پيش‌بيني روزهاي سخت امريكا پس از شكست احتمالي ترامپ
رييس‌جمهوري كه نمي‌خواهد از كاخ سفيد برود
محمدحسين لطف‌الهي
ايالات‌متحده؛ بازيگري بين‌المللي كه ديگر كشورها را به دليل نقض اصول دموكراسي مورد سرزنش قرار مي‌داد، اين روزها رييس‌جمهوري را بر سر كار مي‌بيند كه در آستانه برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري و در شرايطي كه همه نظرسنجي‌هاي انتخاباتي از احتمال بالاي شكست او حكايت دارند، هرگونه احتمال انتقال مسالمت‌آميز قدرت را رد مي‌كند. اتفاقي كه مي‌تواند سوم نوامبر را به تاريخ آغاز بحراني بي‌سابقه در امريكا بدل كند.
دونالد ترامپ در نشست خبري روز پنجشنبه خود در كاخ سفيد با يك سوال جدي روبه‌رو شد: «آيا رييس‌جمهور تعهد مي‌دهد در صورت شكستش در انتخابات رياست‌جمهوري، امريكا شاهد انتقال مسالمت‌آميز قدرت باشد؟» اين سوال كه انتظار مي‌رفت با پاسخي ساده و مبتني بر اصول دموكراتيك پاسخ داده شود، صحبت‌هايي را از سوي رييس‌جمهور امريكا در پي داشت كه نگراني بسيار زياد شهروندان و سياستمداران مخالف ترامپ را در پي داشت. ترامپ گفت: «بايد صبر كنيم تا ببينيم چه مي‌شود. من به آراي پستي اعتراض دارم و مطمئن نيستم كه آنها به درستي شمرده شوند. بگذاريد صريح به شما بگويم: انتقال قدرتي در كار نخواهد بود، ما شاهد تداوم قدرت خواهيم بود.» ترامپ اضافه كرد: «ما مي‌خواهيم اطمينان حاصل كنيم كه اين انتخابات سالم برگزار خواهد شد و من مطمئن نيستم كه اين‌گونه باشد.» رييس‌جمهور امريكا در حالي ساعاتي بعد بار ديگر درباره انتقال مسالمت‌آميز قدرت پس از انتخابات نوامبر تشكيك كرد كه حتي جمهوري‌خواهان نيز عليه تشكيك در اين مساله موضع گرفته بودند. ميچ مك كانل، رهبر جمهوري‌خواهان سنا روز پنجشنبه در توييتي نوشت: «شخص پيروز در سوم نوامبر، در ماه ژانويه بدون هيچ مشكلي در كاخ سفيد حضور خواهد يافت. ما همان‌گونه كه از 1792 هر 4 سال يك‌بار بدون مشكل شاهد انتقال قدرت بوده‌ايم، در سال 2020 نيز همين شرايط را تجربه خواهيم كرد.» ديگر جمهوري‌خواهان مطرح دولت امريكا كه به اظهارات رييس‌جمهور كشورشان واكنش نشان داده‌اند، ميت رامني سناتور ايالت يوتا، ماركو روبيو سناتور ايالت فلوريدا، راب پورتمن سناتور ايالت اوهايو، ليز چِنِي سناتور ايالت وايومينگ و جان كاتكو سناتور ايالت نيويورك بوده‌اند. آكسيوس نوشته در بيانيه‌هاي اين جمهوري‌خواهان، هيچ‌كدام از آنها نام دونالد ترامپ را مستقيما ذكر نكرده‌اند و از دليل اينكه چرا الان درباره اين موضوع صحبت مي‌كنند حرفي به ميان نياورده‌اند.
اينجا كره‌شمالي نيست
واكنش دموكرات‌ها اما اين‌قدر آرام و دوستانه نبود. نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا در اظهاراتي تند خطاب به دونالد ترامپ گفت: «اينجا كره‌شمالي نيست، اينجا تركيه نيست، اينجا روسيه نيست و آقاي رييس‌جمهور شما در عربستان‌سعودي نيستيد.» پلوسي هشدار داد: «اينجا ايالات‌متحده است. چرا شما تلاش نمي‌كنيد در اين ساختار دموكراتيك، لحظه‌اي به سوگندي كه براي رياست‌جمهوري ياد كرديد فكر كنيد؟» جو بايدن، كانديداي دموكرات‌ها در انتخابات رياست‌جمهوري نيز به شدت در برابر اظهارات ترامپ موضع گرفت. معاون اول باراك اوباما گفت: «ما در چه كشوري زندگي مي‌كنيم؟ برايم خنده‌دار است. ببينيد، او نامعقول‌ترين حرف‌ها را به زبان مي‌آورد. نمي‌دانم در اين باره چه بگويم اما [اين حرف‌هاي ترامپ] مرا غافلگير نمي‌كند.» علاوه بر بايدن، سخنگوي كارزار انتخاباتي او نيز به اين مساله واكنش نشان داد و تاكيد كرد: «مردم امريكا درباره اين انتخابات تصميم مي‌گيرند و دولت ايالات‌متحده كاملا قادر است متجاوزين را از كاخ سفيد بيرون كند.» همچنين برني سندرز، نماينده دموكرات ايالت ورمونت مجلس سناي امريكا روز پنجشنبه خواستار تشكيل يك كميته غيرحزبي براي نظارت بر انتخابات رياست‌جمهوري ۲۰۲۰ امريكا شد.
نشانه‌‌هاي خطر
كريس ادلسون، استاد دانشگاه درباره وضعيتي كه از سوي ترامپ ايجاد شده به نيويورك‌تايمز مي‌گويد: «اظهارات ترامپ تهديدي بي‌سابقه عليه پايه‌هاي دموكراسي در امريكاست. اين رييس‌جمهور كه پيش‌تر مخالفانش را به زنداني شدن تهديد كرده بود حالا مي‌گويد نتايج انتخابات رياست‌جمهوري را نخواهد پذيرفت. اين اتفاق در تاريخ امريكا بي‌سابقه است و زنگ خطر را به صدا در مي‌آورد. ماهيت دموكراسي در خطر است.» داگلاس برينكلي، تاريخ‌نگار و محقق حوزه رياست‌جمهوري در امريكا نيز معتقد است: «اين خطرناك‌ترين اقدامي است كه ترامپ عليه دموكراسي در امريكا آغاز كرده» و جلوگيري نكردن از آن مي‌تواند فاجعه بيافريند.
هدف ترامپ چيست؟
تشكيك در سلامت انتخابات در حالي از سوي رييس‌جمهور امريكا مطرح شده كه آخرين نظرسنجي‌ها در ايالت‌هاي سرنوشت‌ساز «ميدان نبرد» از‌جمله نظرسنجي فاكس‌نيوز، رسانه نزديك به جمهوري‌خواهان نشان مي‌دهد كه ترامپ وضعيت خوبي در اين ايالت‌ها ندارد و در آستانه شكست است. براساس نظرسنجي فاكس‌نيوز، در سه ايالت نوادا، اوهايو و پنسيلوانيا جو بايدن پيشتاز است در حالي كه در سال 2016 ترامپ در دو ايالت از اين سه ايالت پيروز شده بود.
اين احتمال وجود دارد كه ترامپ همان‌طوركه در نشست خبري گفت بخواهد انتخابات را به ديوان عالي بكشاند و در شرايطي كه با مرگ روث گينسبرگ، جمهوري‌خواهان تلاش مي‌كنند پيش از انتخابات جايگزين او را معرفي كنند و اكثريت ديوان عالي به نفع محافظه‌كاران خواهد شد، ترامپ خواهد توانست نام خود را از صندوق راي بيرون بياورد. ترامپ تا به حال خيلي روشن و صريح گفته يكي از ادعاهايش اين خواهد بود كه برگزاري راي‌گيري‌هاي پستي، «متقلبانه» يا «مخدوش» است. سابقه اظهارنظرهاي او نشان مي‌دهد كه او ممكن است سريعا براي خواسته‌هايش توهم توطئه هم جور كند. مثلا با آنكه او در انتخابات ۲۰۱۶، در آراي مردمي سه ميليون كمتر از هيلاري كلينتون راي آورد به فاكس‌نيوز گفت: «فكر كنم راي مردمي را هم به معناي واقعي كلمه من بردم. به نظرم تقلب‌هاي زيادي انجام شد.»
ريچارد ال هيسن، استاد حقوق در گفت‌وگو با پايگاه آتلانتيك گفت: «اگر نتايج انتخابات به هم نزديك باشند ممكن است شاهد نزاع‌هاي پساانتخاباتي در دادگاه‌ها و خيابان‌ها باشيم.» پايگاه آتلانتيك نوشته جو بايدن در واقع ماهيت تهديد ترامپ را غلط ارزيابي كرده. او مي‌گويد كه اگر ترامپ انتخابات را ببازد و از قدرت كنار نرود ارتش او را تا بيرون از كاخ سفيد مشايعت خواهد كرد، در حالي كه اگر ترامپ بخواهد و متحدانش در حزب جمهوري‌خواه هم نقشي كه او به آنها مي‌دهد را ايفا كنند، او مي‌تواند از شكل‌گيري اجماع در كنگره و مجمع گزينندگان درباره پيروزي جو بايدن جلوگيري كرده و سپس از همين ابهام براي ماندن در قدرت استفاده كند.
او مسالمت‌آميز قدرت را تحويل نمي‌دهد
علاوه بر منتقدين ترامپ و دموكرات‌ها، برخي نزديكان سابق كه شناخت خوبي از رييس‌جمهور امريكا دارند نيز معتقدند ترامپ به آساني از كاخ سفيد بيرون نخواهد رفت. به گزارش فارس، مايكل كوهن وكيل سابق ترامپ در مصاحبه با شبكه «سي‌ان‌‌ان» در پاسخ به سوالي در اين باره گفت: «اگر او شكست بخورد، هرگز انتقال قدرت، مسالمت‌آميز انجام نخواهد شد. او دست از اين قدرت نمي‌كشد. او به سادگي قدرت را تحويل نمي‌دهد.» كوهن با بيان اينكه ترامپ هر كاري در توانش باشد انجام مي‌دهد تا از قدرت كنار نرود، توضيح داد: «درباره چيزي كه او اكنون انجام مي‌دهد فكر كنيد، هيچ تفاوتي با زماني كه او در حال احداث يك ساختمان است، ندارد. او در حال ايجاد بنياني از اين استدلال است كه با رفتن به ديوان عالي، اعتبار نتيجه راي‌گيري را به چالش بكشد.» وكيل سابق ترامپ تاكيد كرد او به‌رغم اينكه خودش در حال مداخله در روند انتخابات سالم است اما ديگران را به دخالت در اين مساله متهم مي‌كند.