ايده‌هايت را برايم خرج كن
مريم مهتدي
شايد يكي از بزرگ‌ترين دغدغه‌هاي پايتخت‌نشين‌ها براي كوچ از تهران امرار معاش باشد. تصور غالب و البته نزديك به واقعيت خيلي از ما اين است كه در شهرستان‌ها نمي‌توان پول زياد در آورد. شاهدمان هم براي اين مدعا كوچ شهرستاني‌ها به تهران است براي كار و كسب درآمد. اما آيا واقعا راهي براي درآمد داشتن در شهري به غير از تهران وجود ندارد؟
اگر وسوسه كوچ از تهران در دل‌تان خانه كرده و نگران امرار معاش هستيد، به اعتقاد من در قدم اول بايد تكليف‌تان را با چشم‌انداز درآمد در شهر ديگر روشن كنيد. هزينه‌هاي زندگي در شهرستان‌ها به مراتب نسبت به تهران پايين‌تر است و اگر تكليف‌تان با خودتان معلوم باشد، مي‌دانيد كه با درآمد كمتر از تهران مي‌توان در شهرستان هم زندگي آبرومندانه‌اي داشت. اما همين درآمد كمتر را چه‌طور بايد به دست آورد؟
اغلب آدم‌ها مي‌دانند كه در هر شهري خوراك و پوشاك زمينه‌هاي خوبي هستند براي راه‌اندازي مشاغل. راه‌اندازي يك كافه، رستوران، غذاخوري، بستني‌فروشي يا هرچيز ديگري در حوزه خوراك سرمايه كمتري نسبت به تهران نياز دارد؛ حوزه‌اي كه اگر ايده خوبي هم براي اجرا داشته باشيد، ممكن است به درآمدي بيشتر از تهران هم بينجامد. نكته‌اي كه در اينجا نبايد از آن غافل ماند تنوع است. تنوع در هر حوزه‌اي. در محله‌هاي تهران كه بگرديد، انواع و اقسام رستوران‌هاي ملل و ساندويچ‌فروشي‌ها را پيدا مي‌كنيد كه هر كدام به نوعي با ايده‌اي خاص سعي مي‌كنند مشتري را به سمت خودشان بكشانند. از اين تنوع‌ها در اغلب شهرستان‌ها خبري نيست. شايد دليل پرزرق و برق بودن امكانات تفريحي‌خوراكي در تهران هم همين باشد. خارج از حوزه خوراكي و در بخش فروشگاه‌هاي فرهنگي هم قصه همين‌طور است. نه خبري از كتاب‌فروشي‌هاي رنگ‌و‌وارنگ است و نه مراكز عرضه محصولات هنري. كليد كار در داشتن ايده و انتقال آن است. تنوع محصولات و فروشگاه‌ها در تهران چيزهايي را براي ما تكراري و ملال‌انگيز كرده كه اثري از آنها در شهرستان‌ها نيست. مثلاً فروشگاه‌هايي كه لوازم هنري دست‌دوز و دست‌ساز مي‌فروشند آنقدر در تهران زياد شده‌اند كه خريدار مي‌تواند بسته به سليقه‌اش يكي از فروشگاه‌ها و برندها را انتخاب كند. اما اين تنوع دست‌كم در همين گيلان كه من به آن كوچ كرده‌ام وجود ندارد. ايده‌هاي ناب همه در تهران توليد و خرج مي‌شوند و به مدد شبكه‌هاي اجتماعي غيرتهران‌نشين‌ها مي‌توانند از پشت اسكرين گوشي‌ها و لپ‌تاپ‌هاي‌شان چيزهايي را تهيه كنند كه در شهرشان پيدا نمي‌شود. بسياري از ايده‌هايي كه براي تهراني‌ها تكراري شده‌اند در شهرستان‌ها نو هستند. شايد يكي از راه‌هاي امرار معاش در شهري به غير از تهران رصد كردن همين كمبودها باشد و رساندن ايده‌هاي اجراشده تهران به شهرستان‌ها. بسته به سرمايه‌اي كه داريد مي‌توانيد شهر مقصد را با تهران مقايسه كنيد و به‌خصوص نيازهاي فرهنگي هنري تفريحي جوان‌هاي‌شان را زيرنظر بگيريد. حتما به جاهاي خالي‌اي برمي‌خوريد كه پر كردن‌شان نياز به تجربه زيست در پايتخت دارد. براي راه‌اندازي كار در شهرهاي ديگر نيازي به ايده نو و اجرانشده نيست. ديدباني دقيق نيازهاي جامعه جوان شهرستان‌ها يكي از راه‌هاي موثر در راه‌اندازي مشاغل است. در اين باره حرف زياد است و بعد از سال نو بيشتر خواهم نوشت.