آغاز مجدد بازي ترانزيتي ترك‌ها
پاسخ ترك‌ها به اعتراض ايراني‌ها: نيروي انساني نداريم
گروه اقتصادي|هنوز جاي پاي اردوغان از سفر به ايران پاك نشده است كه باز هم اقدامات جديد ترك‌ها روابط ايران و تركيه را بر صدر اخبار نشاند. به نظر مي‌رسيد كه سفر كوتاه و پرحاشيه اردوغان، رييس‌جمهوري تركيه به ايران و امضاي قراردادهاي اقتصادي كه بنا بود ترانزيت مشترك دو كشور را به بيش از دو برابر برساند، موجب شود ديگر مشكلات اينچنيني در مرز مشترك بازرگان به وجود نيايد، اما اقدامات جديد ترك‌ها حاكي از عدم موفقيت توافقي است كه روساي دو طرف دلخوش به انجام آن هستند. طي روزهاي گذشته و بار ديگر تغيير قواعد و قوانين در مرز بازرگان، موجب شده تا مجددا صف طويل كاميون‌هاي ترانزيتي در اين مرز خودنمايي كند. ظاهرا بر اساس اخباري كه از اين مرز به گوش مي‌رسد تركيه با وجود تمام قواعد و قوانين امضا شده بين دو طرف مجددا جلوي تردد كاميون‌هاي ترانزيني به مرز اين كشور را گرفته است و طي روزهاي گذشته تنها به تعداد محدودي از كاميون‌هاي تزانزيتي ايران اجازه تردد مي‌دهد. گويا ماجراي تردد كاميون‌ها در اين مرز سر درازي دارد و گاهي با دليل تعدد قاچاق و روزي به دليل نبود نيروي انساني كافي صف طويل كاميون‌هاي ايراني در مرز بازرگان شكل مي‌گيرد. در پاييز سال گذشته بود كه بعد از توافق با ترك‌ها مقرر شد تا باك كاميون‌هاي ايراني در مرز تركيه پلمب شود وحال امروز ترك‌ها، نبود نيروي انساني را دليل ديگري براي عدم مجوز عبور كاميون‌هاي ايراني ذكر مي‌كنند. اين موضوع مورد تاييد محمد‌جواد عطرچيان، مديركل دفتر ترانزيت و پايانه‌هاي مرزي سازمان راهداري است و وي در اين باره اعلام كرده است: «با توجه به كاهش قابل توجه پذيرش كاميون‌هاي ايراني از سوي ترك‌ها در طول چند روز گذشته بارديگر صفي طولاني از اين كاميون‌ها در مرز مشترك با تركيه به وجود آمده است. با وجود توافقات ترانزيتي صورت گرفته ميان ايران و تركيه براي افزايش قابل توجه تجارت دو‌جانبه مشترك، ترك‌ها بار ديگر در اقدامي يك‌طرفه اقدام به كاهش قابل توجه پذيرش كاميون‌هاي ايراني در مرزهاي خود كرده‌اند كه اين موضوع مشكلات قابل توجهي را در مرز بازرگان به وجود آورده است. مذاكرات و گفت‌وگوهايي در طول روزهاي گذشته با تركيه براي رفع اين مشكل آغاز شده كه البته هيچ يك از آنها هنوز به نتيجه قطعي نرسيده‌اند.»وي البته در مورد پاسخگويي ترك‌ها در اين باره از عدم پاسخگويي ترك‌ها سخن گفته و تاكيد كرده است «با وجود اينكه ايران بارها حسن نيت خود را در افزايش مبادلات تجاري با تركيه نشان داده، هنوز مشخص نيست كه اين اقدام يكجانبه به چه دليلي صورت گرفته است. به وجود آمدن شرايط اينچنيني هر چند كه روال عادي را بر هم مي‌ريزد، اما در مرز مشترك مساله چندان پيچيده‌اي نيست. ما تمام تلاش خود را مي‌كنيم كه اين موضوع در كوتاه‌ترين زمان ممكن حل شود، اما با توجه به اينكه اين موضوع به ترك‌ها وابسته است، نمي‌توان درباره زمان قطعي آن اظهارنظري جدي كرد.»با اين حال سيد جلال ابراهيمي، دبيركل شوراي بازرگاني مشترك ايران و تركيه كمي بيش از عطرچيان در خصوص دلايل اين موضوع صحبت مي‌كند و در مورد دليل اصلي كندي تردد كاميون‌ها در مرز بازرگان مي‌گويد: «تركيه قرارداد مرز بازرگان با ايران را نقض نكرده و مشكلات پيش‌آمده در روزهاي اخير براي عبور و مرور كاميون‌هاي ايراني و تركيه در مرز به دليل كمبود نيرو براي پلمب باك ماشين‌هاست.»وي در عين حال بنا به گفته يك مقام مطلع مرزي مي‌گويد: «به من اطلاع داده‌اند كه از مرز بازرگان تا دانالو تريلرهاي ايراني براي ورود به تركيه حدود 25 كيلومترصف كشيده‌اند. از طرف ديگر كاميون‌هاي ترك هم براي ورود به ايران صف سه - چهار كيلومتري دارند. ابراهيمي در پاسخ به اينكه براي مشكل پيش آمده چه راه‌حلي وجود دارد؟ گفته است: «يكي از ضرورت‌ها افزايش تعداد افرادي است كه كار پلمب كاميون‌ها را در تركيه انجام مي‌دهند، چون با يك نفر كه كار پلمب را انجام مي‌دهد، در اين زمينه ساماني نخواهيم داشت و ضرورت دارد گمرك تعداد اين افراد را زياد كند. با اين كاري كه صورت گرفته بهانه‌اي در‌اختيار ترك‌ها قرار مي‌دهد كه مسيرشان را عوض كنند و از طريق گرجستان اقدام كنند. طبق اعلام دوطرف اگر روزانه 400 كاميون وارد و 400 كاميون خارج شود ماشيني در صف نمي‌ماند اما در حال حاضر از سوي هر دو طرف كم كاري وجود دارد.»با اين حال به نظر مي‌رسد مقامات ايراني به كمبود نيروي انساني بسنده كرده و چشم انتظار تامين نيروي انساني مورد نياز ترك‌ها براي عادي شدن تردد كاميون‌ها هستند اين در حالي است كه بنا به گفته تجار فعال ايراني، ترك‌ها هيچگاه از مزيت تردد از ايران و تردد كاميون‌ها ايراني به تركيه نمي‌گذرند. بنابراين بعيد است كه ترك‌ها مشكلات فعلي را بيش از چند روز تحمل كنند و مسوولان تركي مجبور خواهند شد سريع‌تر اين مشكل را رفع كنند.