علياكبر صالحي:
برجام در شبهبنبست قرار دارد
گروه ديپلماسي| علياكبر صالحي، معاون رييسجمهور و رييس سازمان انرژي اتمي عصر دوشنبه طي سخنراني در شصت و چهارمين كنفرانس عمومي آژانس بينالمللي انرژي اتمي به صورت مجازي، مواضع كشورمان را درخصوص موضوعات مختلف تشريح كرد.صالحي در اين سخنراني با اشاره به وضعيت برجام گفت:درحالي كه هنوز يك توافق گسترده در بين جامعه جهاني وجود دارد كه برجام بايد به عنوان يك نقطه عطف واقعي در تاريخ چندجانبهگرايي و به عنوان يك دستاورد مهم ديپلماسي حفظ شود، اين توافق به دليل خروج غيرقانوني ايالاتمتحده از آن، در يك وضعيت شبهبنبست گرفتار شده است. بنابراين، حفظ برجام مسووليت مشترك همه اعضاي جامعه بينالمللي است. در اين زمينه، مسووليت اتحاديه اروپا به ويژه سه كشور اروپايي به عنوان اعضاي برجام از اهميت بالايي برخوردار است، از جمله اينكه آنها بايد تعهدات خود را بهطور كامل و موثر اجرا كنند. بنابراين، اين توافق فقط زماني حفظ ميشود كه مفاد آن بهطور متعادل توسط همه طرفين درگير در آن، اجرا شود. در نتيجه، ايران چاره ديگري جز اتخاذ رويكرد گام به گام در اجراي بندهاي ۲۶ و ۳۶ برجام براي بازگرداندن تعادل از دست رفته توافق، نداشته و ندارد.ايران اهميت بالايي براي ايمني هستهاي قائل است. در همين راستا، پيشرفتهايي در ايجاد يك مركز ايمني هستهاي پيشرفته (NSC) حاصل شده است. در حالي كه مسووليت ايمني و امنيت هستهاي كاملا برعهده كشورهاي عضو است، ايران به شدت معتقد است كه اين حوزهها بايد از طريق همكاري بين كشورها تقويت شده و ارتقا يابند.
اخيرا تهديدهاي جديدي از سوي طرفهاي بدخواه توسط ابزارهاي سايبري و ساير ابزارهاي فناوري، مشاهده شده است. در اين رابطه، به انفجار اخير در تاسيسات هستهاي شهيد احمدي روشن (نطنز) اشاره ميكنم كه همانطور كه قبلا هم اعلام شد، بر اثر خرابكاري بود. اين اقدامات خرابكارانه بايد توسط آژانس و كشورهاي عضو محكوم شود. ايران اين حق را دارد تا هر اقدام لازمي را براي محافظت از تاسيسات خود انجام داده و در برابر هرگونه تهديدي، واكنش لازم را بهطور مقتضي اتخاذ كند.ايران مصرانه حركت خود به سمت كاربرد صلحآميز دانش و فناوري هستهاي در زمينههاي مختلف از جمله كشاورزي، بهداشت، صنعت و همچنين تداوم توليد برق هستهاي را ادامه ميدهد. در همينجا، ما تاكيد ميكنيم كه يكي از ماموريتهاي اصلي آژانس «تقويت تبادل علوم و همكاري فني در مورد استفاده صلحآميز از انرژي اتمي» و «تشويق تبادل و آموزش دانشمندان و كارشناسان در حوزه استفاده صلحآميز از انرژي اتمي» در بين دولتهاي عضو است.
ماهيت حرفهاي، بيطرفانه و مستقل آژانس تنها در صورتي تضمين ميشود كه آژانس اطلاعات موجود در مورد فعاليتهاي هستهاي پادشاهي عربستان را نيز بيچون و چرا و بيطرفانه بررسي كند. اگر عربستانسعودي به دنبال يك برنامه هستهاي صلحآميز است، بنابراين بايد شفاف عمل كند و به بازرسان آژانس اجازه دهد فعاليتهايش را راستيآزمايي كنند.رژيم اسراييل كه به عضويت NPT در نيامده و بهطور مداوم و مصرانه از پايبندي به پادمانهاي آژانس امتناع ورزيده است، نيازمند رويكرد بيطرفانه و حرفهاي آژانس است. اين رژيم كه منبع اصلي بيثباتي و ناامني در منطقه و همچنين تهديدي براي صلح و امنيت بينالمللي است، بايد برنامه سلاحهاي كشتار جمعي خود را كنار بگذارد و بدون پيششرط و تاخير بيشتر به معاهده عدم اشاعه بپيوندد. ايران آماده است تا به تلاشها و همكاري خود با ديگران در جامعه بينالمللي ادامه دهد تا چندجانبهگرايي و ديپلماسي را به مركز روابط بينالملل بازگرداند. براي اين منظور، راهي جز متحد شدن و پايان دادن به رفتارهاي مخرب دولت فعلي ايالاتمتحده، به خاطر منافع همه ما در جامعه بينالمللي، وجود ندارد.