پايان بدون نتيجه مذاكرات امريكا و كرهشمالي در سوئد
واشنگتن چيزي براي معامله نداشت
شهاب شهسواري
در حالي كه كرهشمالي يك هفته پيش اعلام كرده بود مذاكرات با امريكا را از روز شنبه ازسر ميگيرد، هياتهاي دو كشور در سوئد فقط بعد از چند ساعت مذاكره در همان دور اول به اين گفتوگوها پايان دادند. به گفته مقامهاي كرهشمالي با وجود ادعاي واشنگتن مبني بر ارايه پيشنهادها و ابتكارات تازه براي توافق ميان دو كشور در اين گفتوگوها، هيچ پيشنهاد قابلقبولي از سوي امريكا مطرح نشده و در واقع نمايندگان امريكايي با دست خالي و فقط به قصد گرفتن امتياز با رويكردي كه به گفته رييس هيات كرهشمالي «رويكرد نخنماي واشنگتن» در مذاكرات بود، به سوئد آمده بودند. اين اولين دور گفتوگوها ميان دو كشور بعد از سفر غيررسمي دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالاتمتحده امريكا به منطقه غيرنظامي مرز دو كره و گفتوگوي خصوصي با كيم جونگ اون، رهبر كرهشمالي در ماه تير بود. حالا نمايندگان كرهشمالي ميگويند كه امريكاييها بعد از سه ديدار ميان رهبران دو كشور در سنگاپور، ويتنام و منطقه غيرنظامي ميان دو كره، هنوز نتوانستهاند پيشنهاد قابلقبولي براي معامله با كرهشمالي ارايه دهند.
كيم ميونگ گيل، مذاكرهكننده ارشد هستهاي كرهشمالي كه روز شنبه را به مذاكره با هيات امريكايي گذرانده بود، بعد از پايان نشستهايش به خبرنگاران گفت كه دولت ايالاتمتحده براي «عقبنشيني از ديدگاهها و رويكردهاي نخنما» آمادگي ندارد. كيم ميونگ گيل تاكيد كرد: «اين مذاكرات به هيچوجه انتظارات ما را برآورده نكرده و به همين دليل ادامه نمييابد.» او اضافه كرد كه مسووليت شكست مذاكرات برعهده طرف امريكايي است. مقامهاي وزارت خارجه امريكا در برابر مدعي شدند كه نظرات مطرح شده از سوي كيم ميونگ گيل، بازتابدهنده «محتوا و روح مذاكرات» نيست. به گفته مقامهاي حاضر در محل مذاكرات ميان كرهشمالي و امريكا در سوئد، گفتوگوها ۸ ساعت و نيم طول كشيد. به گفته هيات امريكايي، ميانجي سوئدي از آنها خواسته است كه دو هفته ديگر براي ادامه گفتوگوها با كرهشمالي مجددا به سوئد سفر كنند.
با وجود اعلام نارضايتي كرهشمالي از فقدان دستور كار و پيشنهاد قابلقبول از سوي واشنگتن، مورگان اروتاگوس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا مدعي شده است در اين گفتوگوها «ايدهها و ابتكارات خلاقانهاي براي بحث با هيات كرهشمالي» از سوي امريكا ارايه شده است. او توضيحي در مورد جزييات و محتواي اين ايدهها و ابتكارات خلاقانه نداد و نگفت كه آيا مساله رفع تحريمها كه اصليترين خواسته كرهشمالي است در جريان اين مذاكرات از سوي طرف امريكايي پيشنهاد شده است يا نه. پيش از آغاز دور جديد گفتوگوها ميان واشنگتن و پيونگيانگ، با وجود يك آزمايش موشكي تحريكآميز از سوي كرهشمالي كه با شليك يك موشك از زير دريايي به سمت آبهاي ژاپن انجام شد، جو مثبتي در مورد احتمال موفقيت مذاكرات هستهاي در سوئد وجود داشت. سخنگوي وزارت خارجه امريكا در پاسخ به اينكه چرا با وجود انتظارات از پيشرفت گفتوگوها، مذاكرات روز شنبه با شكست مواجه شد، تاكيد كرد: «ايالاتمتحده و جمهوري دموكراتيك خلق كره بعد از ۷۰ سال جنگ و خصومت در شبه جزيره كره نميتوانند انتظار داشته باشند كه در يك گفتوگوي يك روزه تمام مشكلات را پشتسر بگذارند.» در برابر رييس هيات كرهاي در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به ادعاهاي طرف امريكايي در مورد وجود ابتكارات تازه در مذاكرات سوئد گفت: «طرف امريكايي با ادعاهايي در مورد آمادگي براي انعطاف در مذاكرات و ارايه شيوهها و راهحلهاي ابتكاري، انتظارات را بالا برده بود، اما گفتوگوهاي امروز (شنبه) كاملا نااميدكننده بودند و ايالاتمتحده بهشدت اشتياق ما را براي مذاكره ازبين برد. آنها هيچ چيز سر ميز مذاكره نياورده بودند.»
دولت سوئد كه به عنوان ميانجي مذاكرات، انجام اين گفتوگوها را در نزديكي استكهلم تسهيل كرده بود، با وجود ادعاي ايالاتمتحده در مورد ادامه مذاكرات بعد از دو هفته، جزيياتي در مورد برنامه اين كشور براي ادامه مذاكرات ارايه نداده است. وزارت خارجه سوئد از پاسخ به اين سوال كه آيا طرف كرهاي ادامه مذاكرات در آينده را پذيرفته است يا نه، خودداري كرد. گفتوگوهاي هستهاي ميان امريكا و كرهشمالي از اسفند ماه سال گذشته و با شكست گفتوگوها ميان رهبران دو كشور در ويتنام متوقف شده بود و دولت امريكا بعد از ۷ ماه تلاش مستمر (به جز يك نشست غيررسمي ميان كيم و ترامپ در منطقه غيرنظامي مرز دو كره) توانسته بود نمايندگان كرهشمالي را بار ديگر به حضور بر سر ميز مذاكره راضي كند. مذاكرهكننده ارشد كرهشمالي، كه با حضور يك مترجم در جمع خبرنگاران سخن ميگفت، تاكيد كرد كه همچنان چشمانداز مثبتي در مورد خلع سلاح هستهاي كامل شبه جزيره كره وجود دارد، اما پيشنياز اين مساله «رفع بدون استثناي تمامي موانعي است كه امنيت و توسعه كرهشمالي را به خطر مياندازند.»
همزمان با شكست مذاكرات امريكا با كرهشمالي، خبرگزاري دولتي شينهواي چين خبر داده است كه رييسجمهور چين در پيامي به رهبر كرهشمالي، از توسعه روابط ميان دو كشور خبر داده است. به نوشته شينهوا، شي جينپينگ، رييسجمهور چين در پاسخ به پيام رهبر كرهشمالي براي تبريك هفتادمين سالگرد تشكيل جمهوري خلق چين نوشته است: «روابط دو كشور به يك وضعيت بيسابقه رسيده است و روابط چين و كرهشمالي به سمت يك عصر تاريخي نوين حركت ميكند.»
جني تاون، پژوهشگر مسائل كرهشمالي در موسسه مدار ۳۸ شمالي (38 North) به رويترز ميگويد كه به نظرش انتظارات مقامهاي كرهشمالي از اين دور گفتوگوها بسيار بالا بوده است. به گفته اين كارشناس، «كرهايها بعد از بركناري بولتون از مقام مشاور امنيت ملي رييسجمهور امريكا انتظار داشتند كه انعطافهاي جدي از سوي امريكا در مورد انتظارات از كرهشمالي به عنوان اولين گام براي خلع سلاح مشاهده كنند. هر چند به نظر ميرسد طرف كرهاي خيلي از رويكرد همهچيز با هيچچيز در مذاكرات فاصله گرفته است، اما به نظر ميرسد همچنان شكاف عميقي ميان انتظارات دو كشور از نتيجه گفتوگوها وجود دارد.»
پيونگيانگ احتمال ادامه گفتوگوها را رد كرد
خبرگزاري رسمي كره شمالي KCNA بعد از ظهر روز يكشنبه خبر داد كه بازگشت هيات كره شمالي به گفتوگوهاي هستهاي با امريكا تا دو هفته ديگر تقريبا غيرممكن است. به گزارش خبرگزاري رسمي كره شمالي يك سخنگوي وزارت خارجه كره شمالي گفت: «ما هيچ قصدي براي ادامه چنين مذاكرات تهوع آوري آنچنان كه در سوئد رخ داد، نداريم. مذاكرات فقط زماني ادامه پيدا ميكند كه ايالات متحده گامهايي كامل و غيرقابل بازگشت براي توقف سياستهاي خصمانه عليه كره شمالي بردارد.» اين سخنگوي وزارت خارجه كره شمالي كه در گزارش خبرگزاري رسمي نامي از او بردهنشده است در مورد ادعاي هيات امريكايي در مورد ادامه مذاكرات بعد از دوهفته گفت: «ايالات متحده ادعاهاي كاملا بياساسي را مطرح كرده است كه دو طرف براي استمرار مذاكرات بعد از دو هفته آمادگي دارند. كاملا غيرممكن به نظر ميرسد كه امريكاييها در عرض دو هفته آينده بتوانند پيشنهادي را آماده كنند كه در حد انتظارات جمهوري دموكراتيك خلق كره و نگرانيهاي بينالمللي باشد.»