دفن رديابي تجزيه خاورميانه
سعيد عابدپور
هشت سال از مقاومت حماسي مردم و ارتش سوريه در مقابل نقشه تجزيه اين كشور گذشت. جنگ در سوريه را سياستمداران غربي به عنوان جنگ داخلي يا بهار سوري توصيف كردند. ولي حماسه سوري‌ها آن را تبديل به زمستان عربي كرد. آغاز اين جنگ از شهرهاي درعا و حمص بود. زماني كه تظاهراتي عليه حكومت بشار اسد آغاز شد. پيش‌تر از اين تظاهرات، بشار اسد از نيروهاي مخالف درخواست كرده بود تا درخواست‌هاي خود را در گفت‌وگو با وي در ميان بگذارند وي حتي براي تغييراتي در قانون اساسي اعلام آمادگي كرده بود. اسد فضاي سياسي بازتري نسبت به دوران پدرش مهيا ساخته بود. ولي تظاهرات در برخي شهرها به ويژه درعا كه با رهبري اخوان‌المسلمين و گروه‌هايي از القاعده صورت گرفت به طور مشكوكي با تيراندازي از طرف تظاهركنندگان مسلح به درگيري و آشوب كشيده و بلافاصله امريكا به حمايت از اين تظاهرات به عنوان حمايت از دموكراسي وارد عمل شد. نتيجه حمايت كنگره و رييس‌جمهور امريكا از گروه‌هاي شورشي ايجاد پايگاه‌هاي آموزش و تجهيز و تشكيل گروه‌هاي مختلف جهادي عليه حكومت اسد و ادامه جنگ خانمان‌سوزي بود كه هشت سال به طول انجاميده است. جنگي كه در آن نزديك به 500 هزار نفر كشته شدند بيش از 12 ميليون نفر به صورت پناهنده و يا مهاجرت اجباري وطن را ترك كرده‌اند و صدها ميليارد دلار خرابي و خسارت به كشور وارد شده است. تركيه، فرانسه، امريكا، انگلستان، عربستان، امارات، قطر و ده‌ها كشور غربي و عربي ديگر بازيگران اين جنگ بودند. حمايت اين كشورها از القاعده، گروه نورالدين الزنكي، قواي دموكراتيك سوريه و ده‌ها گروه ديگر از اوايل ناآرامي‌ها به آن خصلت بين‌المللي داد. همان‌گونه كه تركيه و امريكا و عربستان و ساير كشورها براي براندازي حكومت سوريه تلاش كردند، دولت سوريه در مقابل اين هجمه بين‌المللي از ايران و روسيه درخواست كمك كرد. در حماسه مقاومت هشت ساله سوريه نقش ايران بسيار برجسته است. وقتي داعش در سوريه ظهور كرد، قواي اين نيرو با در اختيار داشتن مدرن‌ترين جنگ‌افزارها و با وحشي‌گري بي‌تمامي همراه با ساير نيروهاي تكفيري 80 درصد از خاك سوريه را تسخير كردند و تا دروازه‌هاي دمشق پيش آمدند. تا جايي كه حتي در بين برخي نيروهاي سوري تزلزلي پيش آمد و اين ايراني‌ها و در راس آنها فرماندهي قاسم سليماني بود كه با دفاع جانانه از دمشق حماسه ديگري آفريدند. ابعاد اين مقاومت حماسي هنوز مشخص نيست. جنگي كه بر طرح خاورميانه بزرگ امريكا مهر ابطال زد.
فكر ايجاد خاورميانه بزرگ سال‌ها در محافل آكادميك و اطلاعاتي غرب مورد توجه بوده و از دوران حكومت جورج بوش به عنوان سياست مطرح شد. سال‌ها پيش برنارد لوييس نقشه خاورميانه بزرگ را ترسيم كرد و هانتينگتون، كاتم، برژينسكي و ساير انديشمندان سياسي آن را تبديل به استراتژي و سياست دولت امريكا كردند. هدف تجزيه خاورميانه بر مبناي قوميت براي سلطه بر منابع انرژي و حكومت بر خاورميانه بود. سوريه محل دفن خاورميانه بزرگ شد و اين دستاورد بزرگي است. پس از براندازي وحشتناك قذافي اين باور در بين مراكز قدرت غربي ايجاد شده بود كه با سقوط حكومت بشار اسد، ايران متزلزل و با اندك فشاري حكومت سقوط خواهد كرد. ولي از همان آغاز شروع بحران در سوريه، ايران به خوبي از نيت غرب مطلع شد.
هشت سال مقاومت مردم سوريه، پاياني بر بهار عربي است. بهار عربي ساخته انديشمندان غربي و براي تغييرات نمايشي متناسب با اهداف آنها بود. بهار عربي انرژي ميليون‌ها جوان بيكار و ناراضي و خشمگين عرب را رها كرد و اين انرژي در خدمت ايجاد صدها گروه تكفيري قرار گرفت. اين گروه‌هاي تكفيري در جنگ‌هاي نيابتي براي خدمت به غرب در عراق، ليبي و سوريه قرار گرفتند. بهار عربي سوريه يعني براندازي حكومت بشار اسد و روي كار آمدن گروه‌هاي افراطي بود. در تحليل هشت سال حماسه مردم سوريه، هيچ چيزي بهتر از ناكامي امريكا، اسراييل و عربستان در منطقه نمي‌تواند رشادت‌ها و حماسه‌هاي دفاع از سوريه را نشان بدهد.