نگاهي به فيلم «ريچارد جول» به كارگرداني كلينت ايستوود
ساده‌دلي باعث دردسر مي‌شود
سيدحسين رسولي
فيلم «ريچارد جول» (Richard Jewell) به نويسندگي بيلي ري و كارگرداني كلينت ايستوود در سال ۲۰۱۹ اكران شد و داستان ريچارد جول، نگهبان واقعي امريكايي را روايت مي‌كند كه جان انسان‌هاي زيادي را در يك بمب‌گذاري نجات مي‌دهد ولي چند روز بعد متهم اصلي همان بمب‌گذاري مي‌شود. بازيگراني چون پل والتر هاوسر (نقش ريچارد جول)، كتي بيتس (مادر جول) سم راكول (وكيل جول) و جان هم (مامور اف بي‌آي) در اين فيلم به ايفاي نقش پرداخته‌اند كه واقعا كارشان ديدني است. سه نكته مهم در اغلب فيلم‌هاي ايستوود ديده مي‌شود: ۱- داستاني دراماتيك و پر از نقاط عطف؛ ۲- قهرماني متفاوت ولي مبارز؛ ۳- بازي‌هاي درخشان. با اينكه فيلم‌هاي ايستوود از ايدئولوژي دست راستي امريكا سرچشمه مي‌گيرد ولي هميشه تكان‌دهنده و دراماتيك هستند. بازيگران فيلم‌هاي ايستوود هميشه با قدرت ظاهر مي‌شوند و اين كارگردان امريكايي با اينكه سن و سال بالايي دارد همچنان تاثيرگذار و استوار است. فيلمنامه «ريچارد جول» مي‌تواند الگوي مناسبي براي آشنايي با درام اجتماعي اكنون باشد، زيرا از داستاني واقعي اقتباس شده و شخصيت‌محور است. ريچارد جول كه محافظي سخت‌گير، ساده و درشت‌هيكل است، كيفي را زير نيمكتي مي‌بيند و اعلام مي‌كند كه شايد بمب‌گذاري شده باشد اما كسي حرف او را باور نمي‌كند تا اينكه ماموران پليس مي‌آيند و حرف او تاييد و اين‌گونه مي‌شود كه بايد با سرعت تلاش كنند تا محل برگزاري كنسرت موسيقي تخليه شود. در ادامه بمب منفجر مي‌شود ولي افراد كمي آسيب مي‌بينند پس ريچارد جول كه پيش از اين كسي او را آدم حساب نمي‌كرد تبديل به قهرمان ملي مي‌شود اما پس از چند روز مظنون شماره يك «اف‌بي‌آي» لقب مي‌گيرد و زندگي او را رسانه‌ها و خبرنگاران سياه مي‌كنند. ساده‌دلي و وظيفه‌شناسي ريچارد باعث اين همه بدبختي شده است. وي به همراه مادر و وكيلش، ۸۸ روز سنگين را سپري مي‌كنند تا اينكه نوبت به صحنه كليدي و گره‌گشايي فيلمنامه مي‌رسد يعني جايي كه برگه‌اي به دست جول مي‌رسد كه در آن گفته مي‌شود بي‌گناه است. پل والتر هاوسر در اين موقعيت چنان درخشان بازي مي‌كند كه تاثير چشمگيري روي من گذاشت. سكانس ديگري هم هست كه در آن كتي بيتس (مادر جول) با گريه و زاري در برابر رسانه‌ها از بي‌گناهي فرزندش مي‌گويد و اشاره دارد كه زندگي آنها سياه شده و اين صحنه هم درخشان است و من را به شدت دچار احساسات كرد. ايستوود از سال ۱۹۷۱ شروع به كارگرداني كرده است ولي در ابتدا موفق نبود اما در ادامه فيلم‌هاي ماندگاري ساخت. فيلم «نابخشودني» (۱۹۹۲) به نويسندگي ديويد پيپلز و كارگرداني وي يكي از آثار ماندگار ژانر وسترن است كه در كتاب‌هاي فيلمنامه‌نويسي به عنوان اثري الگو تحليل مي‌شود. فيلم «رودخانه مرموز» (۲۰۰۳) هم همچنان با بازي درخشان شان پن در ذهن فيلم‌بازها مانده است. فيلم «عزيز ميليون دلاري» (۲۰۰۴) هم كه قهرماني متفاوت را روايت كرد، اما نبايد از فيلم «گران تورينو» (۲۰۰۸) گذشت كه يك درام فوق‌العاده درباره رفتار فرهنگي و طبقاتي نژادهاي مختلف در امريكاست. در مجموع، فيلم‌هاي ايستوود را هميشه دنبال كنيد.