چين و عراق شركاي اول ايران

اتاق بازرگاني تهران جديدترين آمارها از عملكرد تجاري ايران در سه‌ماهه ابتدايي سال جاري را منتشر كرده كه بر اين اساس تراز تجاري كشور مثبت است.

طبق برآوردهاي صورت‌گرفته در سه‌ماهه ابتدايي سال جاري ايران حدود ۱۱.۵ ميليارد دلار صادرات غيرنفتي داشته و در مقابل حدودا ۱۰ ميليارد دلار نيز واردات داشته است. به اين ترتيب آمار تراز تجاري كشور با ايستادن در رقم مثبت يك ميليارد و ۲۱۶ ميليون دلار، مثبت است.

طبق ارزيابي‌هاي انجام‌شده ميزان مثبت بودن تراز تجاري كشور در سه‌ماهه ابتدايي امسال در قياس با مدت مشابه سال گذشته، بالاتر بوده است. در ماه‌هايي كه از سال جاري گذشت، اصلي‌ترين مقصد صادراتي ايران، چين بوده است. اين كشور آسيايي در ماه‌هاي گذشته ۲.۶ ميليارد دلار واردات از ايران داشته است و به اين ترتيب بالاترين رقم را به خود اختصاص داده است. پس از چين، عراق با ۲.۴ ميليارد دلار، تركيه با ۲.۲ ميليارد دلار، امارات متحده عربي با ۹۲۹ ميليون دلار و افغانستان با ۵۳۵ ميليون دلار، در رده‌هاي بعدي قرار گرفتند.

مهم‌ترين اتفاقي كه در مقاصد صادراتي ايران رخ داده، جابه‌جايي قابل توجه جايگاه تركيه است. اين همسايه غربي در سال ۹۷ حتي در فهرست پنج مقصد اصلي صادراتي ايران نبود اما در سال جاري به سومين رتبه ارتقا پيدا كرده است. دليل اين اتفاق افزايش ۵ برابري صادرات ايران به تركيه در قياس با مدت مشابه سال قبل است.

در كنار آمار مثبت در تجارت با تركيه، ميزان صادرات ايران به امارات متحده عربي كاهشي ۵۶ درصدي و به افغانستان كاهشي ۳۲ درصدي را تجربه كرده است. با اين حال همچنان امارات در ميان كشورهايي است كه بيشترين واردات را به ايران انجام مي‌دهند.

آمارها نشان مي‌دهد در سه‌ماهه ابتدايي سال ۹۸، چين با صادرات ۲.۳ ميليارد دلار اصلي‌ترين مبدا وارداتي كالاها به ايران بوده و پس از آن امارات با ۱.۵ ميليارد دلار، تركيه با ۱.۳ ميليارد دلار، هند با ۱.۲ ميليارد دلار و آلمان با ۵۱۴ ميليون دلار، در رده‌هاي بعدي قرار گرفته‌اند. نكته قابل توجه در اين آمار مثبت بودن تراز تجاري ايران در مبادله با چين است.

در كنار آن، كره جنوبي نيز كه در سال ۹۷ جزو پنج كشور اصلي صادركننده كالا به ايران بوده، در سال جاري از اين فهرست خارج شده و هندوستان جاي آن را گرفته است. همچنين در اين مدت ميزان واردات كالاي ايران از تركيه افزايش يافته اما واردات از چين، امارات متحده عربي و آلمان كاهشي شده است.

همان‌طور كه در آمارهاي پيشين ارايه شده از سوي سازمان توسعه تجارت مشخص بود در سال جاري ارديبهشت ماه بيشترين فعاليت را به خود اختصاص داده است. به اين ترتيب در دومين ماه بهار سال جاري ارزش صادرات كالايي ايران به حدود ۶ ميليارد دلار رسيده كه نسبت به فروردين افزايشي دو برابري را نشان مي‌دهد. همچنين در خرداد سال ۹۸، ايران حدود ۳ ميليارد دلار صادرات غيرنفتي داشته كه كاهشي ۲۰ درصدي را نسبت به خرداد سال قبل نشان مي‌دهد.واردات كالا نيز در ارديبهشت ماه بالاترين عدد را ثبت كرده هر چند كه در قياس با ارديبهشت سال ۹۷، كاهش ۸ درصدي را نشان مي‌دهد. در خرداد نيز ايران ۳.۵ ميليارد دلار واردات داشته كه در قياس با مدت مشابه سال قبل كاهشي ۱۰ درصدي را نشان مي‌دهد.

آنچه در آمار تجارت خرداد ماه اهميت دارد، بالا رفتن ارزش واردات در قياس با صادرات است.

روند فعلي صادرات كالاهاي ايراني نشان مي‌دهد كه در ارديبهشت ۹۸ بالاترين آمار به ثبت رسيده كه در قياس با فروردين افزايشي ۲.۵ برابري را نشان مي‌دهد. در حوزه واردات نيز بالاترين آمار وزني همچنان به ارديبهشت اختصاص دارد. متوسط قيمت صادرات كالاي ايراني در سه ماه نخست امسال نسبت به سال قبل كاهش يافته و از ۴۳۳ دلار بر تن در سال ۹۷ به ۳۰۶ دلار بر تن در سال ۹۸ رسيده است. در حوزه واردات نيز ارزش كالاها كاهشي حدود ۲۴ درصدي را به ثبت رسانده است.