لايحه ترك اتحاديه اروپا در پارلمان بريتانيا راي نياورد
خروج از خروج
ميثم سليماني
تنها 10 هفته به روز موعود خروج كامل بريتانيا از اتحاديه اروپا باقي مانده و تاكنون تمام راه‌ها براي خروج آسان از اتحاديه به بن بست خورده است. ترزا مي، نخست‌وزير بريتانيا روز سه‌شنبه با وجود اينكه مي‌دانست لايحه خروج شكست مي‌خورد باز هم آن را به راي گذشت. لايحه‌اي كه در آن برنامه خروج بريتانيا از اتحاديه گنجانده شده بود با 432 راي مخالف در برابر 202 راي موافق راي نياورد. اتفاقي كه مي‌توان آن را بدترين شكست نخست‌وزير در قدرت در بريتانيا دانست. ترزا مي در حالي اين قافيه را باخت كه حزب او اكثريت كرسي‌ها در پارلمان را برعهده دارند. در اين راي‌گيري نه تنها متحدان حزب محافظه‌كار آنها را همراهي نكردند بلكه بخش عمده‌اي از حزب محافظه‌كار نيز ساز مخالف زدند. شكستي كه سه‌شنبه شب در مجلس عوام براي ترزا مي رقم خورد در تاريخ معاصر اين كشور بي‌سابقه بود.
در حال حاضر فرآيند سياسي در بريتانيا يكي از غيرقابل پيش‌بيني‌ترين روزهاي خود را پيش رو دارد. از يك طرف استراتژي مشخصي براي خروج از اتحاديه وجود ندارد و از طرفي ديگر دولت در ضعيف‌ترين حالت ممكن قرار دارد و اكنون مهم‌ترين سوال بي‌پاسخ اين است كه آيا مردم همچنان به دنبال خروج از اتحاديه اروپا هستند؟
جان اسپرينگ فورد، معاون مركز اصلاحات اروپا كه مركز آن در لندن قرار دارد به نيويورك‌تايمز گفت: ترزا مي عملا كنترل روند خروج را از دست داده و نسخه او براي برگزيت مرده است.
از سال 2016 كه 52 درصد بريتانيايي‌ها يعني حدود 5/17 ميليون نفر در رفراندوم خروج راي به جدايي از اتحاديه دادند و ديويد كامرون جاي خود را به ترزا مي داد، تمركز اصلي خانم نخست‌وزير بر موضوع خروج بود و عملا از مشكلاتي مانند مسكن، مراقبت‌هاي بهداشتي غافل مانده است. او اكنون در داخل هيچ چشم‌انداز قانع‌كننده‌اي از آينده بريتانيا پس از خروج ارايه نداده و كشور با يك شكاف جدي ميان موافقان و مخالفان خروج روبه رو شده است. اين خطر وجود دارد كه بريتانيا مجبور شود بلوك 28 كشور اروپايي را بدون هيچ گونه معامله‌اي ترك كند. تحليلگران به‌شدت نگران اين اتفاق هستند و نسبت به آن هشدار مي‌دهند. در چنين شرايطي بريتانيا با يك ركود بي‌سابقه، كمبود مواد غذايي و تجهيزات پزشكي مواجه مي‌شود و در توليد برق نيز به مشكل برمي‌خورد. همزمان مراودات تجاري اين كشور نيز دچار چالش مي‌شود. در طرحي كه ترزا مي براي تصويب به مجلس ارايه داده بود تقريبا وضعيت بريتانيا با اروپا بدتر از دوره عضويتش در اتحاديه مي‌شد.
جرمي كوربين، رهبر حزب كارگر بلافاصله پس از شكست راي‌گيري لايحه تراز مي در مجلس با اشاره به عدم صلاحيت دولت براي ادامه كار، خواستار عدم راي اعتماد به خانم مي شد. به گفته كوربين بحث درباره راي عدم اعتماد از روز چهارشنبه (ديروز) در پارلمان آغاز مي‌شود اما تا لحظه تنظيم اين خبر مشخص نشده كه آيا راي‌گيري هم در روز چهارشنبه به وقت لندن صورت مي‌گيرد يا خير؟ اين اتفاق در عمل مي‌تواند به برگزاري انتخابات زودهنگام منجر شود؛ اما در ميان تحليلگران اختلاف زيادي وجود دارد كه جرمي كوربين بتواند راي لازم را براي بركناري ترزا مي به دست آورد. اتحاديه اروپا كه منتظر حل و فصل چالش سياسي خود با بريتانيا است موضع‌گيري جدي پس از اين راي‌گيري انجام نداد البته مقام‌هاي اتحاديه به صورت جداگانه واكنش‌هاي به نسبت تندي نشان دادند.
ژان كلود يونكر، رييس كميسيون اروپا در توييتر خود نوشت: من از بريتانيا مي‌خواهم هركاري كه مي‌خواهد انجام دهد را در اسرع وقت مشخص كند زيرا تقريبا زمان به پايان رسيده است. امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه و سباستين كورتز، نخست‌وزير اتريش نيز اعلام كردند كه هيچ مذاكره مجددي در كار نخواهد بود.
ترزا مي پيش از راي‌گيري براي جلب نظر هر دو حزب تلاش بسياري كرد و اين گونه وانمود كرد كه جز اين لايحه راهكار ديگري براي خروج باقي نمانده و تصويب اين لايحه به نفع بريتانيا است. ترزا مي در سخنراني پيش از راي‌گيري گفت: «مسووليت هر يك از ما در اين لحظه بسيار جدي است؛ زيرا اين يك تصميم تاريخي است كه آينده نسل ما را تعيين مي‌كند.» ترزا مي هيچ تصويري از آينده پيش رو در سخنان خود ارايه نداد و بيشتر تلاش كرد به حالت احساسي نمايندگان پارلمان را براي راي دادن راضي كند. او گفت: «به اين طرح راي دهيد و پس از آن در خصوص جزييات آن بحث خواهيم كرد.» با وجود اين اظهارات در جلسه راي‌گيري پارلمان قصد داشت كه يكصدا عليه ترزا باشد. شايد هيچگاه طي ساليان اخير پارلمان تا اين حد پر از نمايندگان مناطق مختلف بريتانيا نبود. همه آمده بودند تا در اين زمينه مشاركت كنند، اما نه به نفع ترزا مي.
سه‌شنبه شب اما جرمي كوربين، رهبر حزب كارگر بهتر از هر زماني ظاهر شد. او عملا تمام سياست‌هاي ترزا مي را به چالش كشيد. از امنيت مردم گرفته تا سختي مردم براي تامين مواد اوليه مورد نياز زندگي را تبديل به چالشي براي ترزا مي كرد و او را در برابر تضمين‌هايي قرار داد كه اين توافق نمي‌تواند اين موضوعات را به همراه داشته باشد. كوربين در سخنراني خود به كاهش امنيت كمبود مواد غذايي و عدم اطمينان از آينده پس از تصويب اين توافق اشاره كرد. موضوعي كه ترزا مي براي آن هيچ پاسخ جدي و قانع‌كننده‌اي نداشت. شكست طرح ترزا مي از پيش از سال نوي ميلادي هم قطعي بود اما ترزا مي تنها اين شكست را به تعويق انداخت.
در حال حاضر راي منفي پارلمان به لايحه خروج و عدم استقبال كشورهاي اروپايي براي مذاكره مجدد چند سناريو را پيش روي بريتانيا قرار داده است. توپ در زمين جرمي كوربين است كه آيا مي‌تواند ترزا مي را كنار بگذارد يا خير؟ هرچند مجموعه شرايط نشان مي‌دهد كه شايد در اين روند شكست بخورد اما رسيدن به اين هدف دور از دسترس نيست و آن وقت بايد منتظر يك انتخابات زودهنگام با وعده برگزاري رفراندوم مجدد بود. كوربين اگر بتواند حمايت تعداد كمي از اعضاي حزب محافظه‌كار را به خود جلب كند مي‌تواند ترزا مي را كنار بگذارد. واقعيت آن است در كشوري مانند بريتانيا چنين اتفاقاتي مي‌توانست به راحتي يك نخست‌وزير و دولت را تغيير دهد اما ترزا مي سرسختانه ايستاده و حاضر به كناره‌گيري نيست. مجموعه شرايط نشان مي‌دهد كه بريتانيا چاره‌اي جز برگزاري يك انتخابات زودهنگام يا يك رفراندوم دوباره ندارد. زمان به پايان رسيده و بايد ديد كدام سياستمدار آينده بريتانيا را تعيين مي‌كند؛ جرمي كوربين يا ترزا مي؟