آمار ابتلا به كرونا در عراق همچنان بالا است
پزشكان بدون مرز: وضعيت رنجآور است
گروه اجتماعي| روز پنجم سپتامبر (15 شهريور) آمار رسمي رسيده از عراق آمار ابتلاي 5 هزار و 36 نفر را به كرونا ثبت كردند؛ اين بالاترين آمار ثبتشده كرونا در اين كشور از ابتداي شيوع جهاني بيماري بود. اوج گرفتن شيوع در همسايه غربي ايران سبب شد كه رسانههاي بينالمللي هم نظرشان را متوجه عراق كنند و هشدارها در مورد ضرورت كنترل مراسم مذهبي در طول ماههاي محرم و صفر هم آغاز شود. حالا كه اربعين هم در راه است، مقامات ايراني مدام در مورد ممنوعيت سفر به سوي عراق هشدار ميدهند و صحبت ميكنند اما با اوجگيري دوباره بيماري در كشورهاي اروپايي، خبرهاي عراق دور از چشم ماندهاند. وضعيت شيوع در اين كشور در روزهاي گذشته ركورد نيمه شهريور را هم شكسته است. باري كه بسيار فراتر از طاقت زيرساختهاي درماني و بيمارستاني همسايه است.
روز 23 سپتامبر يعني دوم مهر ماه، ركورد ابتلا به كرونا باز هم شكسته شد، اينبار با 5 هزار و 55 مورد ثبتشده ابتلا. بنا بر آمار وزارت بهداشت عراق حالا موارد مرگ بر اثر كوويد 19 در اين كشور از 8 هزار و 900 نفر هم گذشته است. در روزهاي اخير خبرگزاري شينهواي چين خبرهاي رسيده از عراق را بيشتر پوشش داده است. اين خبرگزاري به نقل از كنفرانس خبري حسن التميمي، وزير بهداشت عراق كه به تازگي در شهر نجف برگزار شده بود، نوشت: «اين وزارتخانه با چالشهاي بزرگي از جمله مراسم آييني شيعيان در اربعين روبهرو است. وزارت بهداشت براي همكاري با ادارات بهداشت (در استانها) تدابيري انديشيده تا ترتيب حضور تيمهاي درماني، آمبولانس و آزمايشگاه داده شود. ما به زائران ميگوييم كه هيچ گزينه ديگري جز پوشيدن ماسك براي جلوگيري از گسترش بيشتر پاندمي وجود ندارد.» تمهيدات و هشدارها و مراقبتهاي وزارت بهداشت عراق براي اربعين البته شامل نظارت و مديريت اين مراسم براي شهروندان همين كشور ميشود، چراكه وزارت بهداشت عراق هفته گذشته اعلام كرده بود كه امسال پذيراي زائران خارجي مراسم اربعين نخواهد بود. هفته گذشته بود كه ايرنا به نقل از التميمي نوشت: «كميته عالي بهداشت و سلامت عراق تصميم گرفت كه در روزهاي آينده هيچ مسافر خارجي به جز هياتهاي ديپلماتيك را به دليل افزايش آمار ابتلا به كرونا در كشورهاي همسايه و منطقه نپذيرد. به سبب موج جديد كرونا در كشورهاي همسايه، نگرانيهايي نسبت به امنيت بهداشتي در عراق وجود دارد و اين راهكارهاي مبارزه با ويروس را مورد تهديد قرار داده است.»
چند روز قبل سازمان پزشكان بدون مرز هم اعلام كرد كه وضعيت همهگيري كوويد 19 در عراق به حالت «بسيارهشداردهنده» درآمده است. به گزارش پزشكان بدون مرز، در ماه گذشته بيش از 100 هزار مورد جديد به آمار ابتلاي اين كشور افزوده شده و براي همين اين سازمان براي كمك به كادر درمان عراق كارش را در بيمارستان الكيندي در بغداد آغاز كرده؛ بيمارستاني كه جمعيت بزرگي از موارد بحراني بيماران كرونا به آن مراجعه ميكنند. در بخشي از گزارش كمكها و فعاليتهاي پزشكان بدون مرز در بغداد آمده است: «با وجود تمامي تلاشها براي مبارزه با ويروس، آمار رو به رشد موارد بحراني و وخيم بيماري، بيمارستان الكيندي و ساير مراكز درماني كه به مداواي بيماران كوويد 19 اختصاص يافتهاند را از پا درآورده است. بخش آيسييو در بيمارستان الكيندي 52 تخت دارد كه ظرفيت همه آنها تكميل است.» دكتر پدرو سرانو گواجاردو، يكي از پزشكان متخصص بخش مراقبتهاي ويژه كه با تيم پزشكان بدون مرز در عراق همكاري دارد، ميگويد: «هر لحظه از هر روز شاهد موارد وخيمتري از كوويد 19 در بغداد هستيم. بسياري از بيماران 15 تا 20 روز در بخش آيسييو ماندگار ميشوند و اين يعني بيماران جديد گاه دو تا سه روز بايد در ليست انتظار بمانند تا درماني كه نياز دارند را بگيرند. وقتي عاقبت تخت خالي ميشود، بيماران معمولا در وضعيت بسيار بدي قرار گرفتهاند. تماشاي اينكه اين مردم در انتظار تخت ميمانند واقعا رنجآور است.»
از ابتداي ورود كرونا به عراق (كه اولين مواردش از سوي مسافراني از ايران به اين كشور گزارش شد) تاكنون رسانههاي بزرگي كه به وضعيت اين كشور در زمان همهگيري پرداختهاند به وضعيت نابسامان زيرساختهاي درماني عراق اشاره كردهاند. سالها جنگ و درگيري داخلي و بعد هم حضور مخرب داعشيها در نقاط مختلف عراق سبب شده است تا بيمارستانها و مراكز درماني اين كشور ظرفيت رويارويي با اين هجمه ناگهاني را نداشته باشند. كمبود تختهاي بيمارستاني و وسايل پزشكي از همان آغاز شيوع تبديل به يكي از كابوسهاي پزشكان و كادر درمان اين كشور شده است؛ كابوسي كه حالا نيروهاي كمكي خارجي هم كه به كمك شتافتهاند در آن شريك هستند.
سوم شهريور ماه بود كه روزنامه اعتماد در گزارشي با عنوان «بيمارستانها؛ خاطرات جنگ، داعش و كرونا» به وضعيت نابسامان كادر درمان و بيمارستانهاي عراق پرداخت. در آن گزارش به مطالبي كه در رسانههاي مختلف در مورد عراق منتشر شده بود، اشاره شد، از جملهاي كه ابراهيم، يك پزشك بيمارستان حسينيه بغداد به واشنگتنپست گفته بود: «ما با سلاحهاي معيوب وارد اين جنگ شدهايم. تمام زندگيام آرزو داشتم كه پزشك شوم و حالا پشيمانم.»
در چنين وضعيتي است كه اربعين از راه ميرسد. مدتها است كه هشدارها و اعلام ممنوعيتها هم ازسوي عراق و هم ايران آغاز شده است تا زائران اربعين بدانند كه امسال به دليل خطر تبديل اين مراسم به موجي بزرگتر از بيماري، قرار نيست ترددي ميان مرزهاي دو كشور صورت بگيرد. با اين حال چندي پيش تصاويري از هجوم گروهي به سوي مرز شلمچه منتشر شد كه سرهنگ سيداحمد خسروي، رييس مركز اطلاعرساني و ارتباطات ناجا هم آن را تاييد كرد و گفت: «درگيري بين مرزبانان و زائران اتفاق نيفتاد و افرادي كه قصد خروج از كشور داشتند، برگردانده شدند. در حال حاضر عراق آمادگي پذيرش زائر ندارد و مرزباني ايران هم مطابق با ابلاغ و تصميمات قانوني در اين باره عمل خواهد كرد.»
وضعيت در دو سوي مرز وخيم است؛ در ايران و در عراق. مراسم اربعين كه آيين هر ساله بسياري از شيعيان دو كشور است حالا بايد با ملاحظات بسيار انجام پذيرد و از قضا يكي از اين ملاحظات ممنوعيت راهپيمايي بزرگي است كه هر چند سالها است تبديل به مشخصترين نماد اربعين شده است اما امسال ميتواند خطري بزرگ براي هر دو كشور باشد. در كشور همسايه بيمارستانها و مراكز درماني همين حالا هم از نفس افتادهاند، هشدارهاي پزشكان نشان ميدهد كه با بالا گرفتن ميزان ابتلا، شهروندان بيشتري در كشور همسايه در انتظار تختهاي خالي بيمارستان جان خواهند باخت.