سرنوشت جاسوس انگليسي
محمود فاضلي
مرگ مشكوك و رازآلود لمسورير مامور سابق سازمان اطلاعات نظامي انگليس در استانبول تركيه بحران ميان روسيه و انگليس در زمينه نقش او در نيروهاي «كلاه سفيدها» در درگيريهاي سوريه با گروههاي تروريستي را عميقتر كرد. لمسورير در تشكيل گروه امداد و نجات در سوريه با عنوان «كلاه سفيدها» كه خود را سازماني داوطلبانه براي كمك و نجات غيرنظاميان در مناطق جنگي اعلام ميكند، نقش فعالي داشت. اين گروه با حمايت مالي انگليس و امريكا در تركيه تاسيس شد. دولت سوريه و متحدانش اين گروه را به فعاليتهاي جاسوسي و ارتباط با «گروههاي تروريستي» و «انجام اقدامات تبليغاتي خصمانه» متهم كردهاند. رييسجمهور سوريه نيز «احتمال خودكشي او را «ضعيف» و آن را كار سرويسهاي ويژه امنيتي غربي به رهبري سازمان سيا ميداند كه به احتمال فراوان سرويسهاي ويژه تركيه به دستور سرويسهاي خارجي اين اقدام را صورت دادهاند.» او سالها هدف تبليغات طرفداران بشار اسد و ديپلماتهاي روسي بود كه او را به عنوان يك جاسوس MI6 و همكار القاعده معرفي كرده بودند. اين گروه عمدتا در مناطقي فعاليت ميكرد كه هدف بمباران و گلولهباران نيروهاي دولتي سوريه يا روسيه قرار ميگرفت.
اما لندن مدعي است اعضاي گروه كلاه سفيدها مورد هدف تبليغات سياهنمايي مسكو و دمشق قرار گرفته است. مقامات روسي نيز همواره لمسورير را به داشتن ارتباط با گروههاي تروريستي متهم كردند. به نوشته روزنامه «ديلي ميل» ممكن است اين عضو سابق سازمان اطلاعات به دليل استرس شديد ناشي از اعمال فشار روسيه، خودكشي كرده باشد. لندن وي را يك افسر سابق ارتش و يك نيكوكار كه گروه نجات «ميدي-MAYDAY» را تاسيس كرد، معرفي ميكند. وي كه سابقه خود به عنوان يك افسر ارتش را مخفي نكرده بود، دريافت بودجه از سوي وزارت امور خارجه انگليس و ديگر دولتهاي غربي را مورد تاييد قرار داده بود. او حتي در مصاحبهاي در سال 2014 گفته بود حدود 300 هزار دلار از انگليس، امريكا و ديگر كشورها براي تاسيس گروه كلاه سفيدها دريافت كرده است. همچنين از سوي سازمانهاي ديگر، كشورهاي حوزه خليجفارس، چند كشور اروپايي و همچنين ژاپن 150 ميليون دلار براي كمك به اين گروه اختصاص يافته است. او در سال 2013 از سوي ملكه انگليس مدال افتخار شواليه دريافت كرده بود.
سال گذشته بوريس جانسون، وزير خارجه وقت انگليس به صراحت از كمك كشورش به اين سازمان خبر داده و مدعي شده بود: «اين كلاه سفيدها به نحو شگفتآوري شجاع هستند. با افتخار ميگويم كه ما به آنها حدود 32 ميليون پوند به عنوان بخشي از يك كمك 65 ميليون پوندي، جداي از كمكهاي بشردوستانه پرداخت كردهايم».
ماريا زاخاروا، سخنگوي وزارت خارجه روسيه در پاسخ به سخنان سخنگوي وزارت خارجه انگلستان گفته است: «بياييد ببينيم در ريشههاي اين گروه چه كساني حضور دارند؟ به عنوان مثال به وضوح مشخص است كه لمسورير از موسسان آن است. او جاسوس سابق سازمان اطلاعات انگلستانMI6 است. اين فرد در اكثر درگيريها در اقصي نقاط جهان از جمله خاورميانه و بالكان مشاهده شده و در كوزوو با القاعده ارتباط داشته است.» روسيه كه فعاليتهاي كلاه سفيدها را يك كارزار اطلاعاتي براي لكهدار كردن مقامات سوريه ميخواند در گذشته اعلام كرده بود طبق اظهارات بيش از 40 نفر از اعضاي گروه تروريستي جبههالنصره (شاخه القاعده در سوريه) كلاه سفيدها بهطور مستقيم وابسته به اين گروه تروريستي است.
بسياري از اسناد و مداركي كه ارتش سوريه در مناطق آزاد شده از تروريسم پيدا كرد، فاش شد كه عناصر كلاه سفيدها با گروههاي تروريستي در ارتباط مستقيم و سازماني هستند. رهبران اين گروه بارها خواستار دخالت نظامي ناتو و امريكا در سوريه شدند. اين گروه از استانبول اداره ميشد و امدادگران خود را در تركيه آموزش ميداد و با اجازه آنكارا وارد سوريه شده بود. مطبوعات طرفدار دولت تركيه نيز در روزهاي اخير او را يك مامور انگليس معرفي كردهاند. روايتهاي مختلفي از اين خودكشي وجود دارد. بنا به گفته پليس، هيچ اثري از زخم چاقو يا شليك با اسلحه وجود ندارد و احتمالا او از بالكن طبقه سوم خانهاش خود را به پايين پرتاب كرده كه بر اثر آن جمجمه و پاهايش شكسته است. همسرش نيز مدعي است او به دليل «استرس شديد» دارو مصرف ميكرد و اين وضعيت، نتيجه يكسال تبليغات روسيه درباره جاسوس بودن همسرش رخ داده است.