به دليل شيوع همزمان كوويد، آنفلوآنزا و سرماخوردگي
ماسك زدن در محيطهاي عمومي نبايد فراموش شود
حميد عمادي كوچك
مردم همچنان به انواعي از كوويد مبتلا ميشوند كه اگرچه كشنده نيست اما خيلي مسري است. امسال به دليل كمتوجهي مردم به استفاده از ماسك تنفسي، احتمالا آنفلوآنزا شيوع بالايي خواهد داشت چون طي دو سال گذشته به دليل اپيدمي كوويد، نكات بهداشتي ازجمله زدن ماسك رعايت ميشد ولي امسال، هم ميزان توجه مردم به استفاده از ماسك تنفسي كاهش داشته و هم با سرد شدن هوا در فصل پاييز، ازدحام در فضاهاي عمومي با در و پنجرههاي بسته موجب گسترش قطركهاي تنفسي حاوي ويروسهاي احتمالي و درنهايت عاملي مهم در شيوع بيماري شايع فصل، آنفلوآنزا و اصطلاحا سرماخوردگي است. البته وزارت بهداشت بر تزريق واكسن آنفلوآنزا تاكيد دارد و واكسن آنفلوآنزاي فصلي در آستانه شروع فصل سرما در نيمكره شمالي، اواخر شهريور برابر با اواخر سپتامبر در داروخانهها توزيع ميشود. امسال هم واكسن آنفلوآنزاي توليد داخل موسوم به فلوگارد كه واكسن با فناوري نوتركيب است را در برنامه واكسيناسيون داريم..
هر سال دو واكسن فرانسوي و هلندي در كشور وجود داشت ولي امسال واكسن ايراني آنفلوآنزاي فصلي هم دراختيار هموطنان قرار گرفته است. هميشه با كمبود واردات واكسن در كشور مواجه بوديم و تقريبا اواسط مهر ماه واكسن آنفلوآنزا، ناياب ميشد ولي امسال با توليد واكسن آنفلوآنزاي نوتركيب ايراني به احتمال زياد اين مشكل پيش نخواهد آمد به خصوص كه امسال به خاطر بحث رقابت، شركتهاي خارجي حجم بيشتري از واكسن وارد كشور كردند و بعيد است كه با كمبود واكسن در آبان مواجه شويم. توصيه ميشود همه كودكان تا سالمندان به خصوص افراد بالاي 65 سال واكسن آنفلوآنزا بزنند ولي برخي افراد مانند زنان باردار، افراد داراي بيماريهاي زمينهاي مانند ديابت، بيماران تنفسي، بيماران قلبي، بيماران ريوي، بيماران كبدي و كليوي، افرادي كه شيمي درماني ميشوند يا داروهايي مصرف ميكنند كه سيستم ايمني آنان را تضعيف ميكند، كودكان و افراد چاق، در اولويت بالاتر قرار دارند و بايد حتما واكسن تزريق كنند چون اگر مبتلا به آنفلوآنزا بشوند احتمال مرگ آنان زياد است پس بايد براي پيشگيري حتما واكسن تزريق كنند. نكتهاي در مورد واكسن آنفلوآنزا لازم به ذكر است كه جهت توليد واكسنهاي خارجي وارداتي از پروتئين تخممرغ براي تكثير ويروس استفاده ميشود. به عبارت ديگر واكسنهاي وارداتي بر پايه تخممرغ ساخته شدهاند اما واكسن آنفلوآنزاي ايراني با فناوري نوتركيب ساخته شده و بخشهايي از سطح ويروس به واسطه فناوري نوين توليد شده است. واكسنهاي نوتركيب اثربخشي و ايمنيزايي بيشتري دارند، چون ميزان آنتيژن موجود در واكسن سه برابر است؛ واكسنهاي نوتركيب براي افرادي مانند سالمندان كه پاسخ ايمنيزايي كمتري نسبت به واكسنهاي با فناوري قديمي داشتهاند توصيه ميشود و به همين خاطر بهتر است افراد سالمند و بالاي 65 سال از واكسن نوتركيب توليد داخل استفاده كنند، چون اثربخشي بيشتري دارد. البته واكسن فلوگارد براي افراد بالاي هجده سال توصيه شده اما واكسنهاي وارداتي برپايه تخممرغ عوارض كمتري دارند و براي كودكان نيز توصيه ميشود به شرطي كه نسبت به اين واكسن حساسيت نداشته باشند. اوج اثربخشي واكسن آنفلوآنزا حدود دو ماه بعد از تزريق آن است و اوج شيوع آنفلوآنزا در تهران معمولا ماههاي دي و بهمن است. پس اگر بخواهيم براي اين زمان ايمنزايي كرده باشيم، بهتر است كه مهر ماه و اوايل آبان واكسن آنفلوآنزا تزريق كنيم. البته در كنار آنفلوآنزا و عفونتهاي تنفسي بايد بدانيم كه اگرچه بيماري كوويد از حالت شديد و كشنده خود به عارضه خفيفتري تبديل شده و مانند گذشته موجب مرگ نميشود اما بهشدت مسري است و افراد را سريع درگير ميكند و در برخي افراد با علائم تنفسي، آبريزش بيني و گلودرد ولي در برخي ديگر به شكل علائم گوارشي خودنمايي ميكند؛ به خصوص در منزل وقتي همه افراد يكباره در عرض مدت كوتاهي با اين علائم روبهرو ميشوند، يعني به احتمال خيلي زياد بيماري كوويد گرفتهاند درحالي كه بيماري آنفلوآنزا اينطور سريع مسري نيست. اكنون با سه بيماري مواجه هستيم كه با شروع فصل سرما هر كدام از اين بيماريها قابليت تبديل به اپيدمي دارند؛ انواع كوويد، آنفلوآنزا، انواع سرماخوردگي. پس بايد توانايي افتراق داشته باشيم ولي آنچه مهم است بايد ماسك زدن را جدي بگيريم و به شستوشوي دستها اهميت دهيم. رعايت اصول بهداشتي و استفاده از ماسك در محيطهاي شلوغ بايد جدي باشد؛ اگر به هر يك از علائم اين بيماريهاي ويروسي فصل مبتلا شديم بايد چند روزي در منزل استراحت كنيم چون بهترين درمان اين بيماريها استراحت در منزل است. اينكه در منزل بمانيم و استراحت كنيم دو حسن مهم دارد؛ يكي اينكه فرد زودتر بهبود مييابد و ديگر اينكه ساير افراد جامعه و اطرافيان را نيز مبتلا نميكند؛ پس اگر رعايت نكنيم شايد با اپيدميهاي وسيع و مرگ و مير در افرادي كه زمينه برخي بيماريهاي را دارند مواجه شويم.
فوق تخصص بيماريهاي عفوني و از اعضاي كميته كشوري كرونا