با روي كار آمدن ولاديمير زيلنسكي در اوكراين اميدها براي حل بحران اين كشور با روسيه بيشتر و بيشتر مي‌شود. از طرفي ديگر حتي اروپايي‌ها و به خصوص فرانسه و آلمان تلاش‌هاي قابل توجهي را براي پايان دادن به درگيري‌ها در شرق اوكراين آغاز كرده‌اند چرا كه نمي‌خواهند تنش‌ها با روسيه نيز افزايش پيدا كند. اما به نظر مي‌رسد اروپايي‌ها در اين زمينه هم نظر و يكدست نيستند.
در حال حاضر به نظر مي‌رسد پيشرفت‌هايي در مذاكرات ميان نمايندگان روسيه و اوكراين به وجود آمده و اميدها نيز براي تشكيل اولين اجلاس بين‌المللي براي حل بحران اوكراين نيز بيشتر مي‌شود. سه سال است كه بحران در اوكراين به حال اغما فرو رفته است و هيچ چشم‌اندازي براي پايان اين بحران وجود نداشت. نيروهاي جدايي طلب كماكان در شرق مستقر هستند و دولت مركزي نيز هيچ اقدام قابل توجهي در برابر آنها نمي‌تواند انجام دهد. اما به گزارش رويترز، برخي از كشورهاي عضو اتحاديه اروپا خواهان حل هرچه سريع‌تر بحران هستند و از اجلاس ميان فرانسه، آلمان، اوكراين و روسيه نيز استقبال مي‌كنند. اما از طرفي اين نگراني براي برخي‌ها وجود دارد كه اين موضوع و مذاكرات فشارها را از روي روسيه بردارد و تحريم‌هايي كه عليه روسيه در سال 2014 پس از تصرف كريمه اعمال شد برداشته شود.
گزارش‌ها حاكي از آن است كه اختلافات در اتحاديه اروپا در خصوص چگونگي برخورد با روسيه نيز بيشتر شده است. اظهارات امانوئل ماكرون رييس‌جمهور فرانسه در خصوص حل بحران با روسيه ،كشورهاي اروپايي كه پيشتر جزيي از اتحاد جماهير شوروي مي‌شدند را ناراحت كرده است. چرا كه نگران سياست‌خارجي تهاجمي روسيه عليه خود هستند و نسبت به آن نيز هشدار مي‌دهند.
يكي از ديپلمات‌هاي اتحاديه اروپا به رويترز گفته است كه اكنون اين سوال در ميان برخي از كشورها به وجود آمده كه آيا ما بايد به روسيه به دليل اينكه اقدام فاحشي عليه اروپا طي ماه‌هاي اخير انجام نداده پاداش دهيم؟ اين ديپلمات‌ها مي‌گويند در جلسات مقامات اتحاديه اروپا، در نامه‌ها و سخنراني‌ها اختلافات در خصوص روسيه كه زماني تحت كنترل بود اكنون رو به رشد است.
تا چندي پيش شايد ميان رهبران اتحاديه اروپا هيچ اختلاف قابل توجهي در خصوص روسيه وجود نداشت اما به نظر مي‌رسد ولاديمير پوتين به عنوان رييس‌جمهور با سياست‌هاي خود در حال ايجاد شكاف در بلوك اروپا است و اين موضوع مي‌تواند تنش در ميان كشورهاي اروپايي را نيز بيشتر كند. اكنون كشورهايي مانند فرانسه، ايتاليا و كشورهاي حوزه بالتيك از جمله لهستان و روماني و تا حدودي آلمان علاقه‌مند هستند كه مشكلات با روسيه را هرچه زودتر حل كنند. همين موضوع مي‌تواند عزم كشورهاي غربي را براي ايستادن در كنار اوكراين را ضعيف‌تر كند.
ديپلمات‌هاي اتحاديه اروپا نيز انتظار دارند كه سران اتحاديه اروپا تحريم‌هاي روسيه در بخش انرژي، مالي و دفاعي را براي شش ماه ديگر تمديد كنند. ماكرون رييس‌جمهور فرانسه و مركل صدراعظم آلمان معتقدند تا زماني كه روسيه به توافقنامه صلح پايبند نباشد به تحريم‌ها ادامه خواهند داد و عملا تحريم‌هاي اروپا عليه روسيه نيز روابط با مسكو را به‌شدت تحت تاثير قرار داده است.
گفتني است الحاق شبه جزيره كريمه به خاك روسيه و حمايت مسكو از جدايي طلبان در اوكراين تبديل به اصلي‌ترين موضوع اختلاف ميان طرفين شده است و هر اقدامي نيازمند موافقت همه دولت‌هاي اتحاديه اروپا است.
واقعيت آن است كه اوكراين هم براي روسيه و هم براي اروپا بسيار مهم است. روسيه اوكراين را به عنوان حلقه اول امنيتي خود مي‌داند و به دليل هم مرز بودن با كشورهاي ناتو اهميت استراتژيك پيدا كرده است. از طرفي ديگر اروپا و غرب نيز براي نزديكي و دسترسي هرچه بيشتر به مرزهاي روسيه علاقه‌مند است كه اوكراين را هرچه بيشتر جذب خود كند و حتي بحث پيوستن اين كشور به ناتو نيز مطرح است كه آن را مي‌توان خط قرمز روسيه دانست.
با اين حال به نظر مي‌رسد با چراغ سبز آلمان طي چند وقت اخير فرانسه نقش فعال‌تري را برعهده گرفته است و ماكرون به شكل غيرمنتظره‌اي فعاليت‌هاي قابل توجهي را براي بهبود روابط با روسيه آغاز كرده است. ماكرون در ماه سپتامبر وزراي دفاع و خارجه خود را به مسكو فرستاد تا پس از سال‌ها يخ روابط ميان اروپا و روسيه تا حد زيادي شكسته شود و همچنين ماكرون به نظر مي‌رسد تلاش‌هايي را انجام داده تا بار ديگر مسكو در جمع گروه 7 قرار گيرد و گروه 8 را احيا كند. ماكرون در ماه آگوست گذشته عنوان كرده بود كه طرد كردن روسيه يك اشتباه بزرگ استراتژيك است و مي‌خواهد از مسكو كمك بگيرد تا بحران‌هاي مهم جهان از سوريه گرفته تا كره شمالي را حل كند.
ماكرون اخيرا در سخنراني ديگري در شوراي اروپا عنوان كرده بود كه جغرافيا، تاريخ و فرهنگ روسيه اساسا اروپايي است.
چارلز ميشل، نخست‌وزير بلژيك، ماه گذشته نيز به ديپلمات‌هاي اروپايي گفته بود هرچند روسيه يك تهديد امنيتي محسوب مي‌شود اما همچنان يك همسايه است و ما بايد با اين واقعيت روبرو شويم. حتي سفير اتحاديه اروپا در مسكو نيز طي نامه‌اي در ماه گذشته ميلادي خواستار ديدگاه واقع‌بينانه و عملگرايانه نسبت به مسكو شد. اما ديپلمات‌هاي كشورهاي شرق اروپا كه نگران نفوذ روسيه هستند اين سوال را مطرح مي‌كنند كه روسيه چه تغييري كرده كه شايسته يك رنساس در روابط با اين كشور باشيم. آنها معتقدند كه ماكرون در حال اشتباه است.
اما نكته اينجاست كه يكجا بايد اين درگيري به پايان برسد. درگيري‌ها در شرق اوكراين جان بيش از 13هزار نفر را گرفته است. با اين وجود از ماه سپتامبر تغييراتي در روابط روسيه و اوكراين رخ داد كه دو كشور تعدادي از زندانيان خود را مبادله كردند. اما پوتين كماكان مخالف بازگشت شبه جزيره كريمه به خاك اوكراين است و اين موضوع مي‌تواند تبديل به اصلي‌ترين چالش بر سر حل اين بحران شود. چرا كه نيكيتا خروشچوف رهبر وقت اتحاد جماهير شوروي در سال 1954 اين شبه جزيره را به اوكراين هديه داد اما ولادمير پوتين با اين تصميم مخالف است. نكته اينجاست كه اكنون اروپا و روسيه به دنبال يك روند اعتمادساز هستند كه هر دو طرف بتوانند تهديدات خود نسبت به يكديگر را به حداقل برسانند. اگر اين روند اعتماد‌سازي پيشرفتي داشته باشد و دو طرف نيز اراده آن را داشته باشند، شايد مسائل شرق اوكراين و شبه جزيره كريمه موضوع غيرقابل حلي نباشد. از طرفي گفته مي‌شود كه اكنون دولت زيلنسكي در حال كار برروي طرحي است كه به دنبال ارايه يك خودمختاري قابل توجه به مناطق شرقي اوكراين است. طرح اوكراين بر اين مبنا برنامه‌ريزي شده است كه ابتدا شورشيان و جدايي طلبان از مناطق شرقي اوكراين عقب‌نشيني مي‌كنند تا حاكميت دولت بر شرق اوكراين نيز برقرار شود و سپس انتخاباتي آزاد تحت نظارت شوراي همكاري اروپا نيز برگزار مي‌شود كه بر مبناي آن به مناطق شرقي اختيارات قابل توجهي ارايه خواهد شد. حال بايد ديد اين طرح كه احتمالا به طور رسمي در اجلاس چهارجانبه كه زمان برگزاري آن بطور دقيق روشن و مشخص نيست ارايه مي‌شود مورد توافق روسيه نيز قرار خواهد گرفت يا خير.