‌هرحال درعالم سياست همه‌چيز ممكن است.» او مي‌گويد: «نظر شخصي من اين است كه كانديداتوري آقاي رييسي در انتخابات رياست‌جمهوري منطقي نيست. باتوجه به اخبار و شواهدي هم كه وجود دارد، به نظر مي‌رسد ايشان هم بر اين اعتقادند. چون مسيري را در قوه قضاييه شروع كردند كه اگر آنجا را رها كنند، كند يا متوقف مي‌شود.» ايماني درباره به وحدت رسيدن اصولگرايان توضيح مي‌دهد: «ممكن است كه به كانديداي واحدي نرسند. هيچ الزامي هم در اين باره نيست. اما هرچه جلوتر برويم با شروع نام‌نويسي كانديداها و بعد اعلام‌نظر شوراي نگهبان، تعداد محدودتري مي‌مانند و درنهايت جريان‌هاي سياسي شايد با افرادي كه در صحنه هستند، بهتر بتوانند درباره كانديداي نهايي خود تصميم بگيرند. اما ممكن است كه نتوانند به كانديداي واحدي هم برسند.» باوجود اين همچنان برخي ناظران و تحليلگران پيش‌بيني مي‌كنند كه رييسي در انتخابات حاضر مي‌شود و اين نكته‌اي است كه شايد بيش از هر سياستمدار ايراني، قاليباف و البته يارانش را نگران مي‌كند. چندي پيش مرتضي طلايي، چهره اصولگراي نزديك به قاليباف درباره احتمال نامزدي سيدابراهيم رييسي در انتخابات۱۴۰۰ گفته بود: «ممكن است آقاي رييسي نامزد انتخابات شود كه البته او نيز مانند ديگر شخصيت‌ها براي تصميم‌هايي كه مي‌گيرد با بزرگان نظام مشورت مي‌كند؛ مانند ديگر عزيزاني ازجمله آقاي دهقان و آقاي رستم قاسمي كه آنها هم اگر بخواهند در انتخابات نامزد شوند، حتما با بزرگان نظام به شور مي‌پردازند. آقاي رييسي هم همين كار را خواهد كرد و اگر در مشورت‌هايي كه انجام داد به اين نتيجه رسيد كه بيايد، مي‌آيد.»