ابتدا به صورت مختصر انجمن دانشگاه لرستان را معرفي كنيد و بفرماييد چه مدت است كه اين انجمن مشغول به كار است؟ چقدر فضا براي فعاليت دانشجويي براي انجمن شما مناسب بوده است؟
من علي ليراوي، دانشجوي حقوق و ورودي بهمن ۹۵ دانشگاه لرستان و در واقع از دانشجويان غيربومي اين دانشگاه هستم. از سال ۹۷ عضو شوراي مركزي انجمن دانشگاه لرستان شدم. سال ۹۷ دبير سياسي بودم و سال ۹۸ هم دبيركل انجمن شدم. سال ۹۳ انجمن تشكيل و سال ۹۴ رسما احيا شد. تا سال ۹۶ همانطور كه فضاي سياسي كشور با امروز متفاوت بود، شرايط دانشگاهها و فعاليت دانشجويي نيز متفاوت بود. دانشگاه نگاه بازتري داشت. سال ۹۷ كه حكم رييس دانشگاه ما مجددا تمديد شد، رابطهاش را با تشكلها نوع ديگري تعريف كرده و ادعاي سياست فضاي باز و تضارب آرا كه پيش از اين مطرح ميكرد، تعديل شد. اين تعديل و تغييرها در واقع در اسفند ۹۸ به يك چرخش اساسي تبديل شد.
اين تغيير و تحول ناشي از انتخابات مجلس يازدهم بود؟
خرمآباد دو نماينده در مجلس دارد كه در مجلس دهم آقاي بيرانوند، عضو فراكسيون اميد بود. من با چند نماينده تهران هم كه صحبت ميكردم از ايشان به عنوان نمايندهاي ياد ميكردند كه رفتار تشكيلاتي در فراكسيون داشته است. بعد از انتخابات مجلس يازدهم دو كانديدا از خرمآباد راي آوردند كه يكي از آنها مشخصا به جبهه پايداري نزديك و ديگري هم به اصولگرايان سنتي نزديك است. بعد از مشخص شدن نمايندگان جديد مجلس، رييس دانشگاه چرخشي اساسي داشت.
مصداق اين چرخش و تغيير و تحول چه بود؟
تقريبا يك هفته قبل از انتخابات تقريبا مشخص بود كه كانديداهايي كه شانس پيروزي بالاتري دارند، منتسب به كدام جناح هستند. هفته آخر بهمن تصميم گرفتيم يك تريبون آزاد در مورد انتخابات برگزار كنيم و به سختي توانستيم براي اين كار مجوز بگيريم. هزار شرط و شروط گذاشتند. نماينده حراست اسامي كساني كه صحبت ميكردند و جزييات مربوط به سخنرانيهاي آنان را يادداشت كرد. برنامه ديگري با محوريت تحليل حقوقي از نظارت استصوابي داشتيم كه كلا با برگزاري آن مخالفت كردند. پيش از انتخابات هم براي برگزاري يك مناظره، مجوز گرفته بوديم كه آن مجوز را هم لغو كردند. از چهارم اسفندماه يعني يكي، دو روز پس از انتخابات هم كه دانشگاهها عملا تعطيل شدند.
بعد از آن فعاليت مجازي داشتيد؛ در اين حيطه هم با مشكل روبهرو شديد؟
بله، كانال تلگرام انجمن را بهانه كردند و گفتند شما كانال تلگرامي داريد و اين كار غيرقانوني است. البته آن كانال به صورت رسمي به نام انجمن ثبت نشده بود و تنها برخي اعلانات ما را منتشر ميكرد.
مستند به چه ماده و تبصرهاي در آييننامه مربوط به فعاليت تشكلهاي دانشجويي، فعاليت در تلگرام را غيرقانوني ميدانستند؟
هيچ مستندي نداشتند. رشته من حقوق است، علاوه بر آن هم آييننامه تشكلهاي دانشجويي و هم به شيوهنامه و اساسانامه تشكل مسلط بودم و ميپرسيدم شما بر اساس چه قانوني ميگوييد كه فعاليت در تلگرام ممنوع است؟! دانشگاه و مشخصا هيات نظارت هميشه برابر ايرادهاي قانوني واكنشهاي تند و منفي نشان ميدادند. مثلا يكبار ما اين ايراد را مطرح كرديم كه بنا بر شيوهنامه انضباطي دانشجويي، تصميمات هيات نظارت بايد با امضاي رييس دانشگاه باشد اما در اين ابلاغيهها امضاي رييس دانشگاه نيست اما به ما ميگفتند به معاون فرهنگي تفويض اختيار كرده است. رييس دانشگاه پاي نامهاي را كه ابلاغ ميكرد، امضا نميكرد. در ايام كرونا شكايتي در هيات نظارت بر تشكلها عليه تشكل ما مطرح شد با اين مضمون كه اولا انجمن اسلامي انتخابات را تحريم كرده و دوم، استفاده از كانال تلگرام و البته اتهام سومي هم مطرح بود. همين شكايت را هم به ما ابلاغ كتبي نكردند و فقط گفتند بيايد از خودتان دفاع كنيد.
انجمن در بيانيهاي به صورت مكتوب يا به صورت شفاهي اعلام كرده بود كه انتخابات را تحريم ميكنيد؟
خير، ما هيچ بيانيهاي با اين مضمون نداشتيم. تنها استناد آنها به يك اظهارنظر شخصي و توييت شخصي من به عنوان دبير انجمن بود. ماجرا از اين قرار بود كه يكي از كانديداها شايعه كرده بود انجمن اسلامي از من حمايت كرده، ما هم اين موضوع را تكذيب كرديم و من نوشتم كه نه در حوزه خرمآباد نه در ساير حوزهها از كسي حمايت نكردهايم. ضمن اينكه اساسا تحريم انتخابات جرم محسوب نميشود. پس از آن هم به ما گفته شد اگر موضع شما اينچنين بوده كه انجمن اسلامي مدرسين ما هم اعلام كرده ما از كسي حمايت نميكنيم. در نهايت به من گفته شد كه با حضور در جلسه هيات نظارت در حضور هيات منصفه، از انجمن دفاع كن! همه اين اتفاقات به دوران پس از كرونا باز ميگردد. من هم دانشجوي غيربومي هستم و خوابگاهها هم از مقطعي تعطيل شد. به همين دليل به رييس دانشگاه -كه رييس هيات نظارت است- گفتم شما ميدانيد كه الان خوابگاهها تعطيل است؛ در اين ايام، تشكل هم تعطيل است و فعاليتي صورت نميگيرد، پس بگذاريد بعد از عيد توضيحات را ارايه ميدهيم اما قبول نكردند و در نهايت هم نيم ساعت مانده به تشكيل جلسه، به ما اطلاع دادند كه جلسه تشكيل نميشود. چند روز بعد رييس دانشگاه به من اعتراض كرد كه در كانال تلگرام خيلي فعاليت ميشود و من هم گفتم همانطور كه قبلا اعلام كردهام اين كانالهاي تلگرامي كه با اسم انجمن فعاليت ميكنند، در اختيار اعضاي انجمن نيست؛ بنابراين ما هيچ مسووليت حقوقي در قبال آن نداريم.
يعني انجمن هيچ كانال تلگرامي ندارد؟
يك كانالي به نام انجمن فعاليت ميكند اما توسط ما اداره نميشود. همان ابتدا هم اعلام كرديم كه يكي از اعضاي ادوار اين كانال را اداره ميكند و الان هم ادمين دارد كه ما آن ادمين را نميشناسيم؛ ما فقط برنامههاي انجمن را براي ادمين اين كانال ارسال ميكنيم و ايشان هم در كانال منتشر ميكند. اين مساله به نماينده حراست و نماينده هيات نظارت به صورت مكتوب اعلام شد اما بيشتر نگراني و اعتراضشان به اين بود كه چرا مطالب و پستهاي كانال دانشجويان متحد در اين كانال بازنشر ميشود. با اين حال بار ديگر تاكيد كرديم كه اين كانال با ما ارتباطي ندارد. چند روز بعد به من اعلام شد كه هيات نظارت جلسهاي برگزار كرده و من را از سمت دبيري تشكل بركنار كرده است. در صورتي كه هيات نظارت چنين حقي ندارد و انتخاب، استيضاح و عزل دبير از سوي شوراي مركزي انجام ميشود. جالب اينكه اساسنامه تشكل را هم هيات نظارت تصويب كرده و در اين مورد از مصوبه خود نيز عبور كردهاند.
چطور اين تصميم را به شما اعلام كردند؟
نامهاي به من زدند كه در آن اعلام شده بود من را از سمت دبير انجمن عزل كرده و خواسته بودند دبير جديد به معاونت فرهنگي معرفي شود. در اين نامه نه ادلهاي مطرح و نه اساسا براي برگزاري چنين جلسهاي از انجمن دعوت كرده بودند؛ خودشان بريدند و دوختند.
همه اين تنگناها و سختگيريها از زمان انتخابات مجلس و تغيير رويكرد رييس مجلس شروع شد؟
به دليل اينكه در انتخابات ورق به سمت اصولگرايان برگشت و برخي مسوولان در دانشگاهها هم تاكيد داشتند كه دبير انجمن بايد تغيير كند، چنين تصميمي اتخاذ كردند و البته مستند قانوني نداشتند. من با آقاي غفاري، معاون وزير علوم در اين مورد صحبت كردم و ايشان به من گفتند كه بعد از تعطيلات نوروز اعتراض من را بررسي ميكنند. پس از تعطيلات من نامه را دريافت كردم، لايحه اعتراضي درباره آن نوشتم و براي هيات نظارت مركزي فرستادم. فكر ميكنم كه هيات نظارت مركزي به هيات نظارت دانشگاه ما نامه زده و از آنها خواسته بودند كه در مورد اين موضوع پاسخگو باشند. گويا رييس دانشگاه هم از اين شكايت خيلي ناراحت شده بود. اما خبر ندارم كه دانشگاه ما چه پاسخي به هيات نظارت مركزي داده است.
2 ماه بعد، در تيرماه نامهاي به دانشگاه ارسال شد از اين قرار كه نظر هيات نظارت درست است و اين دبير فاقد صلاحيت است و ديگر نميتواند دبير باشد. البته هيچ چيز به صورت مكتوب به ما ابلاغ نميشود و هيات نظارت همه موارد را به صورت شفاهي به ما انتقال ميدهد. به هر حال، پس از آن در تماسي كه با معاونت فرهنگي براي پيگيري خوابگاه دانشجويان داشتم، به من گفتند كه تو ديگر دبير نيستي و هيات نظارت اعلام كرده است. هر قدر به آنها گفتم اين در اختيار هيات نظارت نيست، نپذيرفته و درنهايت براي من پروندهاي در كميسيون انضباطي دانشگاه تشكيل دادند. هر قدر درخواست كرديم كه حكم هيات نظارت مركزي را به ما ابلاغ كنيد، اين كار را نميكردند.
پرونده شما در كميته انضباطي چه بود و
به كجا رسيد؟
اواخر تيرماه كه دعوا بالا گرفت، من را به كميته انضباطي و پس از آن به اداره اطلاعات استان و اطلاعات سپاه احضار كردند.
چرا اين موضوع به خارج از دانشگاه كشيده شد؟
چند وقت پيش از اطلاعات سپاه با من تماس گرفتند و گفتند چرا در بخش بيوگرافي و شرح حال اينستاگرامت نوشتهاي «دبير انجمن...»، در صورتي كه اين يك مساله داخلي و مربوط به دانشگاه است. يعني حراست دانشگاه هيچ كاره است و نميشود از اطلاع سپاه تماس بگيرند و بگويند كه بيوگرافي اينستاگرامت را تغيير بده! البته من تغيير دادم، چراكه ديگر نميخواستم به خاطر بيوگرافي يك صفحه اينستاگرام دوباره پرونده تشكيل شود و احضار و بازجويي شوم.
اساسا چرا شما را احضار و بازجويي كردند؟
من به دليل فعاليتهاي دروندانشگاهي و به دليل برگزاري برخي برنامهها احضار شدم. ميگفتند در فلان برنامه اين حرف را زدي، در بهمان برنامه اينچنين گفتي و حالا پاسخ بده! بعد از بازجويي در كميته انضباطي هم دو تخلف به من منتسب كردند. اول استفاده از عنوان دبيري بود كه بعد از شنيدن ادله من، حكم برائت صادر شد. ادعاي تخلف ديگري هم در مورد يكي از بيانيههاي تشكل بود كه براي آن هم حكم برائت صادر شد. البته ادعاي تخلف سومي هم بود كه توهين به بسيج بود كه در اين مورد هم توضيح دادم كه صحبتم مصداق توهين به بسيج نبوده و نيست؛ اما حكم اين تخلف هنوز به من ابلاغ نشده است.
پس از اين اتفاقاتي كه براي شما رخ داد، انجمن به ماهيت حقوقي واكنشي هم داشته است؟
بله، ما شكايتي از بسيج تنظيم كرديم. لايحه اعتراضي به معاونت فرهنگي وزارت داديم كه از سوي اعضاي شوراي مركزي امضا شد. اما به هر حال به نظر ميرسد كه دعواي دانشگاه بر سر شخص است.
جز اين مسائلي كه شرح داديد، در فعاليت دانشجويي كه به خودي خود به دليل كرونا به محاق رفته، با چه مشكلاتي در اين ايام روبهرو بوديد؟
انتخابات تشكل بايد در ارديبهشتماه برگزار ميشد كه دانشگاه تعطيل بود. قرار بود مجازي و در تلگرام برگزار شود كه اين پيشنهاد عملياتي نشد. سامانهاي با عنوان «سنجد» در دانشگاه راهاندازي شد تا انتخابات همه تشكلها از طريق آن برگزار شود. ما اسامي اعضاي داوطلب براي شوراي مركزي را ارايه كرديم كه 2 نفر را رد كردند. به حراست كه البته حق اظهارنظر ندارد ميگوييم دليلش را اعلام كنيد اما امتناع ميكنند و ميگويند ما مثل شوراي نگهبان اعلام نميكنيم. اينكه حراست يك دانشگاه خود را در قامت شوراي نگهبان ميبيند هم جاي تاسف داشت و هم به راستي عجيب و خندهدار بود! پرسوجو كرديم و متوجه شديم كه از خارج دانشگاه فشارهايي آوردهاند اما ابلاغ نميكنند و ميگويند مشكل امنيتي دارند. در اين چند ماه كه به دليل كرونا، دانشگاهها تعطيل بوده و ما صحن دانشگاه را از دست دادهايم، هر تصميمي ميخواهند ميگيرند.
شما هم مثل تشكلهاي دانشگاه علامه با مساله دريافت مجوز براي برنامههاي مجازي درگير بودهايد؟
ما 3 برنامه در اينستاگرام داشتيم. يكي با حضور آقاي احمد زيدآبادي با موضوع سياست داخلي بود. اولين كسي هم كه به عنوان مخاطب به اين برنامه زنده اينستاگرامي اضافه شد و به اصطلاح مخاطب لايو بود، رييس حفاظت فيزيكي حراست بود. قبل و بعد از برنامه تذكري به ما داده نشد و ما هم تصور كرديم كه مشكلي نيست. در اين ميان بسيج چندين برنامه مجازي داشت. ۲۵ خردادماه هم برنامهاي براي بررسي فراز و فرود جنبش سبز ترتيب داديم. مهمان برنامه آقاي حسن اسديزيدآبادي بود. بعد از آن با ما تماس گرفتند و گفتند اين برنامه مجوز ندارد. اين در حالي است كه بسيج براي هيچ برنامهاي مجوز نگرفته است و وقتي پرسيدم كه چرا آنها بدون مجوز فعاليت ميكنند، گفتند آنها زورشان ميرسد. ما هم برنامه را برگزار كرديم اما پوستر اين برنامه به عنوان يكي از تخلفات من در جلسه كميته انضباطي ارايه و در بازجوييها هم اين مساله مطرح شد.
رويه هيات نظارت اينگونه است كه تا برنامهها به لحاظ سياسي خطقرمزهاي فرضي و شخصي آنها را رعايت كنند، هيچ مشكلي ندارند اما به محض اينكه برنامهاي برخلاف نظرشان برگزار شود، تذكرها شروع ميشود.
رييس دانشگاه در آستانه انتخابات اسفند ۹۸ دچار چرخش سياسي شد
گفتند داشتن كانال تلگرامي براي انجمن غيرقانوني است
يكي از اتهامات تشكل ما تحريم انتخابات اسفند ۹۸ بود در حالي كه اساسا حرفي از تحريم نبود!
به كميته انضباطي، اداره اطلاعات استان و اطلاعات سپاه احضار شدم
ما صحن دانشگاه را از دست دادهايم و همين مساله باعث شده است كه هر تصميمي ميخواهند بگيرند