تداوم سردرگمي بازار نفت پس از كرونا

گروه اقتصادي　

شمار قربانيان ويروس تنفسي كرونا در چين از مرز 2 هزار نفر گذشت. همچنين آمار مربوط به مبتلايان اين ويروس نيز بيش از 74 هزار نفر اعلام شده است. با وجود اينكه طي چند روز اخير آماري مبني بر كاهش موج ابتلا به كرونا ويروس منتظر شده، اما همچنان جمعيت زيادي از چيني‌ها در قرنطينه هستند از سوي ديگر فعاليت‌هاي صنعتي و مرتبط نفتي نيز به صورت نيمه تعطيل به فعاليت خود ادامه مي‌دهند و در برخي شهرها صنايع همچنان در حالت تعطيلي به سر مي‌برند. حدود دو ماه پيش و پس از اپيدمي ويروس كرونا، قيمت نفت از 64 دلار به سطح 54 دلار رسيد. هرچند پس از كاهش شمار مبتلايان و تحت كنترل بودن آن در روزهاي اخير به ويژه در چين، قيمت نفت جهشي داشت و به 57 دلار رسيد، با اين حال بسياري از كارشناسان معتقدند براي خوش‌بيني در خصوص تحت سلطه درآوردن كرونا زود است. به گونه‌اي كه حتي اگر به صورت كامل نيز از بين رود، تاثيراتي كه بر اقتصاد چين و ساير كشورهايي كه طرف مراوده پكن بودند، تاثيرات آن ممكن است تا مدت‌ها به طول انجامد. اين شرايط سبب مي‌شود كه قيمت نفت تاب‌آوري افزايش بيشتر را نداشته باشد. از اين‌رو موسسات مختلف‌ پيش‌‌بيني خود از قيمت نفت در سال جاري ميلادي را نسبت به گزارش‌هاي قبل از شيوع كرونا‌ تعديل كردند. در اين راستا بانك «گلدمن ساكس» گزارش‌هاي خود در خصوص قيمت نفت براي سه ماهه اول سال جاري را تا 10 دلار كاهش داد و به 53 رساند. در كنار اخباري مبني بر نرسيدن قيمت نفت به قبل از شيوع كرونا، برخي تحليلگران بازار انرژي معتقدند‌ اميد به همكاري اوپك پلاس براي كاهش بيشتر توليد نفت توانسته قدري از كاهش قيمت را جبران كند. هفته‌هاي گذشته اخباري مبني بر اتخاذ مجموعه اقداماتي از سوي اوپك با همكاري غيراوپك براي در دست گرفتن نبض بازار منتشر شد. هرچند روسيه همچنان پاسخ قطعي به كاهش بيشتر توليد نفت نداده و به نظر مي‌رسد با آن نيز مخالف باشد، اما انتشار اين خبر قدري قيمت نفت را تقويت كرد.

افزايش به دليل خوش‌بيني

روز گذشته قيمت نفت برنت با افزايش خوش‌بيني نسبت به كنترل ويروس كرونا همچنين احتمال خروج دومين اقتصاد مهم دنيا از قرنطينه‌ به 58 دلار و 34 سنت رسيد. چهارشنبه، دومين روز متوالي بود كه قيمت نفت در مدار افزايشي قرار داشت و تحليلگران بازار نفت نيز معتقدند با انتشار اخبار اميدواركننده اين روند ادامه خواهد داشت. با وجود مديريت انتشار ويروس كرونا اما چين هنوز نتوانسته فعاليت كارخانجات خود را به وضعيت عادي برگرداند و قسمت‌هايي نظير گردشگري، مراودات تجاري و خريد نفت همچنان شاهد فعاليت‌هايي نصفه و نيمه هستند. از سوي ديگر موسسه استاندارد‌سازي و رتبه‌بندي «دپورز» روز گذشته اعلام كرد كه اين ويروس ضربه كوتاه‌مدتي بر اقتصاد چين خواهد گذاشت. هر چند گزارش اخير اداره آژانس بين‌المللي انرژي نشان مي‌دهد اثر ويروس كرونا بر اقتصاد چين بيشتر از اپيدمي سارس در سال 2003 است. تا پيش از شيوع اين ويروس چين 30 درصد از انرژي جهان را مصرف مي‌كرد. اما به نظر مي‌رسد با كاهش 20 درصدي در واردات نفت، ميزان مصرف در دوره اول سال 2020 به نصف رقم مصرف برسد. در بخش ديگري از اين گزارش پيش‌بيني شده كه اگر چين نتواند به زودي مانع از گسترش ويروس و تلفات ناشي از آن شود، نرخ رشد اقتصادي اين كشور مي‌تواند تا يك و نيم درصد كاهش يافته و به چهار و نيم درصد برسد. اما تنها چين از كرونا متاثر نمي‌شود، بلكه رشد اقتصادي طرفين مهم تجاري‌اش مانند امريكا و روسيه نيز تا نيم درصد كمتر خواهد شد. اخيرا امريكا و چين به خريد 200 ميليارد دلار محصولات كشاورزي توافق كرده كه در قالب فاز اول توافق تجاري به امضا رسيد. روسيه نيز قرار است با خط لوله انتقال گاز «قدرت سيبري» تقاضاي انرژي پكن را براي مدت طولاني تامين كند. به نظر مي‌رسد ويروس كرونا اين مناسبات اقتصادي و انرژي را تا حد زيادي تحت تاثير قرار دهد.

افزايش به دليل اوپك پلاس

با وجود افزايش شمار جانباختگان كرونا به 2004 نفر اما قيمت نفت روز گذشته افزايش يك درصدي داشت. به نظر مي‌رسد علاوه بر كنترل انتقال ويروس احتمال توافق اوپك و غير اوپك بر سر كاهش بيشتر توليد، در تقويت كم جان قيمت تاثيرگذار بوده است. حدود دو هفته از اعلام تمايل عربستان براي كاهش بيشتر توليد مي‌گذرد. كميته فني اوپك و غير اوپك نيز كه در تاريخ 4 و 5 فوريه در وين جلسه‌اي برگزار كرد بر كاهش توليد به ميزان 800 هزار بشكه در روز تاكيد كرد. هر چند روسيه مهم‌ترين مانع براي كاهش توليد نفت است، چراكه اين كشور مي‌داند در شرايطي كه توليد نفت شيل امريكا به ركود 13 ميليون بشكه در روز رسيده، كاهش توليد به معناي از دست دادن بازار نفت و واگذاري آن به رقباست. با وجود افزايش‌هاي كم رمق قيمت نفت همچنان توافقي براي كاهش بيشتر توليد ميان توليدكنندگان حاصل نشده است. آژانس بين‌المللي انرژي در بخشي از گزارش خود عنوان كرده كه بازار نفت در نيمه دوم سال 2020 به تعادل مي‌رسد كه البته تركيبي از كاهش جديد توليد اوپك و از بين رفتن بخشي از مازاد عرضه در بازارهاست.