نيروهاي امريكايي يكشنبه شب مواضعي از نيروهاي داوطلب مردمي عراق را در شمال عراق و شرق سوريه مورد هدف قرار دادند. پنتاگون مدعي است كه نيروهاي شبه‌نظامي مورد حمايت ايران را هدف قرار داده و آنها را عامل اصلي حمله به پايگاه K1 در كركوك عراق شناسايي كرده است كه اكنون در اختيار نيروهاي امريكايي قرار دارد. يك منبع آگاه به سي‌ان‌ان گفته است كه اين حملات ساعت 11 شب يكشنبه به وقت محلي عراق صورت گرفته است. مقام‌هاي امريكايي مي‌گويند اين اولين پاسخ نظامي ما در انتقام از حملات گروه‌هاي شبه‌نظامي شيعه كه به نام كتائب حزب‌الله معروف است صورت گرفته است. امريكاييها مدعي هستند كه اين گروه مردمي در حملات متعدد به پايگاه‌هاي نظامي امريكا در عراق نقش داشته و تاكنون تعداد زيادي از نظاميان امريكايي را زخمي كرده‌اند.
جاناتان هافمن، سخنگوي پنتاگون حملات يكشنبه شب را حملات دفاعي دقيق توصيف كرد كه مدعي هستند توانايي اين گروه را براي انجام حملات جديد عليه نيروهاي ائتلاف به شدت تخريب مي‌كند. به گفته يك مقام امريكايي كه با حملات نيز آشنا بوده عنوان كرد كه مارك اسپر، وزير دفاع ايالات متحده روز شنبه و قبل از انجام عمليات جزييات آن را در اختيار رييس‌جمهور قرار داده و او را از اين حمله مطلع كرده است. بر اساس بيانيه اوليه‌اي كه يگان‌هاي بسيج مردمي عراق، حشد الشعبي پس از اين حمله منتشر كردند عنوان شد كه در حمله امريكاييها دست‌كم 25 تن به شهادت رسيدند كه البته با توجه به وخامت حال تعدادي از مجروحان احتمال بالا رفتن تعداد شهدا نيز وجود دارد. تا زمان تنظيم اين گزارش آمار شهدا به 27 تن رسيده است.
طبق گزارش‌هاي ميداني ميزان تخريب حملات بسيار قابل توجه بوده به نحوي كه مهار آتش آن مدت زمان زيادي طول كشيده و همچنين تخليه مجروحان از محل حمله به سختي انجام شده و برخي اجساد شهدا به سختي قابل شناسايي هستند. لازم به ذكر است كه حمله در زماني انجام شد كه دونالد ترامپ در مارولوگوي فلوريدا تعطيلات كريسمس را سپري مي‌كرد و تعدادي از مقامات امريكا براي گفت‌وگو در مورد اين حمله به فلوريدا رفتند و با شخص ترامپ نيز ديدار كردند. مارك اسپر وزير دفاع، مايك پمپئو وزيرخارجه و مارك مايلي رييس ستاد كل مشترك ارتش امريكا به مارولوگو رفتند و پس از ديدار با ترامپ يك نشست مشترك خبري نيز برگزار كردند. پمپئو در اين نشست خبري مدعي شد اين اقدام قاطع در حالي انجام شد كه تهديدات عليه نيروهاي امريكايي هفته‌ها است كه ادامه دارد. او در ادامه عنوان كرد كه نمي‌ايستيم و نگاه كنيم تا جمهوري اسلامي ايران مردان و زنان ما را به خطر بيندازد.
اسپر همچنين عنوان كرد كه ديدار روز يكشنبه با رييس‌جمهور شامل بحث در مورد گزينه‌هاي موجود ديگر در اين زمينه است اما جزييات بيشتري ارايه نداد. وي افزود: ايالات متحده در صورت لزوم اقدامات ضروري را انجام مي‌دهد تا اين اطمينان حاصل شود ما در دفاع از خود كوتاهي نمي‌كنيم و از رفتار بد اين گروه‌هاي شبه‌نظامي جلوگيري مي‌كنيم. مقام‌هاي امريكايي عنوان كردند به پنج هدف حمله كردند كه شامل سه هدف و موقعيت كتائب حزب‌الله در عراق و دو مورد ديگر نيز در سوريه است. به گفته پنتاگون، اين مكان‌ها به نوعي انبار مهمات و همچنين فرماندهي و كنترل نيروها به حساب مي‌آمد.
طبق گفته مقام‌هاي امريكايي اين حملات با جنگنده‌هاي اف-15 صورت گرفته است. در برخي حملات نيز يك انفجار ثانويه پس از حمله اوليه صورت گرفت كه نشان مي‌داد احتمالا در آنجا انبار مهمات نيز بوده است. امريكاييها مدعي هستند كه سايت‌هاي مورد هدف قرار گرفته نسبتا محدود و اندك بودند و هر گونه حملات امريكا در آينده نيز منوط به آن شده كه حملات ديگري عليه منافع امريكا صورت خواهد گرفت يا خير. هافمن، سخنگوي پنتاگون ادعا كرده است كه كتائب حزب‌الله به طور قطع با نيروي قدس سپاه پاسداران ايران در ارتباط است و بارها و بارها كمك‌هاي كشنده و پشتيباني‌هاي قابل توجه از ايران دريافت كرده است و از آن براي حمله به نيروهاي ائتلاف استفاده كرده است.
خنجر از پشت
عبدالكريم خلف، سخنگوي فرمانده نيروهاي مسلح عراق در مصاحبه‌اي با تلويزيون دولتي اين كشور عنوان كرد كه كه مارك اسپر تنها نيم ساعت قبل از حملات هوايي ايالات متحده، عادل عبدالمهدي را نسبت به آن آگاه كرده است. خلف در ادامه افزود: نخست وزير عراق مراتب شديد اعتراض خود را نسبت به اين تصميم يك‌جانبه اعلام كرد و گفت اين اقدام منجر به تشديد بيشتر تنش خواهد شد و از او خواست فورا جلوي اين اقدام را بگيرد. خلف در ادامه عنوان كرد كه اين حملات به مانند ضربات خائنانه از پشت است.
عبدالمهدي، نخست وزير عراق نيز گفت: دولت بغداد اين اقدام يك جانبه توسط نيروهاي ائتلاف در داخل كشور را رد مي‌كند. در بيانيه دفتر نخست وزيري عراق عنوان شده است، ما قبلا هر گونه اقدام يك‌جانبه توسط نيروهاي ائتلاف يا هر نيروي ديگري در داخل عراق را رد كرديم. ما اين نوع اقدامات را نقض حاكميت عراق مي‌دانيم كه تشديد آن موجب تهديد امنيت عراق و منطقه خواهد شد. برهم صالح، رييس‌جمهور عراق نيز اين اقدام را «غيرقابل قبول» خواند و ابومهدي المهندس، معاون الحشد الشعبي اعلام كرد كه خون شهدا و مجروحان هدر نخواهد رفت و نيروهاي امريكايي در عراق پاسخ شديدي دريافت خواهند كرد.
دفتر آيت‌الله سيستاني، مرجع شيعيان عراق روز گذشته در بيانيه‌اي از مسوولان و دولت عراق خواست تا پاسخ اين حمله را داده و اقدامات لازم براي عدم تكرار آن را اتخاذ كنند. به نوشته وبگاه السومريه نيوز، در اين بيانيه آمده است: «مرجعيت عالي ديني تجاوز آشكار كه جمعي از نيروهاي رسمي عراق را هدف قرار داد و منجر به شهادت و مجروحيت تعداد زيادي از آنها شد را محكوم مي‌كند.»
همچنين مقتدي صدر، رهبر جريان صدر عراق نسبت به خطر كشيده شدن اين كشور به آنچه «ميدان جنگ ايران و امريكا» ناميده هشدار داد و توييت كرد: ما نمي‌خواهيم عراق به ميدان درگيري بين ايران و امريكا تبديل شود. ما به اقدام جدي از سوي مسوولان براي دور كردن عراق از اين وضعيت نياز داريم. اگر عراقي‌ها متحد و جدي نباشند اين درگيري پاياني براي عراق خواهد بود. ما به صلح و بازسازي نياز داريم.
از حمله اطلاعي نداشتيم
ديميتري پسكوف، سخنگوي دفتر رياست‌جمهوري روسيه در واكنش به حملات امريكا عليه گردان‌هاي حزب‌الله در عراق و سوريه گفت: امريكا به ما درباره اين حملات اطلاع نداده بود. او گفت: ما هر اقدامي را كه با هدف مبارزه با تروريسم صورت گيرد، مثبت مي‌دانيم اما تمامي اقداماتي را كه احتمالا به بي‌ثباتي در منطقه منجر مي‌شود، منفي ارزيابي مي‌كنيم. با اين وجود اين گمانه‌زني مطرح شد كه دونالد ترامپ در تماس تلفني يك ساعته‌اي كه با ولاديمير پوتين داشته او را در جريان اين حمله قرار داده است. سخنگوي وزارت خارجه چين در واكنش به حملات امريكا به مواضع وابسته به گردان‌هاي حزب‌الله عراق، از تمامي كشورها خواست كه به حاكميت عراق و سوريه احترام بگذارند.در طرف مقابل اما حكومت بحرين از بمباران مواضع گروه الحشدالشعبي در عراق و سوريه توسط امريكا حمايت و از آنچه نقش واشنگتن به عنوان كشور دوست براي مقابله با گروه‌هاي تروريستي در منطقه خواند، تمجيد كرد.
افزايش تنش ميان ايران و امريكا
امريكا شايد از مدت‌ها قبل به نحوي علاقه‌مند بود كه دست به يك اقدام تلافي‌جويانه عليه ايران بزند. امريكاييها مدعي بودند ايران پشت حمله به نفتكش‌ها در خليج فارس و همچنين تاسيسات نفتي در عربستان سعودي قرار دارد. همچنين ايران يكي از پهپادهاي امريكايي را در ماه ژوئن بر فراز آسمان خود سرنگون كرد. اما امريكا هيچ‌گاه پاسخ مستقيم به ايران در اين زمينه نداد هر چند كه ترامپ مدعي بود جلوي يك حمله به ايران را گرفته است. اين در حالي بود كه مقام‌هاي امريكايي از جمله مايك پمپئو بارها تاكيد كرده كه هر گونه تهديد براي آزادي عبور و مرور در خليج فارس و تجارت نفتي غير قابل قبول خواهد بود، اما دولت ترامپ دست به هيچ اقدامي نزد.
با اين حال طي دو ماه گذشته مقام‌هاي امريكايي مدعي هستند حدود 10 حمله راكتي به تاسيسات نظامي نيروهاي امريكايي در عراق صورت گرفته و يازدهمين حمله نيز اخيرا به پايگاه K1 در كركوك عراق انجام شد. مقامات امريكايي تنها با اين استناد كه اين حملات مشابه يكديگر هستند انگشت اتهام را به سمت نيروهاي كتائب نشانه رفتند و آنها ايران را عامل اصلي اين اتفاق مي‌دانند. تنش‌ها اما ميان ايران و ايالات متحده از زماني بار ديگر به دوره اوج خود بازگشت كه امريكا به صورت يك‌جانبه از برجام خارج شد و تحريم‌هاي اقتصادي عليه مردم ايران را بدون هيچ منطق قابل توجهي بازگرداند و فشار حداكثري خود عليه ايران را بار ديگر به اجرا گذاشت تا بار ديگر شعله اختلافات ميان ايران و امريكا برافروخته شود. واقعيت آن است از زماني كه دونالد ترامپ و تيم امنيت ملي او روي كار آمده شرايط به نحوي شده كه اگر سرباز امريكايي در افغانستان كشته شود و طالبان نيز مسووليت آن را برعهده بگيرد باز هم آن را كار ايران مي‌دانند. روابط ايران و امريكا اكنون به جايي رسيده است كه اگر يك شهروند امريكايي در تگزاس نيز كشته شود، ابتدا بررسي مي‌كنند كه كار ايران نبوده سپس ساير عوامل را بررسي مي‌كنند. اما به نظر مي‌رسد لزوما در همه اين اتفاقات امريكاييها راه درست را نيامده‌اند، چرا كه اگر چهار سرباز امريكايي توسط طالبان در افغانستان كشته مي‌شود لزوما كار ايران نيست. اگر كشتي در خليج فارس مورد حمله قرار گرفت لزوما نمي‌تواند ايران پشت آن باشد. اگر انصارالله يمن حمله‌اي پهپادي به آرامكو انجام مي‌دهد ارتباطي با ايران ندارد. اگر حمله‌اي راكتي به پايگاه‌هاي نظامي امريكا در عراق صورت مي‌گيرد ايران پشت سر آن نيست. در هيچ يك از اين عمليات‌ها نقش ايران ثابت نشده و همواره مجموعه‌اي از ادعاها مطرح شده كه هيچ‌گاه اثبات نشده است. نه امارات توانست حمله به نفتكش‌ها را از سوي ايران ثابت كند و نه عربستان توانست به طور قطعي اعلام كند كه ايران پشت سر حمله به آرامكو قرار دارد. اكنون نيز امريكاييها به نظر مي‌رسد حمله به پايگاه نظامي خود را بهانه‌اي قرار داده‌اند تا بتوانند نيروهاي حشد الشعبي را مورد هدف قرار دهند تا از اين طريق يك نوع مانور قدرت انجام دهند. اما كماكان سوال اصلي اينجاست كه آيا ايران پشت سر اين حملات بوده است؟ اگر آن گونه كه امريكاييها و بسياري از كشورهاي غربي عنوان مي‌كنند ايران در عراق نفوذ جدي دارد، چه نيازي وجود دارد كه ايران بخواهد با پشتيباني از يك گروه به شكل پراكنده و با كاتيوشا پايگاه‌هاي نظامي امريكا را در عراق مورد هدف قرار دهد؟ مجموعه شرايط نشان مي‌دهد كه امريكاييها بيش از هر زماني به دنبال يك نوع بهانه‌جويي براي انجام اين حملات بودند. با اين وجود نبايد اين موضوع را ناديده گرفت كه اگر اين وضعيت ادامه يابد و نيروهاي مردمي عراقي هم بخواهند پاسخي نظامي به امريكاييها بدهند بايد به نحوي شاهد يك جنگ قابل توجه در عراق بود؛ موضوعي كه عراقي‌ها به شدت نگران آن هستند. ايران و امريكا در دوره‌اي توانستند با تعامل در عراق به نحوي شرايط را مديريت كنند و مديريت بحران در عراق نيز سخت‌تر از گذشته شده است.
بيانيه سپاه پاسداران در محكوميت حمله امريكا
سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در بيانيه‌اي با محكوميت شديد اقدام تروريست‌هاي متجاوز امريكايي در حمله به پايگاه‌هاي حشدالشعبي عراق، انتقام و پاسخگويي به اين جنايت را حق طبيعي مردم و نيروهاي مدافع اين كشور دانست. در بخشي از اين بيانيه آمده است: حمله هوايي تروريست‌هاي متجاوز امريكايي به پايگاه‌هاي حشدالشعبي كه منجر به شهادت و مجروحيت تعدادي از رزمندگان مقاومت و بسيج مردمي عراق گرديد، نقض حاكميت ملي اين كشور محسوب شده و بار ديگر نشان داد امريكا عامل اصلي ناامني، هرج و مرج، تشنج و آتش افروزي در اين منطقه است. اين بيانيه مي‌افزايد: حشدالشعبي مقدس عراق از اصيل‌ترين و فداكار‌ترين نيروهاي جبهه مقاومت اسلامي است كه مردم شريف اين كشور حماسه آفريني‌هاي ماندگار و سرنوشت‌ساز آن در مقابله با داعش و تروريسم تكفيري را هرگز فراموش نكرده و آن را الهام‌بخش تداوم مبارزه با ناامني و حضور بيگانگان در سرزمين خود مي‌دانند.
اين بيانيه با محكوميت شديد اين اقدام تجاوزگرانه و جنايتكارانه، شهادت رزمندگان غيور و شجاع حشدالشعبي را به مرجعيت معظم، ملت مظلوم، دولت و آحاد فرماندهان و نيروهاي بسيج مردمي عراق تبريك و تسليت گفته و اخراج و بيرون راندن تروريست‌هاي اشغالگر امريكايي را ضامن تحكيم ثبات و امنيت پايدار در اين كشور اسلامي قلمداد و تصريح كرده است: قطعا هيچ ملت آزاده و مستقلي برنمي‌تابد فرزندانش، هدف خوي تجاوزگري و جنايت پيشگي بيگانگان قرار گيرد و به‌طور طبيعي مردم رشيد و حشدالشعبي قهرمان عراق، بر اساس قوانين و منشورهاي بين‌المللي، حق انتقام و پاسخگويي به جنايت بزرگ اخير امريكاييها را براي خود محفوظ و مسلم مي‌دانند.
تعهد بر صلح و ثبات عراق
روز گذشته محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان كه در مسكو حضور داشت در ديدار با همتاي روس خود و در واكنش به حمله امريكا به مواضع نيروهاي مردمي عراقي گفت: برخلاف امريكا كه هزاران مايل دورتر از مرزهاي خودش مردم را به اسم دفاع از خودش در عراق و سوريه به خاك و خون مي‌كشد و اقدام غيرقابل قبول امريكا در حمله به عراق يكي از اين موارد است، ايران و روسيه براي صلح در عراق و سوريه همكاري كردند كه روند آستانه نمونه موفقي از آن است. سيدعباس موسوي، سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان نيز تجاوز نيروهاي امريكا به خاك عراق و حمله به مواضع نيروهاي حشدالشعبي را مصداق بارز تروريسم دانسته و آن را به شدت محكوم كرد. سخنگوي وزارت امور خارجه از امريكا خواست تا به استقلال، حاكميت و يكپارچگي ارضي عراق احترام گذاشته و دخالت خود را در امور داخلي اين كشور متوقف كند. موسوي با اشاره به دروغ بودن ادعاي امريكا در مبارزه با تروريسم اظهار داشت: اين حملات بار ديگر ادعاي دروغ امريكا در مبارزه با گروهك تكفيري داعش را اثبات كرد به طوري كه ايالات متحده، مواضع نيروهايي را هدف قرار داده است كه در طول سال‌هاي گذشته ضربات سنگيني به تروريست‌هاي داعش وارد كرده‌اند.
سخنگوي وزارت امور خارجه در ادامه تصريح كرد: امريكا با اين حملات، حمايت قاطع خود را از تروريسم و بي توجهي به استقلال و حاكميت كشورها نشان داده است و بايد مسووليت تبعات اين اقدام غيرقانوني خود را بپذيرد.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي حضور نيروهاي خارجي در منطقه را موجب ناامني، تشنج و بحران دانست و تاكيد كرد: امريكا بايد به حضور اشغالگرانه خود پايان بدهد. موسوي در خاتمه با اعلام حمايت جمهوري اسلامي ايران از استقلال، تماميت ارضي و حاكميت ملي عراق با خانواده شهدا و مجروحان اين حمله تروريستي امريكا ابراز همدردي كرد.همچنين روز گذشته ايرج مسجدي، سفير كشورمان در عراق با برهم صالح، رييس‌جمهوري عراق در بغداد ديدار و حمله شب گذشته امريكا را محكوم كرد. در بيانيه‌اي كه دفتر رياست‌جمهوري عراق منتشر كرده آمده است: «مسجدي و صالح بر منافع مشترك بين عراق و ايران و ضرورت تقويت روابط دوجانبه و گسترش آن تاكيد كردند.» مسجدي همچنين در اين ديدار بر احترام به اراده ملي و خواسته مردمي عراق بدون دخالت‌هاي خارجي تاكيد كرد.