خطاي صادقانه
فريدون مجلسي
كساني كه تمبرباز هستند، ميدانند كه در چاپ تمبرها در قديم گاهي اشتباهاتي رخ ميداد كه منجر به افزودن بر بهاي تمبر مجموعهداران ميشد. مثلا چهره پادشاه يا رييس كشور با دانشمند يا هنرمند نامداري كه قرار بود روي تمبر چاپ شود، سرنگون چاپ ميشد يا رنگ آن عوضي بود يا مطلب درج شده روي تمبر غلط بود كه بعدا اصلاح و از آن استفاده متعارف پستي ميشد. اما تمبرهاي پستي كه پيش از توجه به نكات اشتباه از آنها استفاده ميشد بستگي به شدت اشتباه نزد مجموعهداران قيمت بيشتري پيدا ميكردند. همچنين تمبرهايي كه متعلق به رژيمي بودند كه با انقلاب سرنگون ميشدند، اما باتوجه به نياز فوري روي همان تمبرها و چهرههاي پيشين عبارتي انقلابي يا نقش پوششدهنده چاپ و به اصطلاح سورشارژ ميكردند كه نمونههايي از آنها نيز ارزشمند شده است. با اين توضيح ميخواستم به مسجدي در يكي از روستاهاي بابل اشاره كنم كه آنگونه اشتباه در آن رخ داده است. مومنان پولي جمع كرده و مسجد خوبي با آجرچيني مناسب با جاي خالي كتيبهها براي كاشيكاري ساخته بودند و كاشي براي نصب در كتيبههاي افقي و عمودي و لچكيها را هم طبق نقشه سفارش داده و خريده و كاشيكار خوبي هم براي نصب آن پيدا كرده بودند. اين كاشيكار بهطوري كه در تصوير ملاحظه ميشود كارش خوب بوده، اما ايرادش اين بود كه سواد نداشت. كاشيكاري خطنگاري كتيبه مسجد را با كاشيكاري حمام اشتباه گرفته و كاشيها را بدون توجه به تفاوت نقوش صاف و مرتب پشت سر هم چسبانده و شاهكار جالب غيرقابل خواندني قابل مقايسه با آن تمبرهاي عوضي آفريده است. حالا گيريم كاشيكار سواد نداشت، آيا در مدت كار او كس ديگري آن را نديد؟ اميدوارم مسوولان پس از آگاهي آن را خراب نكرده باشند كه به هر حال حسننيتي مومنانه پشت آن بوده و در حد ثبت آثار ملي قرار دارد!