آيا حزب ليكود دچار شكاف ميشود؟
گانتز به دنبال دور زدن نتانياهو
ميثم سليماني
شرايط حاكم بر رژيم اسراييل بسيار پيچيده شده است. از يك طرف وضعيت كابينه اين رژيم كاملا نامعلوم است و مشخص نيست كه آيا انتخابات زودهنگام برگزار ميشود يا اينكه احزاب در نهايت به يك توافق براي تشكيل كابينه ميرسند، از سويي ديگر كابينهاي كه اكنون به رهبري نتانياهو سر كار حضور دارد در شرايط مناسبي نيست چرا كه نتانياهو مجبور به انتخاب نخستوزيري يا زندان است و اين موضوع كار او را در راستاي كنارهگيري از نخستوزيري سخت كرده از همين رو همه تلاشش را به كار بسته تا بتواند در سمت خود باقي بماند. اما فشارها از همه جهت عليه نتانياهو رو به افزايش است. از يك طرف دادستاني اسراييل نتانياهو را متهم شناخته و قصد دارد مصونيت سياسي او را بردارد از سوي ديگر در داخل حزب ليكود نيز روز به روز فشارها عليه وي بيشتر ميشود تا از سمتش كنارهگيري كند و همچنين سايه برگزاري يك انتخابات زودهنگام ديگر بالاي سرش سنگيني ميكند. با اين وجود بني گانتز رهبر حزب آبي و سفيد قصد دارد خود را به عنوان يك ناجي براي خروج اين رژيم از بنبست سياسي نشان دهد. از همين رو فضايي را ايجاد كرده تا حتي حزب ليكود به اين نتيجه برسد كه بايد از نتانياهو عبور كند. گانتز روز جمعه در صفحه فيسبوك خود منتشر كرد: من تمام تلاش خود را براي جلوگيري از برگزاري يك انتخابات زودهنگام ديگر انجام خواهم داد.
او در بيانيه خود عنوان كرد نخستوزير با 3 كيفرخواست ميتواند وضعيت كابينه اسراييل را در آينده بدتر كند. از همين رو همه كار انجام ميدهم تا از اين اتفاق جلوگيري كنم. نخستوزير ديگر نميتواند به كار خود ادامه دهد. من به تيم مذاكرهكننده آبي و سفيد دستور دادم تا با رييس كنست و اعضاي ليكود ديدار تا راهي براي ايجاد وحدت پيدا كنند. حتي نتانياهو اكنون نميخواهد وضعيت حقوقي و شرايط سياسي خود را باور كند.
گانتز در ادامه گفت نتانياهو قصد دارد بار مسووليت اقدامات خود را بر دوش ساير اعضاي حزب ليكود بيندازد اما اكنون كار درست اين است كه بدون او يك كابينه وحدت ايجاد كنيم. اگر او از اتهامات خود تبرئه شد ميتواند براي مدت دو سال به سمت نخستوزيري بازگردد و خدمت كند. او در ادامه خطاب به مردم اسراييل گفت كه من ميجنگم تا شما دولتي داشته باشيد كه رهبر آن نگران شما باشد نه نگران خودش چرا كه اين نخستوزير است كه باعث ميشود ساير وزرا به موفقيت دست پيدا كنند و هيچكس نبايد نگران وضعيت و بقاي نخستوزير باشد. او روز جمعه گفت كه روز 29 نوامبر يك روز مهم در تاريخ مردم ما خواهد بود چرا كه در آن ما به سمت استقلال خود حركت كرديم و اين تاريخ است كه به ما يادآوري ميكند اسراييل از هر فردي در آن بزرگتر است. او در ادامه تاكيد كرد يك نخستوزير بايد بداند كه چگونه كشور را در صدر اولويتهاي خود قرار دهد، حتي بايد بيشتر از خود به آن اهميت دهد، مردم نيز به نقش او نگاه كنند و از وي به عنوان الگو نام ببرند. ما به يك رهبري احتياج داريم كه به اجراي قانون احترام بگذارد و به آنها حمله نكند و با سياستمداران به عنوان دشمن برخورد نكند زيرا ما با همه اختلافات يك قوم هستيم.
با اين حال گانتز تاكيد كرده است كه قانونگذاران حزب ليكود اكنون ميدانند كه كار درست در بنبست سياسي فعلي ايجاد كابينه بدون نخستوزيري بنيامين نتانياهو است و بايد نتانياهو سمت خود را ترك كند چرا كه با سه كيفرخواست جدي روبرو است.
حزب آبي و سفيد طرحي كه براي كابينه وحدت ارايه ميدهد اين است كه ابتدا گانتز به عنوان نخستوزير معرفي شود و اداره امور را در دست بگيرد تا زماني كه تكليف نتانياهو در دادگاه روشن شود. گفته ميشود حزب ليكود پيشنهاد داده كه سه يا چهارماه قبل از كنارهگيري نتانياهو در سمت خود باقي بماند و به عنوان نخستوزير خدمت كند و سپس براي دفاع از خود در دادرسيها شركت كند. به گفته كانال 13 اسراييل، آبي و سفيد تاكنون اين پيشنهاد را رد كرده است چرا كه نگران آن هستند نتانياهو به توافق خود عمل نكند و در موعد مقرر كنارهگيري نكند. گفته ميشود يك پيشنهاد هم اين بوده كه ليكود يك فرد را جانشين نتانياهو كند تا يك قرار داد دوساله را هر دو حزب اجرايي كنند و تنها در اين صورت است كه آبي و سفيد ميپذيرد ليكود ابتدا در اين توافق دوساله نخستوزير باشد. البته آبي و سفيد معتقد است با توجه به اينكه بيشترين كرسيها در انتخابات سپتامبر را در اختيار گرفته در هر توافق چرخشي ابتدا بايد گانتز نخستوزير شود. موشه يالون نيز روز چهارشنبه عنوان كرده بود در ائتلافي كه رياست آن را نتانياهو برعهده دارد قرار نميگيرد مگر اينكه او از اتهامات كيفري خود تبرئه شود.
البته هنوز پيغامهاي واضح و مشخصي از حزب ليكود به بيرون مخابره نميشود چرا كه شواهد حاكي از آن است در داخل حزب اختلافات قابل توجهي در خصوص ماندن يا رفتن نتانياهو جريان دارد. اقدامي كه بني گانتز روز جمعه انجام داد سعي شد به نحوي از شكاف موجود در ليكود استفاده كند تا جريان به نفع او به پايان برسد. اما هنوز مشخص نيست كه ليكود چگونه به پيشنهاد گانتز واكنش نشان ميدهد. اما در سوي ديگر آووگيدور ليبرمن رهبر حزب بيت نو روز جمعه در پست فيسبوك پيشنهادهاي خود را در قالب يك بسته براي ائتلاف ارايه داد. از جمله مهمترين اين پيشنهادها ارايه لايحهاي با اين مضمون بود كه همه خاخامهاي يهودي بايد به سربازي بروند. ليبرمن در تلاش است به هر نحو ممكن در كابينه آينده اسراييل نقش داشته باشد و همواره مدعي بوده كه در صورت ايجاد يك ائتلاف بزرگ به آن خواهد پيوست. حالا اسراييل تنها چند قدم با برگزاري يك انتخابات زودهنگام ديگر در سرزمينهاي اشغالي فاصله دارد. اما برگزاري يك انتخابات بيحاصل تنها هزينهسازي ميكند. در دو دوره انتخابات كه در ماههاي آوريل و سپتامبر برگزار شد كه هردوي اين انتخابات تاكنون بينتيجه مانده است، كنست تا 11 دسامبر مهلت دارد به يك توافق نهايي دست پيدا كند در غير اين صورت پارلمان منحل و انتخابات سوم براي ماه مارس برگزار ميشود. از آنجا كه نتانياهو و گانتز نتوانستند به يك توافق نهايي براي تشكيل كابينه برسند برخي حتي صحبت از گزينههاي ميانه را مطرح كردند و اين احتمال وجود دارد رييس كنست مسووليت تشكيل كابينه براي جلوگيري از يك انتخابات ديگر را برعهده بگيرد. حال بايد ديد تاكتيكي كه گانتز براي مقابله و كنارهگيري نتانياهو اتخاذ كرده ميتواند موفق باشد يا خير.