پيروزي كامل در انتظار اسد
درمورد حضور ايالاتمتحده امريكا در شمالشرقي كشور شايان توجه است. پس از اعلام خروج فوري از سوريه توسط رييسجمهور ترامپ و تمديد آن با اظهارات متناقض او و ديگر مقامات امريكايي، هفته گذشته اعلام شد كه اين خروج رسما آغاز شده است. در صورت اجراي كامل برنامه خروج، سرنوشت اين منطقه و نيروهاي دموكراتيك سوري تحت حاكميت كردها بهطور عمده به بازيگران درگير در شمالغربي سوريه يعني تركيه، روسيه و دولت اسد واگذار خواهد شد. اگرچه مقامات ايالاتمتحده از طريق كانالهاي ديپلماتيك براي محافظت از شركاي خود «نيروهاي دموكراتيك سوريه» در تلاش هستند، اما تعيين سرنوشت آنها يا آينده اين منطقه نه در دستور عمليات و نه در توانايي نفوذ امريكا در وضعيت كنوني آن است. هفته گذشته مايك پمپئو، وزير خارجه ايالاتمتحده امريكا در سخنراني خود در كايرو با دامن زدن به آشفتگي اعلام كرد كه ايالاتمتحده متعهد است ايرانيان را تا آخرين نفر از سوريه بيرون براند، وي همچنين تاكيد كرد كه ايالاتمتحده تا زمان برون روي ايران و نيروهاي نايبش هيچگونه بودجه بازسازي به دولت اسد نخواهد داد. حتي اگر اين يك رويا باشد، چيزي جز خواب و خيال واهي نيست: بعد از چنين پيروزي كه به سختي حاصل شده بعيد است ايران از موقعيت خود در سوريه صرفنظر كند و دليلي هم براي ازهم گسستن روابط با دولت اسد كه منابع عظيم مالي و نظامي براي پابرجايي آن اختصاص داده، ندارد. به صورت واقعبينانه و باتوجه به حال و هواي كنوني اذهان عمومي امريكا و كاخ سفيد كه از درگيري در خاورميانه برحذر است، تصور ميشود كه سخنان پمپئو فقط در حد كلمات است. برگرديم به شمالغربي سوريه، سرنوشت اين منطقه اكنون در دستان دولت اسد، روسيه و تركيه است. تركيه نگرانيهاي معقولي درمورد عمليات نظامي منجر به فاجعه انساني در شمالغربي سوريه با حدود 3 ميليون سكنه مرزنشين دارد. با اين حال تركيه بيشتر به شمالشرق سوريه علاقهمند است، جايي كه در پي خروج ايالاتمتحده امريكا نيروهاي دموكراتيك جنگديده و تا بن دندان مسلح سوري كه از سوي تركيه بالاترين تهديد امنيتي محسوب ميشوند، باقي ماندهاند. در واقع، تقريبا هر روز گزارشاتي از عمليات پيشبيني شده تركيه براي تصرف مانبيج به گوش ميرسد. بدينترتيب، اين ممكن است بدان معنا باشد كه تركيه مايل است در ازاي يك توافق مساعد در شمالشرقي سوريه، شمالغربي سوريه را به دولت اسد و روسيه واگذار كند. هر تصميمي كه سه طرف اتخاذ كنند، احتمالا پايه و اساس همكاري آينده بين دولت اسد و تركيه در اين بخش نهايي از درگيريهاي سوريه خواهد بود.