بيست سال از اكران «باشگاه مشتزني» گذشت
فيلمي كه يك نسل را تعريف كرد
بهار سرلك
فيلم «باشگاه مشتزني» به كارگرداني ديويد فينچر بيست سال پيش روي پرده سينماها رفت. جيم يولس فيلمنامه اين اثر را با اقتباس از رماني به همين نام نوشته چاك پالانيك براي فينچر نوشت. در «باشگاه مشتزني» ستارههايي مثل ادوارد نورتون و برد پيت نقشآفريني كردند. حالا پس از گذشت دو دهه اين اثر سينمايي يكي از بهترين فيلمهاي دهه نود شناخته ميشود تا حدي كه هنوز هم نقلقولهاي اين فيلم را از زبان مردم ميشنويم، اما سال 1999 زماني كه اين فيلم براي نخستينبار روي پرده رفت، منتقدان به دو دسته تقسيم شدند و فروش قابل قبولي در گيشه نداشت.
نورتون در گفتوگو با برنامه «كاوچسرفيگ» كه از شبكه People Tv پخش ميشود تقصير فروش پايين اين فيلم را گردن تبليغات كم كمپاني توزيعكننده انداخته است. او گفته است: «به نظرم كساني كه بازاريابي اين فيلم را انجام ميدادند از تبليغش اكراه داشتند و خيال ميكردند اين اثر خندهدار است. راستش را بخواهيد فكر ميكنم احساس ميكردند براي ساختن اين فيلم مقصر شناخته ميشوند.» اين فيلم از عيوب جامعه مانند مصرفگرايي و مردسالاري مسموم انتقاد ميكند و به همين دليل تبليغ و فروش آن كار دشواري به نظر ميرسيد. نورتون ميگويد: «به گمانم اگر احساس رييس من را در فيلم داشته باشيد آنوقت از اين فيلم خيلي هم خوشتان نخواهد آمد اما از طرفي كوتاه كردن اين بخش هم كار دشواري بود.» اين روزها تازهترين تجربه كارگرداني نورتون با عنوان «بروكلين بيمادر» روي پرده سينماهاست كه اين فيلم هم تجربه تلخي را در گيشه پشت سر ميگذارد. نورتون كه در اين فيلم شخصيت محوري داستان را ايفا ميكند، در اين گفتوگو تاييد كرده است كه از واكنشهاي اوليه به «باشگاه مشتزني» سرخورده شده بود اما خيلي خوشحال است كه انتشار ديويدي فيلم باعث شد پيام آن به گوش همه برسد. توزيع فيلم روي ديويدي موفقيت تجاري فيلم را رقم زد و همان زمان بود كه فيلم كالت شناخته شد. نورتون اضافه ميكند: «تجربه جالبي بود چون همه ما شيفته فيلم بوديم و نسبت به بازخوردش مطمئن بوديم. اما بعد با روي پرده رفتنش كمي دلخور شده بوديم. وقتي براي اولينبار فيلمتان روي پرده ميرود هيچوقت نميتوانيد خودبينيتان را كاملا از عملكرد آن جدا كنيد اما بعد تجربه جالبي كسب كرديم و فهميديم رابطهاي كه فيلم با مردم شكل ميدهد، تمام روياهايتان را ميسازد.»
نورتون در ادامه به ماندگار شدن اين فيلم اشاره ميكند و ميگويد: «ابتدا «باشگاه مشتزني» از لحاظ تجاري موفق عمل نكرد حتي در هياهوي جشنوارهها و گمانهزنيهاي فصل جوايز اسمش را نميآورند» اما در نهايت فيلمي شد كه «يك نسل را تعريف كرد.» نورتون در ادامه اضافه ميكند: «البته در ابتدا اينطور نبود بعدتر معرف يك نسل شد و اينطوري بهتر است.»